ABD’de Kasım ayında yapılacak seçim öncesinde şu an görevde olan bir başkan ve eski bir başkan ilk kez CNN’deki canlı yayında karşı karşıya geldi. 81 yaşındaki Joe Biden ve 78 yaşındaki Donald Trump’ın seçime dört ay kala Atlanta’da kozlarını paylaştıkları televizyon tartışmasındaki performansları tartışılıyor.
Başkan Biden’ın 90 dakika süren tartışmanın başlangıcında sesinin kısık olduğu ve zaman zaman boğazını temizleme ihtiyacı hissettiği gözlemlenmişti. Seçim kampanyasından yapılan açıklamada Biden’ın soğuk algınlığı geçirdiği belirtildi.
Cumhuriyetçi Donald Trump’ın ise 90 dakikalık tartışma boyunca bazı anlarda moderatörlerin sorduğu soruya yanıt vermediği gözlemlendi ve ABD basınına göre en az 26 kez gerçeği yansıtmayan ifadeler kullandığı tespit edildi.
İlk raundu kim kazandı?
Princeton Üniversitesi Kamu ve Uluslararası İşler Fakültesi’nden emekli diplomat Daniel Kurtzer (ABD’nin eski İsrail büyükelçisi) adayların performansını, “Bu tartışma adayın enerjisine göre değerlendirilirse Trump; gerçeklere göre değerlendirilirse Biden kazandı” diyor.
Cumhuriyetçi eski Başkan Donald Trump’ın gerçekleri önemsemediğini söylediği tabanının sonuçtan mutlu olduğu görüşünü dile getiren Kurtzer, “Biden'ın destekçileri onun daha güçlü bir savunma yapmasını diliyordu. Kararsızlar muhtemelen yine kararsız kalacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
Princeton Üniversitesi’nden Siyaset ve Kamu İşleri Profesörü Frances Lee, gelecek için bir vizyon duyma umuduyla dün geceki tartışmayı izleyen Amerikalılar’ın aradığını bulamadığı görüşünde.
Frances Lee, “Bütün odak karşılıklı suçlamalardaydı. Her aday defalarca rakibini yalancı olarak ve tarihin en kötü başkanı olarak nitelendirdi. Amerikan demokrasisinin geleceğiyle ilgilenen hiç kimse bu akşam gördüklerinden cesaret alamadı” diyor.
Televizyon tartışmaları seçmen görüşünde ne kadar etkili?
Amerikalı uzmanlara göre başkan adaylarının televizyon tartışmaları, oy tercihini değiştirecek boyutta seçmenin algısını pek değiştirmiyor.
Biden-Trump tartışmasının yansıtıldığı kadar kritik olmadığını düşünen siyaset bilimi uzmanı Tali Mendelberg, “Oy kullanacak insanların çoğu kimi destekleyeceğine çoktan karar verdi. Suçlama, yaş konusu ve Amerikan demokrasisine yönelik tehlikelere rağmen bu yarışı ekonomi ve partizanlık belirleyecek” görüşünü dile getirdi.
Princeton Üniversitesi’nden siyaset ve kamu işleri uzmanı Lauren Wright ise siyaset bilimciler tartışmaların seçim sonuçlarında pek etkili olmadığını düşünme eğiliminde olsa da, dün geceki televizyon tartışmasının farklı olduğu görüşünde.
Wright, “Tartışmadan önce kilit soru Biden'ın bu yaşta bu işe uygun olup olmadığıydı. Artık kendi icraat ve politikalarına atıfta bulunurken sürekli hata yaparak, tökezleyerek ve Trump'ın yalanlarına ve saldırılarına yanıt vermeyerek bu endişeleri ciddi şekilde arttırdı ve yenilerini gündeme getirdi” diyor.
Biden: “Bir yalancıyla tartışmak zor”
Televizyon tartışmasının ardından Demokrat Parti içinde Biden’ın performansına ilişkin kaygıların yaşandığı haberleri basına yansıdı.
Demokrat Başkan Joe Biden tartışmadan sonra gittiği bir restoranda gazetecilere yaptığı açıklamada performansına ilişkin kaygılara ve yarıştan çekilmeyi değerlendirip değerlendirmediği sorularına “Hayır. Bir yalancıyla tartışmak zor” yanıtını verdi.
Başkan Yardımcısı Kamala Harris de televizyon tartışmasının ardından katıldığı CNN yayınında Biden’ın yavaş bir başlangıç yapsa da güçlü şekilde bitirdiğini söyledi. Harris Başkan Biden’ın 90 dakikalık performansla değil, 3,5 yılda gerçekleştirdiği icraatlar ve politikalarla değerlendirilmesi gerektiğini savundu.
2022’deki Kongre seçimleri sürecinde felç geçiren ve Cumhuriyetçi rakibi Mehmet Öz karşısında televizyon tartışmasında zayıf bir performans sergilediği gözlemlenen Demokrat Senatör John Fetterman da Biden’ın arkasında durdu.
Sosyal medyada bir mesaj paylaşan Fetterman Biden’ı eleştiren Demokratlar’ı “akbaba” olarak niteledi; “Zor bir tartışmanın kişinin ve onun sicilinin toplamı olmadığını kimse benden daha iyi bilemez” dedi.
MSNBC yayınına katılan Demokrat Partili California Valisi Gavin Newsom da Demokratlara’a panik yapmamaları çağrısında bulundu; “Bana kalırsa (panik) gereksiz. Başımızı yukarda tutmamız gerek. Bu başkanın arkasında durmalıyız. Tek bir performans yüzünden sırt dönülmez. Bunu nasıl bir parti yapar?” ifadelerini kullandı.
Bir sonraki tartışma 10 Eylül’de
ABD’li siyaset uzmanlarına göre yanıt bulması gereken önemli soru, Biden’ın ilk televizyon tartışmasındaki performansına ilişkin kaygılar ve hasarın kalıcı olup olmadığı.
Demokrat Biden ve Cumhuriyetçi Trump 75 gün sonra yani 10 Eylül’de bu kez ABC kanalında canlı yayınlanacak tartışmada karşı karşıya gelecek.
Forum