2 Kasım seçimlerinde muhafazakar Çay Partisi Hareketi’nin desteğiyle seçilen çok sayıda Cumhuriyetçi Kongre üyesinin Washington’da siyasi tartışmalara yeni bir yön vermesi bekleniyor. Bu muhafazakar Kongre üyeleri borç yükü, kamu harcamaları ve sağlık reformu gibi temel konularda Obama yönetiminin politikalarına şiddetle karşı çıkıyor.
2 Kasım seçimlerinde Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu ele geçiren Cumhuriyetçiler, Senato’da da güçlendi.
100 üyeli Senato’da 47 Cumhuriyetçi, 51 Demokrat, iki bağımsız Senatör bulunuyor. 435 sandalyeli Temsilciler Meclisi’nde ise 242 Cumhuriyetçi, 193 de Demokrat milletvekili görev yapacak.
Yeni dönemde Temsilciler Meclisi Başkanlığı Demokrat Nancy Pelosi’den Cumhuriyetçi John Boehner’a geçiyor.
Kongre’nin gündemindeki ilk madde, federal hükümetin daha fazla borçlanmasına imkan verecek şekilde ulusal borç sınırının yükseltilip-yükseltilemeyeceği. Muhafazakarlar limitin yükseltilmesine karşı çıkıyor.
Cumhuriyetçiler, geçen yıl kabul edilen sağlık reformu yasasını iptal etme yönünde girişimlerde de bulunabilir. Ancak siyasi uzmanlar, Başkan Barack Obama ve Demokratlar’ın yasanın tamamının iptaline izin vermeyeceklerini, bu yüzden Cumhuriyetçiler’in sağlık reformunda sadece bazı küçük değişiklikler yapabileceklerini söylüyor.
Çay Partisi Hareketi’nin desteklediği Kongre üyelerinin yeni dönemde nasıl bir etki yapacakları da Washington’da merakla bekleniyor. Bazı uzmanlar, aşırı sağ görüşlü bu yeni Kongre üyelerinin Cumhuriyetçi Parti’nin ılımlı çizgideki bazı politikalarını uygulamasını zorlaştıracağını iddia ediyor. Ancak bazı çevreler de Çay Partisi Hareketi’nden gelen yeni Kongre üyelerinin Washington’un işleyiş tarzını değiştireceğini söylüyor.
Başkan Barack Obama, ister Cumhuriyetçi ister Demokrat olsun iyi fikirlere sahip herkesle işbirliği yapmaya hazır olduğunu söyledi.
Yeni Kongre’de Türk-Amerikan İlişkileri
Kongre’deki yeni yapılanma Türk Amerikan ilişkilerine nasıl yansıyabilir? Temsilciler Meclisi’nde muhalefetteki Cumhuriyetçiler’in çoğunluğa geçmesi – en azından Ermeni tasarısı açısından – Türkiye’nin ve Amerika’da yaşayan Türkler’in lehine bir gelişme olarak yorumlanabilir. Kasım ayında yapılan ara seçimlerde Demokratlar’ın Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu kaybetmesi üzerine California Milletvekili Nancy Pelosi yeni yasama döneminde Meclis Başkanlığı’nı, California Milletvekili Howard Berman da Dışişleri Komisyonu Başkanlığı’nı bırakıyor. Bu iki siyasetçi Amerika’da Ermeni lobisinden kuvvetli destek görüyor.
Yeni yasama döneminde Meclis Başkanı Cumhuriyetçi Partili Ohio Milletvekili John Boehner, Dışişleri Komisyonu Başkanı da Cumhuriyetçi Partili Florida Milletvekili Ileana Ros-Lehtinen olacak.
Amerika Türk Koalisyonu Başkanı Lincoln McCurdy, Temsilciler Meclisi’ndeki değişim konusunda Amerika’nın Sesi Türkçe Bölümü mikrofonlarına şunları söyledi: “Daha öncekilere benzer bir Ermeni tasarısının yeni yasama döneminde yeniden hazırlanacağı konusunda hiç kuşkum yok. Her iki partide de bu tasarıyı destekleyen isimler var. Ancak Temsilciler Meclisi’nin yeni liderlerinin yeni bir tasarı konusunda Meclis Başkanı Pelosi kadar istekli olduğunu söylemek mümkün değil. Azınlık lideri Boehner ve Kongre üyesi Ros-Lehtinen bu tasarıya karşı çıkıyor ve Amerikan Kongresi’nin tarihi yorumlayan bir karar almasını doğru bulmuyor.”
Boehner, Aralık ayında 252 sayılı Ermeni soykırımı tasarısının engellenmesinde önemli bir rol oynamıştı. Ros-Lehtinen de Türk lobisinin desteğini bulan bir isim. McCurdy, bu konuda şöyle konuşuyor: “John Boehner’ın, Meclis Başkanı Pelosi’ye nazaran Türk-Amerikan ilişkilerinin önemini daha iyi takdir ettiğini düşünüyorum. Pelosi Ermeni soykırımı tasarısına büyük önem veriyordu. Boehner böyle düşünmüyor. Hatırlarsanız, Temsilciler Meclisi Dışişleri Komisyonu’nda Ermeni soykırımı tasarısına karşı verilen mücadelenin başını Kongre üyesi Ros-Lehtinen çekiyordu. Türkiye’nin dostudur. Kendi seçim bölgesinde, Florida’da, Türk asıllı seçmenlerin desteğini buluyor ve onların kaygılarını dinliyor.”
Ancak Amerikan Kongresi’nde güçlenen muhafazakarların Türkiye’nin İran ve İsrail politikaları konusunda daha hassas olacağını da unutmamak gerekir.
Peki yeni Kongre’de Türk Amerikan Dostluk Grubu’na ne olacak? 111’nci yasama döneminde Türk-Amerikan Dostluk Grubu’nun 125 üyesi vardı. Amerika’nın Sesi’nin sorularını yanıtlayan McCurdy, Kasım ayında yapılan seçimlerde 25 dostluk grubu üyesini kaybettiklerini söyledi. Türk Amerikan Dostluk Grubu üyesi 11 Milletvekili emekli oluyor; 14 Milletvekili seçimi kaybetti. Ancak McCurdy, Ocak ayında - bazıları yeni seçilmiş olmak üzere - 30 Kongre üyesinin daha Türk Amerikan Dostluk Grubu’na katılacağını tahmin ediyor.