Tarihinin en önemli göç dalgasıyla karşı karşıya olan ve bu sorunu çözmek için Türkiye’nin işbirliğine büyük önem veren Avrupa Birliği’nde üç milyar Euro tartışması patlak verdi. Avrupa Birliği devlet ve hükümet başkanlarının Türkiye’deki Suriyeli mülteciler için kullanılmak amacıyla devreye sokulmasına siyasi onay verdiği üç milyar Euro düzeyindeki mali kaynağın kimin tarafından karşılanacağı ve kimin ne kadar katkı sağlayacağı konusunda ciddi bir sorun yaşanıyor.
Liderlerin önüne giden öneri ve bu öneri doğrultusuna oluşan siyasi irade bu miktarın Avrupa Birliği bütçesiyle, üye ülkelerin ulusal bütçelerinden ortaklaşa paylaşılması yönündeydi. Üye ülkeler başından bu yana ceplerinden mümkün olan en alt düzeyde para çıkmasına uğraşıyor. Geçtiğimiz aylarda bu konudaki tartışma tavan yapınca Avrupa Birliği Komisyonu, Birlik bütçesinden verilmesini önerdiği 500 milyon Euro düzeyindeki dilimi ikiye katlayarak yaklaşık bir milyar seviyesine yükseltmişti. Geri kalan 2 milyar Euro’nun ise ulusal bütçelerden karşılanması öngörüldü.
Almanya’nın en az 427 milyon Euro seviyesinde katkı yapacağı mali paket gelinen aşamada İtalya engeline takıldı. İtalya, oluşturulacak mali katkının tamamen Avrupa Birliği bütçesinden karşılanmasını istiyor. İtalya, Avrupa Birliği içinde Türkiye’ye verdiği destekle tanınan bir ülke. Mali kaynağa yönelik blokaj da Türkiye’ye yönelik bir hareket olmaktan çok Avrupa Birliği ve bazı Birlik ülkeleri ile İtalya arasında son dönemde yaşanan gerilimlerin bir yansıması niteliğinde.
Avrupa Birliği ekonomi ve maliye bakanlarını bir araya getiren bir toplantı için Brüksel’de bulunan İtalya Ekonomi Bakanı Piercarlo Padoan, “İtalya, göç akışının yönetiminde Türkiye'ye yönelik yardım planına tam destek vermektedir. Önemli boyuttaki bu kaynağın, bu amaca ayrılması önemlidir. İtalya hiçbir şeyi bloke etmiyor, ancak bu 3 milyarlık yardımın, ülke bütçelerinden katkı sağlanmadan Avrupa bütçesinden karşılanmasının uygun olup olmadığının açığa kavuşturulması gerektiğini düşünüyoruz" dedi. Her ne kadar İtalyan bakan, “İtalya hiçbir şeyi bloke edilmiyor” dese de Roma’nın mali pakete yeşil ışık yakmaması Avrupa Birliği jargonunda blokaj anlamına geliyor.
Roma’dan yeşil ışık gelmemesine sitemkar bir yorum da Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Jean Claude Juncker’den geldi. İtalya ile Avrupa’nın geri kalanı arasındaki ruh halinin en iyi seviyesinde olmadığını belirten Juncker, “İtalya’nın mültecilere ilişkin mali pakete yönelik süren çekincesi kendimi tam olarak ifade edemeyeceğim bir konu” dedi. Avrupa Birliği’nin 3 milyar Euro’yu bulmak zorunda olduğunun altını çizen Juncker, “Bu para Türkiye için değil Türkiye’deki Suriyeli mülteciler için. Henüz 3 milyara ulaşamadık. Bu AB’nin kredibilitesiyle ilgili bir konu, bu nedenle de önemli” dedi.
Türkiye ise pakete ilişkin yaşanan soruna başından bu yana “AB’nin kendi içinde çözmek zorunda olduğu bir konu” gözüyle bakıyor. Brüksel’de temaslarda bulunan Avrupa Birliği Bakanı ve Başmüzakereci Volkan Bozkır, Türkiye'nin bu para gelmedi diye Suriyeli sığınmacılar için çaba sarf etmekten uzak durması gibi bir şeyin söz konusu olmadığını belirterek, "Bu para ne zaman gelirse o zaman Suriyeli mülteciler için kullanılacaktır. Ama burada önemli olan bir anlaşma yapıldığı zaman her iki tarafın da yerine getirmeyi vadettiği şeyleri yerine getirmek mecburiyetinde olmasıdır” dedi. Türkiye'nin üzerine düşeni fazlasıyla yaptığını söyleyen Bozkır, "Ben AB'nin kendi iç mekanizmaları sayesinde bu kararların çıkmasını sağlayacağını inanıyorum. Bu, Türkiye'nin beklentisidir" dedi.
