Avrupa Birliği, Türkiye’nin Kıbrıs konusunda yaptığı deklarasyona verilecek yanıtı masaya yatırdı.
Avrupa Birliği dışişleri bakanlarının geçtiğimiz hafta Newport’ta genel unsurları konusunda belli bir uzlaşıya vardığı karşı deklarasyonda tartışmalar “tanıma” ve “Ek Protokol’ün uygulanması” unsurlarına odaklandı.
Newport’ta gündeme getirilen deklarasyon unsurları arasında “Avrupa Birliği, mümkün olan en kısa sürede Türkiye’nin tüm Birlik üyeleriyle ilişkilerini hukuken normalleştirmesine büyük önem veriyor” yönünde bir ifade vardı. Dönem Başkanı İngiltere’nin Avrupa Birliği Daimi Temsilciler Komitesi’ne (COREPER) sunduğu taslak metinde bu ifadelere yer verilmedi ancak tartışılmasına açık kapı bırakıldı. Fransa’nın da desteğini alan Rum Yönetimi bu ifadenin metne sokulması ve daha da sertleştirilmesini ve açıkça tanımadan bahsedilmesini talep etti.
Tanımanın nasıl ve ne zaman yapılacağı da sorun yarattı. Dönem Başkanı İngiltere, bu konuyu Birleşmiş Milletler’in çözüm sürecine endekslemek isterken Rum Kesimi konuyu sadece müzakere süreciyle ilişkilendirme isteğini gündeme getirdi.
İkinci tartışma konusunu ise protokolün tam ve üye ülkeler arasında ayrım yapılmaksızın uygulanmasına yapılan atıf oluşturdu. Newport’ta bu konuya ilişkin olarak “AB, Ek Protokol’ün tam ve ayrım yapılmaksızın uygulanmasını, bu bağlamda taşıma alanındakiler de dahil olmak üzere malların serbest dolaşımının üzerindeki tüm engelleri kaldırmasını beklemektedir. AB, tam uygulamayı 2006 yılında yakından izleyecek ve değerlendirecektir” ifadeleri benimsenmişti.
İngiltere değerlendirme ve izleme konusunda Komisyon’a yetki veren bir yaklaşım benimsedi. Önerisi de bu yöndeydi ancak Rum Yönetimi ve destek veren ülkeler bu konuda üye ülkelerin de söz sahibi olmalarını istediler.
Saatler süren toplantıda şu an itibarıyla net bir uzlaşı görülmüyor. İngiltere sorunu aşmak için Rum Yönetimi’yle ikili temas yürütüyor. Bu temaslardan da sonuç çıkmazsa konu 14 Eylül’deki COREPER toplantısının gündemine kalacak.
