ABD Ticaret Temsilcisi Katherine Tai, Washington’un, dünyanın en büyük ikinci ekonomisi Çin’e, piyasayı bozduğuna inandığı ticaret uygulamalarını değiştirmesi için daha aktif şekilde baskı yapacağını söyledi. Tai, Çin’in uygulamalarına “artık kayıtsız kalmayacaklarını” vurguladı.
Başkan Joe Biden tarafından atanan eski bir Kongre çalışanı ve ticaret avukatı olan Tai, Çin'le eski Başkan Donald Trump tarafından müzakere edilen "Birinci Aşama" ticaret anlaşması konusunda zor görüşmeleri devraldı.
Reuters’e mülakat veren Tai, ABD'nin Çin’le ilgili ticaret politikası konusunda yeni bir yaklaşım hazırladığını söyledi.
Tai, Washington’un, ekonomik çıkarlarını savunmak ve Çin’le daha iyi rekabet etmek için yeni ve daha etkili araçlara ihtiyaç duyduğunu belirtti. Konuya yakın kaynaklar, bir sonraki adım olarak, Çin'e karşı gümrük vergileri ve hatta ambargolarla sonuçlanabilecek yeni ticaret soruşturmalarının gündeme gelebileceğini kaydetti.
"Yeni bir sayfa açmamız gerekecek"
Bu göreve atanan ilk Asyalı Amerikalı olan ve akıcı Çince konuşan Tai, "Çin'e baskı yapmaktan, Çin'i reform ve değişime zorlamaktan vazgeçmeyeceğiz. Ancak bunun için atıl durumda bekleyip Çin'in kararını vermesini beklemeyi göze alamayız" dedi.
Tai, "Yeni bir sayfa açmamız gerekecek" ifadesini kullandı.
ABD Ticaret Temsilciliği (USTR) tarafından bu ay yayınlanan bir raporda, Çin'in "zarar verici ticaret ve ekonomik suistimallerini ikiye katladığı" ifade edildi. Pekin, anlaşmada kararlaştırılan 200 milyar dolarlık ek Amerikan ürün ve hizmetlerini satın alma sözünü tutmadı.
Çin, Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline yardım etmemesi hususunda dünyanın en büyük ekonomisi ABD'den uyarılara maruz kalıyor.
Tai'nin ticaret temsilcisi olmasından bu yana, bazı ABD'li şirket yöneticileri, Çin'i cezalandırmada ağır hareket edildiği gerekçesiyle rahatsızlık duyduklarını söylüyor. Bu arada, ABD'nin Çin’le olan ticareti açığı 2021'de 355,3 milyar dolara ulaştı. Bu, 2018'den bu yana kaydedilen en büyük oran.
Tai, duyulan rahatsızlıkları kabul etti ancak Çin'in oluşturduğu daha büyük tehditlere odaklanabilmek için Washington’un son bir yıl içerisinde diğer ülkelerle uzun zamandır devam eden anlaşmazlıkları çözüme kavuşturduğuna dikkat çekti.
Washington, AB ve İngiltere ile aralarında uçak şirketlerine sübvansiyon sağlanması konusunda 17 yıllık bir anlaşmazlığı ve ayrıca ABD çelik ve alüminyum tarifeleri konusunda AB, İngiltere ve Japonya ile olan dört yıllık bir sorunu çözüme kavuşturdu.
Çin'e karşı yeni ticaret soruşturması başlatılabilir
Amerikalı bir yetkili, Tai’nin, Dünya Ticaret Örgütü’nin desteğini alabilmek amacıyla, Çin’in endüstriyel sübvansiyonları ve diğer “pazar dışı politikaları ve uygulamalarına” müşterek bir yaklaşım ortaya koyabilmek için, Trump yönetimi tarafından başlatılan AB ve Japonya ile üçlü diyaloğu Kasım ayında yeniden hayata geçirdiğini ifade etti. Yetkililere göre, Washington, Çin’in endüstriyel sübvansiyonları için ABD Ticaret Yasası’nın 301’inci Bölümü kapsamında yeni bir soruşturma başlatmayı düşünüyor. Bu durum, yeni gümrük tarifeleri ya da ambargolar getirebilir. 1974 tarihli Ticaret Yasası'nın 301'inci Bölümü, ABD Ticaret Temsilciliği'ne, ticaret anlaşmaları altında ABD'nin haklarını uygulamak ve belirli yabancı ticaret uygulamalarına karşılık vermek için soruşturma yürütme ve harekete geçme yönünde bir dizi sorumluluk ve yetki tanıyor.
Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nden (CSIS) William Reinsch, Biden yönetiminin, 1930’da kabul edilen Gümrük Tarifeleri Yasası’nın 337’inci Bölümü’ne göre mülkiyet haklarının korunmasını ihlal etmek suçlamasıyla Çin’in üzerine gidebileceğini söylüyor.
Öte yandan, ABD Kongresi de ticari sır ihlallerine karşı korunmayı güçlendirecek ve soruşturma ve dışlama süreçlerini hızlandıracak iki parti destekli bir yasa tasarısı hazırlamayı değerlendiriyor. Tai, Çin’in, Şincan bölgesinde uyguladığı zorla çalıştırmadan duyulan endişeleri dile getirerek, bu konuda ilk kez USTR bünyesinde bir ticaret stratejisi geliştiriyor.
King & Spalding hukuk firmasının ortağı ve eski bir kıdemli ABD ticaret yetkilisi olan Jamieson Greer, Pekin’in Ukrayna’daki savaş konusunda sergilediği duruşun Avrupa’nın Çin’e karşı gittikçe artan düzeydeki rahatsızlığını daha da büyüttüğünü söyledi. Greer, Batı’nın Rusya’ya karşı uyguladığı yaptırımların gelecekte Çin’e karşı atılabilecek adımlar için bir strateji sunabileceğini kaydetti.
ABD Ticaret Temsilcisi Tai ise, bu iki ülkenin birbirinden farklı olduğuna dikkati çekerek, “tek beden herkese uyar” yaklaşımının işlemeyeceğini belirtti. “Bunlar iki farklı ülke, iki farklı ekonomi, iki farklı durum. Onları birleştirerek kendimizi riske atıyoruz” dedi.
