Uluslararası Atom Enerji Dairesi, İran’ın nükleer programını Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine bildirme kararı aldı.
Daireye üye 27 ülke evet oyu verirken 5 ülke çekimser kaldı, 3 ülke de karşı oy kullandı.
İran ise, uranyum zenginleştirme çalışmalarına yeniden başlayacağı ve Birleşmiş Milletler nükleer tesislerini denetelemesine izin vermeyeceği tehdidinde bulundu.
Üst düzeyde bir İranlı yetkili, Tahran’ın bundan böyle Moskova’nın önerisini de kabul etmeyeceğini açıkladı. Cevat Veydi, uranyum zenginleştirme çalışmalarının Natanz nükleer tesisinde yeniden başlatılacağını söyledi.
Rusya, Batının nükleer silah konusundaki kaygılarını gidermek için İran’ın uranyumunu kendi topraklarında zenginleştirmeyi önermişti.
İran, nükleer programının sadece barışçı amaçlı olduğunu savunuyor.
Tasarı Geniş Destek Buldu
Avrupa ülkeleri tarafından hazırlanan ve Amerika, Çin ve Rusya tarafından desteklenen tasarı, 35 üyeli Uluslararası Atom Enerjisi Dairesinde geniş destek buldu. Tasarı, İran’ın nükleer faaliyetlerinin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine bildirilmesini öngörüyor.
Tasarının onaylanması sırasında ortaya çıkan anlaşmazlıklar, Mısır’ın girişimi sayesinde aşıldı. Mısırlı diplomatlar, tasarıya “nükleer silahlardan arınmış bir Ortadoğu” çağrısında bulunan bir madde ekledi. Madde, İsrail’i hedef alıyor.
Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi, İran’ın nükleer programı konusunda daha fazla bilgi vermesini istiyor. Uluslararası toplum, İran’ın nükleer programının silah üretiminde de kullanılmasından kaygı duyuyor.
Uluslararası Atom Enerjisi Dairesinde Amerika’yı temsil eden Büyükelçi Gregory Shulte, oylama sonrası yaptığı açıklamada İran’ın uluslararası toplumla ciddi olarak işbirliği yapması zamanı geldiğini vurguladı: “Görüşmelerde bulunmak hazır bir ortağa ihtiyacımız var. Konuyu Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine havale ederek, İran’ın bu konunun ciddiyetinin farkına varacağını umuyoruz. Umarız ki İranlılar ciddi bir şekilde görüşmelere katılırlar."
Amerikalı diplomat, İran konusunun Güvenlik Konseyine sevk edilmesiyle yeni bir diplomatik süreç başladığını açıkladı. Shulte, İran’ın önümüzdeki ay yapılacak yönetim kurulu toplantısından önce uluslararası toplumun taleplerini karşılayabileceğini söyledi.
Ancak, Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi’ne bir mektup gönderen İran Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Ali Laricani, “Dairenin attığı bu adımın, güven kaybına yol açtığını” söyledi.
İran, Parlamentonun aldığı karar uyarınca Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi’yle tüm işbirliğini kesmek zorunda olduğunu belirterek uranyum zenginleştirme çalışmalarına yeniden başlayacağını açıkladı.
Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi denetçilerinin, bundan böyle İran nükleer tesislerinde yapacağı denetimler de sınırlı olacak.
Tahran, nükleer teknoloji alanında araştırmaları sürdürme hakkı bulunduğunu savunuyor ve Rusya’nın önerisini tamamen reddetme tehdidinde bulunuyor. Moskova, İran’ın kullanımı için Rus topraklarında uranyum zenginleştirebileceğini açıklamıştı. Bu konu hakkındaki görüşmeler önümüzdeki hafta yapılacaktı.
Amerikalı Senatör: "Askeri Seçenek Gündemde Tutulsun"
Önde gelen bir Amerikalı Senatör, İran’a karşı askeri seçeneğin gündemde tutulması gerektiğini açıkladı.
Senatör John McCain, Münih’teki bir uluslararası konferansta yaptığı konuşmada, nükleer silaha sahip bir İran’ın, askeri müdahaleden daha kötü bir seçenek olduğunu vurguladı.
Arizona senatörü yine de askeri güce başvurmayı “son çare” olarak başvurulacak”tümüyle arzu edilmeyen bir çözüm” olarak tanımladı.
Aynı konferansta konuşan Amerika Savunma bakanı Donald Rumsfeld de İran’ı “terörizme devlet desteği veren başlıca ülke” olarak tanımladı.
