Alzheimer hastalığının erken aşamalarda tespit edilmesinde hastalığın kaynağı olarak gösterilen ve beyinde biriken tau proteini önemli bir rol oynayabilir.
ABD’li bilimadamları geliştirilen yeni bir kan testinin, beş yıl içinde doktorlar tarafından hastalara uygulanabilir hale geleceğini açıkladı. Yeni test, beyinde birikerek hücre ölümüne neden olan tau proteininin kandaki seviyesini belirleyecek.
Bu kan testinin bulunmasında 400’den fazla katılımcının kanından elde edilen plazmalar kullanıldı. Alzheimerlı hastalarda kan hücrelerini taşıyan bu sıvıdaki ‘‘ptau181’’ ismi verilen tau proteinin sadece sağlıklı kişilere göre değil frontotemporal demans yaşayan kişilere göre de farklılaştığı keşfedildi. Tau proteini, Alzheimer hastalarının kanında, sağlıklı insanlara göre üç buçuk kat fazla bulunuyor.
Bunamanın en yaygın türü olan Alzheimer endişesi yaşayan kişiler de basit bir kan testiyle aradıkları yanıtları alabilecekler.
Bunama için hali hazırda tek bir test bulunmuyor. Teşhisin konabilmesi için beyin taramaları, omurilik sıvısı alınması gibi sıkıntılı yöntemlerin yanı sıra kağıt kalem gerektiren anketler kullanılıyor.
Doktorların bu testi kullanmaya başlamasıyla, teşhisler hızlanacağı gibi yeni ilaçların klinik deneylerindeki eksiklikler de doldurulabilecek.
Nature Medicine dergisinde yayımlanan araştırmanın baş yazarı Profesör Adam Bozer, amaçlarının bu kan testinin, özel kliniklerde pratisyen hekimlerce dahi kullanılması olduğunu söyledi.
San Francisco California Üniversitesi Yaşlanma ve Hafıza Merkezi uzmanlarından olan Boxer, ‘‘Hafızalarıyla ilgili endişe duyan kişiler yapılacak bu testle, klinik deneylere katılabilecekleri merkezlere yönlendirilebilir ya da yeni Alzheimer terapileriyle tedavi edilebilirler’’ dedi.
Araştırmanın masraflarını karşılayan ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü’nden Ricard J. Hodes da bilgisayarlı tomografi ve omurilik sıvısı alma yöntemlerinin zaman aldığına ve maliyetli olduğuna dikkat çekti. Enstitü’nün yaşlanma birimi direktörü Hodes, kan testiyle kazanılacak hızın klinik deneyler için denek bulunmasını da kolaylaştıracağını kaydetti.
Alzheimer hastalığı beyinde beta amiloid ve tau isimli iki tür proteinin birikmesiyle tanımlanıyordu. Onlarca yıldır beta amyloid proteinine odaklanan araştırmacılar, hastalara yardımcı olamayınca tau proteini üzerine daha fazla araştırma yapmaya başladı.