WASHINGTON —
Beyaz Saray ceçen hafta, 2014 yılında tüm Amerikan askerlerinin Afganistan’dan çekilmesi yolunda bir karar alınmadığını, ancak bunun masada bir seçenek olarak tutulduğunu bildirdi. Birçok uzman, bu tarihten sonra Amerikan askeri varlığının devamı konusunda Afganistan hükümetiyle sürdürülen görüşmelerden Amerikalı yetkililerin duyduğu hayal kırıklığının giderek arttığını söylüyor.
Afganistan 1990’lardaki kanlı iç savaştan büyük zarar gördü. Farklı Afgan gruplar ülke kontrolunu ele geçirmek için savaşırken Pakistan, Hindistan ve İran belirli bir grubu desteklemeyi kendi ulusal çıkarları açısından uygun gördü.
Amerika Barış Enstitüsü uzmanı Andrew Wilder gelecek yılın sonunda bütün Amerikan askerleri çekilirse Afganistan’ın yeniden aynı duruma düşeceğini söylüyor: “Amerika tüm askerlerini çekerse bölgedeki diğer ülkeler Afganistan’ın yeniden dağılacağı ve iç savaşa döneceği kaygısına kapılır; bu gelişme bu ülkeleri Afganistan’daki yandaş gördüğü grupları desteklemeye teşvik eder.”
Wilder’a göre bir başka kaygı, Amerika’nın Pakistan’da askeri varlığı olmaması. Oysa Afganistan ya da Pakistan’daki istikrarsızlık diğerini hemen etkiliyor. Son yıllarda Pakistan bazı terörist grupların kanlı saldırılarına uğradı.
Wilder’a göre Afganistan’da asker bırakmama Pakistan’daki militan grupları daha da cesaretlendirecek: “En büyük kaygı, Pakistan Taleban’ı. Bunlar çekilmeden cesaretlenecek ve “Gördünüz mü Afganistan’da ne oldu? İstilacı güçler yenilgiye uğradı” diyecekler. Bu da Pakistan’daki Taleban ve diğer grupları harekete geçirecek.”
Heritage Vakfı’nda görevli Lisa Curtis gibi uzmanlar bölge ülkelerinin durumu yakından izlediklerini ve Amerikan askeri varlığının istikrar unsuru olduğunu söylüyor: “Amerika 10 ile 20 bin arasında bir kuvvet bulundurma kararı alırsa Afganistan’da istikrarın sağlanacağı yolunda güven artar. Pakistan gibi ülkeler siyasi çözüm sürecine girer ve daha etkili işbirliği yapabilirler.”
Uzmanların Afganistan’dan askerlerin hepsini çekmenin kötü bir seçenek olduğunu söylemesine rağmen Beyaz Saray neden bu olasılığı masada tutuyor?
Lisa Curtis bunu şöyle açıklıyor: “Bazı gözlemcilere göre Beyaz Saray bunu pazarlık unsuru olarak kullanıyor. Aslında blöf yapıyor. Askerlerin hepsini çekme niyeti yok. Ama Karzai’yi ikili güvenlik anlaşması görüşmelerinde daha makul davranmaya zorlamak istiyor. Bence hem Karzai hem de Obama yönetimi yanlış taktikler kullanıyor.”
Curtis’e göre Kabil ile Washington’un arasının açıldığı izlenimi Taleban ve diğer bölgesel aşırı örgütlerin ekmeğine yağ sürer ve iki ülkenin çıkarlarına ters düşer. Uzmanlar Beyaz Saray hangi planı uygularsa uygulasın bunun Afgan halkına uluslararası topluluk tarafından terkedildiği duygusu vermemesi gerektiğini vurguluyor.
Afganistan 1990’lardaki kanlı iç savaştan büyük zarar gördü. Farklı Afgan gruplar ülke kontrolunu ele geçirmek için savaşırken Pakistan, Hindistan ve İran belirli bir grubu desteklemeyi kendi ulusal çıkarları açısından uygun gördü.
Amerika Barış Enstitüsü uzmanı Andrew Wilder gelecek yılın sonunda bütün Amerikan askerleri çekilirse Afganistan’ın yeniden aynı duruma düşeceğini söylüyor: “Amerika tüm askerlerini çekerse bölgedeki diğer ülkeler Afganistan’ın yeniden dağılacağı ve iç savaşa döneceği kaygısına kapılır; bu gelişme bu ülkeleri Afganistan’daki yandaş gördüğü grupları desteklemeye teşvik eder.”
Wilder’a göre bir başka kaygı, Amerika’nın Pakistan’da askeri varlığı olmaması. Oysa Afganistan ya da Pakistan’daki istikrarsızlık diğerini hemen etkiliyor. Son yıllarda Pakistan bazı terörist grupların kanlı saldırılarına uğradı.
Wilder’a göre Afganistan’da asker bırakmama Pakistan’daki militan grupları daha da cesaretlendirecek: “En büyük kaygı, Pakistan Taleban’ı. Bunlar çekilmeden cesaretlenecek ve “Gördünüz mü Afganistan’da ne oldu? İstilacı güçler yenilgiye uğradı” diyecekler. Bu da Pakistan’daki Taleban ve diğer grupları harekete geçirecek.”
Heritage Vakfı’nda görevli Lisa Curtis gibi uzmanlar bölge ülkelerinin durumu yakından izlediklerini ve Amerikan askeri varlığının istikrar unsuru olduğunu söylüyor: “Amerika 10 ile 20 bin arasında bir kuvvet bulundurma kararı alırsa Afganistan’da istikrarın sağlanacağı yolunda güven artar. Pakistan gibi ülkeler siyasi çözüm sürecine girer ve daha etkili işbirliği yapabilirler.”
Uzmanların Afganistan’dan askerlerin hepsini çekmenin kötü bir seçenek olduğunu söylemesine rağmen Beyaz Saray neden bu olasılığı masada tutuyor?
Lisa Curtis bunu şöyle açıklıyor: “Bazı gözlemcilere göre Beyaz Saray bunu pazarlık unsuru olarak kullanıyor. Aslında blöf yapıyor. Askerlerin hepsini çekme niyeti yok. Ama Karzai’yi ikili güvenlik anlaşması görüşmelerinde daha makul davranmaya zorlamak istiyor. Bence hem Karzai hem de Obama yönetimi yanlış taktikler kullanıyor.”
Curtis’e göre Kabil ile Washington’un arasının açıldığı izlenimi Taleban ve diğer bölgesel aşırı örgütlerin ekmeğine yağ sürer ve iki ülkenin çıkarlarına ters düşer. Uzmanlar Beyaz Saray hangi planı uygularsa uygulasın bunun Afgan halkına uluslararası topluluk tarafından terkedildiği duygusu vermemesi gerektiğini vurguluyor.
