Avrupa Komisyonu, ABD ve diğer büyük imalatçıları, Corona virüsü aşılarının fikri mülkiyet haklarından feragat etmekten bahsetmek yerine, Avrupa Birliği'nin yaptığı gibi ürettiklerini ihraç etmeye çağırdı.
Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen, AB liderleri zirvesinin oturum aralarında düzenlediği basın toplantısında, fikri mülkiyet haklarından feragat edilmesi konusundaki tartışmaların, kısa ve orta vadede tek bir doz Corona virüsü aşısı üretimine hizmet etmeyeceğini söyledi.
Von der Leyen, "Bu tartışmayı yönetmeye açık olmalıyız. Ancak bu tartışmayı yaptığımızda, etraflıca bir değerlendirme yapmamız gerekiyor, çünkü şimdi tüm dünya için aşıya ihtiyacımız var. Avrupa Birliği, dünyanın büyük ölçekte ihracat yapan tek kıtasal veya demokratik bölgesidir" dedi
AB Komisyonu Başkanı, Avrupa tarafından üretilen Corona virüsü aşısının yaklaşık yüzde 50’sinin Dünya Sağlık Örgütü destekli COVAX programındakiler de dahil olmak üzere neredeyse 90 ülkeye ihraç edildiğine dikkat çekti.
Von der Leyen, ‘’Fikri mülkiyet haklarından feragat etme tartışmasına giren herkesi de, kendi bölgelerinde üretilenlerin büyük bir kısmını ihraç etmeye istekli olma taahhüdünde bulunmak üzere bize katılmaya davet ediyoruz" diye konuştu.
Ursula von der Leyen, sadece daha yüksek üretim, ihracat engellerinin kaldırılması ve sipariş edilmiş aşıların paylaşılmasının salgınla hızlı bir şekilde mücadeleye derhal yardımcı olabileceğini vurguladı ve "Yani kısa ve orta vadede ne gerekli? Her şeyden önce aşı paylaşımı. İkincisi, üretilmekte olan aşıların ihracatı. Üçüncüsü de aşı üretme kapasitesinin arttırılmasına yapılan yatırım" ifadelerini kullandı.
Von der Leyen, Avrupa Birliği'nin aşı paylaşım mekanizmasını başlattığını belirterek, örnek olarak Batı Balkanlar'a 615 bin doz gönderilmesini gösterdi.
Avrupa ülkeleri, ABD Başkanı Joe Biden’ın COVID-19 salgınını sona erdirmenin anahtarının aşıları daha hızlı yapmak ve paylaşmak olduğunu savunarak aşıların patent haklarından feragat edilmesi önerisine mesafeli yaklaşıyor.
Macron: “Dayanışma gösterilmesi gereken asıl mesele aşı dozlarının dağıtımı”
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, aşıların ve bileşenlerinin daha geniş çapta ihracatını engelledikleri için İngiltere ve ABD'ye çağrıda bulundu.
Asıl meselenin fikri mülkiyetle ilgili olmadığını söyleyen Macron, ‘’Aşıyı üretmeyi bilmeyen ve yarın üretemeyecek laboratuvarlara fikri mülkiyet verebilir misiniz? Dayanışmada asıl mesele aşı dozlarının dağıtılmasıdır" dedi.
Macron, Fransa'nın bu konuda Almanya ile işbirliği içinde çalıştığını da sözlerine ekledi. Berlin bu fikre karşı olduğunu Perşembe günü açıklamıştı.
Dünyanın en büyük aşı üreticileri arasında yer alan AB, birlik dışına gönderilmiş 200 milyon dozla aynı zamanda ana ihracatçı konumunda. ABD ve İngiltere ürettikleri aşıların hiçbirini ihraç etmedi.
Başkan Biden Çarşamba günü Hindistan ve Güney Afrika'nın Corona virüsü aşıları için patent korumasından feragat etme çağrısına destek vererek, Demokrat Kongre üyeleri ve 100'den fazla ülkenin çağrısına yanıt vermiş oldu; ancak ilaç şirketlerini kızdırdı.
Uzmanlar, fikri mülkiyet hakkından feragat müzakerelerinin yıllar sürebileceğini ve daha fazla dozun hızlı bir şekilde üretilmesi ihtiyacını gidermeyeceğini söylüyor.
Bazı AB yetkilileri de Dünya Ticaret Örgütü'nde bu konuda anlaşma sağlamanın iki yıl sürebileceğini ve bunun büyük olasılıkla mevcut salgınla ilgisi kalmayacağını savunuyor.
Amerikan ilaç firması Moderna, elçi RNA teknolojisini kullanan aşısının patent haklarından Ekim ayında feragat etti, ancak henüz başka hiçbir firma aşının muadilini üretmeye kopyalamaya çalışacağını açıklamadı.
ABD'li Pfizer ile ortaklaşa geliştirilen diğer elçi RNA aşısının patentine sahip olan BioNTech'e ev sahipliği yapan Almanya da patent haklarından feragatlere karşı. İtalya ise, patent muafiyetine destek veriyor.
İlaç endüstrisi, en uygun yaklaşımın mevcut üretim darboğazlarının üstesinden gelmek ve dünyanın dört bir yanındaki ülkelere aşı satmak veya bağışlamak olduğunu savunuyor. Çok sayıda AB ülkesi ve kurumu da bu görüşü paylaşıyor.
