Dünyanın en eski ve üye sayısı açısından en büyük sosyal demokrat partisi Alman Sosyal Demokrat Parti’nin (SPD) lider arayışı sürüyor. Büyük ümitlerle 2017’de SPD Genel Başkanı olan Andrea Nahles’in partisinin aldığı biri dizi yenilginin ardından istifasından sonra, SPD krizden çıkmak için biri erkek, biri kadın iki eş başkan arıyor. Son 1,5 yıl içinde yapılan eyalet parlamentosu seçimlerinin yanı sıra, SPD’nin Avrupa Parlamentosu seçimlerinde de büyük ölçüde oy kaybetmesinin ve Bremen eyaletinde tam 73 yıl sonra birinci sırayı Hristiyan Demokrat Birlik Partisi’ne (CDU) kaptırmasının faturası, partinin ilk kadın lideri Andrea Nahles’e kesilmiş, Nahles de çareyi istifa etmekte görmüştü.
Nahles’in istifası SPD’yi büyük bir krize sokarken, son aylarda Sosyal Demokrat Parti’nin kamuoyu yoklamalarında oy oranı yüzde 13’e kadar düştü. Halk desteğinin yanı sıra üye kaybı da yaşayan SPD’de, 2018’den bu yana parti üyeliğinden istifa edenlerin sayısı 37 bini buldu. Şu anda 426 bin üyesi olan SPD’yi şimdiye kadar tek genel başkan partiyi idare ederken, yeni dönemde partinin iki eş başkanla yönetilmesi SPD’nin modernleşme sürecinin ve krizden çıkma stratejisinin önemli noktaları olarak tanımlanıyor. Nahles’den boşalan koltuk için adaylıklarını duyuran 12 SPD’li kamuoyunda ve özellikle parti içinde büyük yankı uyandırmazken, Başbakan Yardımcısı ve Maliye Bakanı Olaf Scholz şu ana kadar en güçlü aday olarak ortaya çıktı.
Scholz daha önce yaptığı açıklamalarda bakanlık görevini ve zaman sorununu gerekçe göstererek aday olmayacağının mesajını vermişti. Daha önce iki kez cumhurbaşkanlığı için aday olup iki seçimi de kaybeden 76 yaşındaki Gesine Schwan da adaylığını ilan etti. SPD liderliği için Federal Dışişleri Bakanı Heiko Maas’ın da adı geçiyor. Ancak Maas henüz bu konuda net bir açıklama yapmadı.
Siyasi çevreler, popülaritesi yüksek olan Maas’ın son dakikada başvuru yaparak, rakiplerine sürpriz planladığını iddia ediyor. Adaylık başvuruları 1 Eylül’de son bulacak; ardından adayların kendilerini tanıtacakları ‘bölgesel konferanslar’ başlayacak. SPD’li üyeler 14-25 Ekim arasında tercihlerini yapacak ve bir gün sonra en fazla oy alan dört aday açıklanacak. Son karar ise 6-8 Aralık tarihlerinde yapılacak seçim kurultayında delegeler tarafından verilecek ve SPD’nin yeni eş başkanları ilan edilecek.
Yapılan yorumlarda, SPD’nin başına kim seçilirse seçilsin, yeni eş genel başkanların işinin hiç de kolay olmayacağı vurgulanıyor. Son 20 yılda SPD’nin genel başkanlık koltuğuna 12 kişinin oturduğu, aynı dönemde Angela Merkel’in 18 yıl tek başına CDU Genel Başkanlığı görevini sürdürdüğü belirtilerek, SPD’nin en büyük sorunlarından birinin “genel başkanları harcıyan yapısı” olduğu savunuluyor.
Yeni seçilecek eş başkanların sosyal demokratları krizden çıkarması çok uzun soluklu bir politika gerektiriyor. Sosyal demokrat partilerin diğer Avrupa ülkelerinde de zor bir dönemden geçmesi SPD’nin işini daha da zorlaştırırken, partinin önümüzdeki eylül ve ekim aylarında üç eyalette yapılacak seçimlerde ciddi oy kaybına uğrayacağından yola çıkılıyor; hatta 1 Eylül’de Saksonya’da ve 27 Ekim’de Thüringen’de yapılacak eyalet seçimlerinde yüzde 10’un altına düşeceği tahmin ediliyor. Son yapılan kamuoyu yoklamalarına göre, bu hafta sonu genel seçim olsa SPD’ye oy verirdim diyenlerin oranı ise sadece yüzde 13.
