ABD Dışişleri Bakanlığı, 2021 İnsan Ticareti raporunda Türkiye’nin çocukların asker olarak kullanılmasına karışan ülkeler arasında sıralanmasının Afganistan ile ilgili işbirliği görüşmelerini etkilemesi beklenmiyor.
Türkiye’nin çocuk askerleri önleme yasası listesine eklenmesi, ABD Dışişleri Bakanlığı’ndaki basın toplantısında da gündeme geldi. Bakanlık sözcüsü Ned Price’a bu gelişmenin Ankara’nın Kabil’deki uluslararası havaalanını koruması için ABD ve Türkiye arasında yapılan görüşmeleri nasıl etkileyebileceği soruldu.
Raporun siyasi olmadığını, doğrulanabilir verilere ve analizlere dayandığını söyleyen Price, ‘‘Raporu, Türkiye ile Afganistan veya diğer ortak çıkarlarımız konusundaki yapıcı görüşmelerle ilişkilendirmek istemiyorum’’ dedi.
Başkan Biden’ın geçen ay Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la yüz yüze görüşme fırsatını yakaladığını hatırlatan Price, bu görüşmede Türkiye’nin Afganistan’da oynayacağı rolün konuşulduğunu belirtti ve ‘‘Türkiye Afganistan konusunda çok yapıcı ve yardımcı bir ortak oldu, diplomasiyi destekledi ve aynı zamanda da önemli bir NATO müttefiki’’ dedi.
Raporda yer alan ülkelere askeri kısıtlamalar uygulanma ihtimali sorulduğunda Price, ‘‘Rapordaki sınıflandırmaların sonuçlarını bu yılın ilerleyen zamanlarında konuşacağız’’ yanıtını verdi.
‘’Verilen destek tespit edildi ve belgelendi’’
Aynı konu raporla ilgili düzenlenen telekonferansta da gündeme geldi. Toplantıda konuşan ancak adı açıklanmayan Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, "Özellikle Türkiye ile ilgili olarak, ilk kez bir NATO üyesinin çocuk askerleri önleme yasası listesinde yer aldığı doğru. Saygın bir bölge lideri ve NATO üyesi olarak Türkiye, Suriye ve Libya'da çocuk askerlerin alınması ve kullanılması konusunu ele alma fırsatına sahip" diyen yetkili Türk hükümetinin, çocuk asker toplayarak kullanan ve Suriye Ulusal Ordusu çatısı altında faaliyet gösteren silahlı bir grup olan Sultan Murat Tümeni'ne destek verdiğini bu raporda tespit edip belgelediklerini vurguladı.
Dışişleri yetkilisi, ‘’Türkiye hükümeti, raporlama dönemi olan 1 Nisan 2020 ile 31 Mart 2021 arasında Sultan Murat Tümeni'ne, Türk topraklarından transit geçişi de içeren somut destek sağlamıştır. ABD, Suriye ve Libya çatışmalarında yer alan tüm grupları çocuk asker kullanmamaya teşvik etmeyi, Türkiye ile birlikte çalışmayı ve bu çalışmanın uzun vadeli olmasını umuyor’’ diye konuştu.
Raporda, ‘’İnsan hakları grupları ve uluslararası kuruluşlar, hükümetin Suriye'de çocuk askerler toplayan silahlı muhalefet grubuna operasyonel, ekipman ve mali destek verdiğini bildirdi’’ ifadeleri yer alıyordu.
Dışişleri Bakanlığı'nın raporuna göre, bu listede yer alan hükümetler, belirli güvenlik yardımları ve askeri teçhizatın ticari ruhsatlandırılması konusunda, başkanlık muafiyeti olmaksızın kısıtlamalara tabi tutuluyor.
Herhangi bir kısıtlamanın Türkiye'ye otomatik olarak uygulanıp uygulanmayacağı ise henüz belli değil.
Türkiye, Suriye'de IŞİD’e ve ABD destekli silahlı Kürt gruplara karşı üç sınırötesi operasyon gerçekleştirdi ve sık sık kendi güçlerinin yanısıra silahlı Suriyeli savaşçı gruplarını kullandı.
Bu gruplardan bazıları, insan hakları grupları ve Birleşmiş Milletler tarafından ayrım gözetmeksizin sivillere saldırmak, adam kaçırma ve yağmayla suçlandı. Birleşmiş Milletler, Ankara'dan bu Suriyeli isyancıları dizginlemesini isterken, Türkiye iddiaları 'temelsiz' olarak nitelendirerek reddetti.
Türkiye, Libya ihtilafına da müdahil oldu. Ankara'nın desteği, ulusal birlik hükümetinin Mısır ve Rusya tarafından desteklenen Doğu güçlerinin 14 aylık saldırısını tersine çevirmesine yardımcı oldu.
