ABD’nin, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu bazı ülkelerden yapılacak uçuşlarda kabine cep telefonundan büyük elektronik cihazların alınmasını yasaklaması ve İngiltere’nin de benzer nitelikli bir uygulamayı devreye sokması akıllara başka Avrupa Birliği ülkelerinin bu yönde adım atıp atmayacağı sorusunu getirdi.
Gerek ABD gerekse İngiltere’nin aldığı önlemler terörle mücadele kapsamında değerlendirilen ve ulusal makamların yetki alanına giren unsurlar. Dolayısıyla isteyen Avrupa Birliği ülkelerinin benzer nitelikli önlemleri devreye sokmasının önünde bir engel söz konusu değil. Bununla birlikte İngiltere’nin önlemleri Brüksel ile görüşmeden ya da bu konuda bilgi paylaşmadan devreye sokması Avrupa Birliği’nde rahatsızlığa neden oldu.
Rahatsızlığın kaynağında ise önlemlerin içeriğinden çok, devreye sokulma nedeni konusunda İngiltere’nin istihbarat paylaşımına gitmemiş olması yer alıyor. Avrupa Birliği Komisyonu, İngiltere’nin kendisine danışmadan ABD’nin uygulamasını izlemesinin ardında ne tür bir istihbarat bilgisi yattığını belirlemeye çalışıyor. Bu bağlamda Avrupa Birliği Komisyonu’nun Ulaştırmadan Sorumlu Üyesi Violeta Bulc’un İngiltere Ulaştırma Bakanı Chris Grayling ile görüşmesi gündemde.
Avrupa Birliği Komisyonu bir yandan önlemleri gerekli kılan istihbarat ya da tehdidin tam olarak ne olduğunu belirlemeye çalışırken diğer yandan önümüzdeki hafta tüm üyelerin katılımıyla güvenlik koordinasyon toplantısı yapılmasını talep etti.
Yasaklar, gelecek hafta yapılacak teknik nitelikli toplantının önemli gündem maddeleri arasında yer alacak ancak şu ana kadar diğer üye ülkelerin benzer nitelikli yasakları devreye sokma niyetinde olduğuna dair Avrupa Birliği’ne bilgi ulaşmadı.
Almanya ve Fransa’dan bu yönde herhangi bir sinyal gelmezken İtalya, önlemleri devreye sokmak için yeterli veri olmadığını açıkladı. Durumu yakından izleyen Hollanda da şu aşamada bu yönde bir adım atma niyetinde olmadığının sinyalini verdi. Geçen yıl havalimanı terör saldırısına uğrayan Belçika ise bu tür bir adımı Avrupa Birliği’nin tavsiyesi olmaksızın tek taraflı olarak atma niyetinde değil.
Mevcut tablo Avrupa Birliği içindeki genel yaklaşımı özetlese de bu tablonun bugünden yarına değişmeyeceğinin garantisi yok. Üye ülkeler, gerekli görmeleri durumunda, bazı şartlara bağlı olmak kaydıyla, bu önlemleri istedikleri an devreye sokabilir. Yasakların devreye sokulmasının önünde engel olmasa da alınacak ek güvenlik önlemlerinin ayrımcılığa neden olacak nitelikte ve ticari çıkar amaçlı olmaması gerekiyor.
