İsrail, kendi topraklarına geniş çaplı bir saldırıya karşı hazırlık yaparken, Beyaz Saray Pazartesi günü, ABD, İngiltere, Fransa, İtalya ve Almanya liderlerinin Gazze'de gerginliğin azaltılması ve ateşkes ile rehinelerin serbest bırakılması konusunda devam eden çabalara desteklerini duyurduğu bir açıklama yayınladı.
Ortak açıklama, ABD Başkanı Joe Biden’ın Pazartesi günü Fransa, Almanya, İtalya ve İngiltere liderleriyle Ortadoğu’da gerginliğin azaltılması ve Gazze’de ateşkes konuları üzerine konuşmasının ardından geldi.
Açıklamada liderler, ABD, Katar ve Mısır’ın Gazze’de ateşkes için müzakerelerin yenilenmesi ve mümkün olan en kısa sürede bir anlaşmaya varılması çağrısını desteklediklerini duyurdu.
Liderler, “kaybedecek daha fazla zaman olmadığını” vurguladı.
Ortak açıklamada ayrıca, İran'dan gelebilecek herhangi bir tehdide karşı İsrail'e destek ifade edilirken, Gazze'ye yardımların dağıtılması ve ulaştırılması çağrısı yapıldı.
Çağrı, Hamas'ın arabulucuları daha fazla görüşme yapmak yerine ABD Başkanı Joe Biden tarafından sunulan ateşkes planını uygulamaya çağırmasından bir gün sonra geldi.
Almanya, Fransa ve İngiltere de Pazartesi günü erken saatlerde Gazze'de ateşkes çağrısında bulundu.
Üçlü ortak açıklamada, "Çatışmalar derhal sona ermeli ve Hamas tarafından alıkonulan tüm rehineler serbest bırakılmalı. Gazze halkının acilen ve sınırsız bir şekilde yardım ulaştırılmasına ve dağıtılmasına ihtiyacı var" denildi.
Ateşkes çağrısına Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Şansölyesi Olaf Scholz ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer imza attı.
Üç ülke ayrıca 10 aydır devam eden İsrail-Hamas savaşını sona erdirmek için ABD, Katar ve Mısır'dan gelen son arabuluculuk planını da destekledi.
Öneri, rehinelerin geri kalanının İsrail tarafından hapsedilen Filistinlilerle takas edilmesini ve İsrail askerlerinin Gazze'den çekilmesini öngörüyor.
Ayrıca İran ve müttefiklerine, Beyrut’ta Hizbullah komutanu Fuad Şükür ve Tahran'da Hamas’ın siyasi lideri İsmail Haniye’nin öldürülmesine misilleme olarak İsrail'e saldırmaktan kaçınmaları çağrısında bulunuldu.
İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant ise Pazartesi günü yaptığı açıklamada ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ile İsrail'e yönelik olası geniş çaplı bir askeri saldırıya hazırlanmak üzere görüştüklerini söyledi.
Austin, ABD'nin İsrail'i savunmak için mümkün olan her adımı atacağını bildirdi. Austin, ABD'nin Ortadoğu'daki askeri varlığının güçlendirilmekte olduğunu kaydetti.
İsrail ordusu sözcüsü Tümamiral Daniel Hagari de Pazartesi günü yaptığı açıklamada, İsrail'in İran'daki İsrail'e yönelik saldırı tehdidi konusundaki gelişmeleri izlediğini duyurdu. Öte yandan Hagari, ordunun kamuoyuna yönelik önlem talimatlarında bir değişiklik yapmadığını söyledi.
Sözcü Hagari "Özellikle İran'la ilgili olup biteni tüm imkanlarımızşa takip ediyoruz. Bunu tek başımıza da yapmıyoruz. ABD ve diğer ortaklarla takip ediyoruz" dedi.
Ateşkes görüşmeleri
Uluslararası arabulucular, Gazze'deki çatışmalar ve Şükür ile Haniye’nin öldürülmesiyle daha geniş çaplı bir çatışma korkusunu tetiklemesinin ardından İsrail ve Hamas'ı uzun süredir aranan ateşkes ve rehine serbest bırakma anlaşması için görüşmelere yeniden başlamaya davet etti.
İsrail, Perşembe günü yapılması planlanan görüşmeler için ABD, Katar ve Mısır'dan gelen daveti kabul etti.
Hamas ise Pazar günü yaptığı açıklamada "daha fazla müzakere turu ya da yeni öneriler yerine" 31 Mayıs'ta Biden tarafından ortaya konan ve daha sonra BM Güvenlik Konseyi tarafından onaylanan ateşkes planının uygulanmasını istedi.
Hamas, "arabulucuların Biden'ın vizyonu ve BM Güvenlik Konseyi kararı temelinde kendilerine önerdiklerini uygulamak için bir plan sunmalarını ve (İsrail) işgalini buna uymaya zorlamalarını talep ediyoruz" dedi.
Biden, planı üç aşamalı bir "kalıcı ateşkes ve tüm rehinelerin serbest bırakılması için yol haritası" olarak adlandırmış ve teklifin İsrail'den geldiğini söylemişti. O tarihten bu yana yürütülen arabuluculuk çabaları bir anlaşmaya varılmasını sağlayamadı.
İlk aşama altı hafta sürecek "tam ve eksiksiz bir ateşkes" içerecek, İsrail güçlerinin "Gazze'nin tüm nüfuslu bölgelerinden" çekilecek ve İsrail tarafından tutulan Filistinli mahkumlar karşılığında bazı rehineler serbest bırakılacaktı.
İkinci aşamada, savaşan taraflar "düşmanlıklara kalıcı bir son verilmesi" için müzakere ederken kalan canlı rehineler serbest bırakılacak, bunu "Gazze için büyük bir yeniden inşa planı" ve ölen rehinelerin cenazelerinin iadesi izleyecekti.
Hamas geçen hafta, öldürülen siyasi lider ve ateşkes müzakerecisi İsmail Haniye'nin yerine Gazze sorumlusu Yahya Sinvar'ı atamıştı.
Hamas tarafından yönetilen bölgedeki sivil savunma kurtarma görevlilerinin Cumartesi günü İsrail'in bir hava saldırısında yerinden edilmiş Filistinliler’in barındığı bir okulda 93 kişinin öldüğünü açıklamasının ardından, ateşkes için baskılar artmıştı.
İsrail Pazar günü Gazze'de havadan, Han Yunus'tan daha fazla tahliye yapılmasını emreden bildiriler attı.
İsrail, 1200 kişinin ölümü ve 250 kişinin rehin alınmasıyla sonuçlanan 7 Ekim saldırısına misilleme olarak Hamas'ı yok etme sözü verdi.
Bölgenin Sağlık Bakanlığı'na göre İsrail'in karşı saldırısı Gazze'de çoğu kadın ve çocuk olmak üzere yaklaşık 40 bin kişinin ölümüne neden oldu. İsrail, can kaybı sayısına binlerce Hamas savaşçısının da dahil olduğunu söylüyor.
Forum