Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ülkesinin yeni bir savaştan kaçınmak için komşu Azerbaycan'la olan sınırını hızla belirlemesi gerektiğini söyledi. Paşinyan’ın açıklaması, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in üç günlük Kafkasya ziyaretini tamamladığı gün geldi.
Salı günü Tavuş bölgesindeki Voskepar sınır köyü sakinlerine konuşan Başbakan Nikol Paşinyan, Ermenistan'ın sınırı belirlemeyi reddetmesinin, yeni bir çatışmayı tetikleyebileceği uyarısında bulundu.
"Bu, haftanın sonuna kadar bir savaşın patlak verebileceği anlamına gelir" diyen Paşinyan, sınırın belirlenmesinde Ermenistan ve Azerbaycan'ın toprak bütünlüğünün karşılıklı olarak tanınması ve her iki ülkenin de Sovyetler Birliği'nin bir parçası olduğu 1991 yılına ait Sovyet haritalarının esas alınması gerektiğini belirtti.
Paşinyan "Savaşın başlamasına izin vermemeliyiz" dedi ve "Ermenistan'ın bu bölgelerinde sınırların belirlenmesine karar vermemizin nedeni de budur" ifadesini kullandı.
Azerbaycan ve Gürcistan’ın ardından Ermenistan’ı ziyaret eden Stoltenberg de, Ermenistan ve Azerbaycan'ın ilişkilerin normalleştirilmesi konusunda bir anlaşmaya varmaları gerektiğini vurgulayarak, "Daha tehlikeli bir dünyayla karşı karşıya olduğumuz dönemde bu, Avrupa-Atlantik güvenliği için önemli" dedi.
NATO şefi Pazar günü Azerbaycan'a yaptığı ziyaret sırasında da Azerbaycan'ı "Ermenistan ile kalıcı bir barış anlaşmasına varma fırsatını değerlendirmeye" çağırdı.
Geçtiğimiz yıl Azerbaycan, Karabağ bölgesini geri almak için hızlı bir askeri harekat düzenleyerek buradaki etnik Ermeni ayrılıkçıların otuz yıllık egemenliğine son verdi.
Aralık ayında iki taraf bir barış anlaşması için müzakerelere başlama konusunda anlaştı. Ancak Ermenistan'ın sınır bölgelerinde yaşayan pek çok kişi, kendilerine ait olduğunu düşündükleri alanların Azerbaycan tarafından gasp edildiğini savunarak sınır belirleme çabasına karşı çıktı.
Muhalefet, Azerbaycan'ın etnik Ermeni güçlerini bozguna uğratmasına ve Karabağ üzerinde kontrolü yeniden ele geçirmesine izin verdiği gerekçesiyle Paşinyan'ı suçluyor. Bu durum, Paşinyan’ın muhaliflerin bir dizi protestosuyla karşılaşmasına da neden oldu.
Uluslararası alanda Dağlık Karabağ olarak bilinen bölge ve çevresindeki toprakların büyük bölümü 1994 yılında yaşanan savaşın sonunda Ermenistan tarafından desteklenen, ayrılıkçı etnik Ermeni güçlerinin tam kontrolü altına girmişti.
Azerbaycan 2020'de altı hafta süren bir savaşla Karabağ'ın bir kısmını ve çevresindeki toprakların çoğunu geri aldı. Bunun ardından, geçtiğimiz Eylül ayında ayrılıkçı güçleri bir günde bozguna uğratan ve silah bırakmaya zorlayan bir saldırı başlattı. Bunun ardından da 100 binden fazla etnik Ermeni bölgeyi birkaç hafta içinde terk etti.
Çatışmalar Rusya-Ermenistan ilişkilerini kötü bir şekilde gerdi ve Ermeni yetkililer 2020 savaşından sonra Dağlık Karabağ'a konuşlandırılan Rus barış güçlerini Azerbaycan'ın Eylül ayındaki saldırısını durduramamakla suçladı.
Ermenistan'da bir askeri üssü bulunan Moskova, askerlerinin müdahale yetkisi olmadığını savunarak suçlamaları reddetti.
Stoltenberg’in Kafkasya ziyaretine Kremlin’den tepki
Paşinyan’ın, Azerbaycan sınırındaki topraklarla ilgili açıklaması, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in üç günlük Kafkasya ziyaretinin son gününde geldi.
Azerbaycan ve Gürcistan ziyaretlerinin ardından Salı günü Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile biraraya gelen Stoltenberg, yayınladıkları ortak basın açıklamasında Ermenistan’ı, Rusya’ya karşı savaşında Ukrayna’yla dayanışma sergilemesi nedeniyle övdü.
Stoltenberg açıklamasında, "NATO Ermenistan'ın egemenliğini, toprak bütünlüğünü ve sizin barışçı arzularınızı desteklemektedir. Rusya'nın Ukrayna'da başlattığı savaş ise barışı hafife alamayacağımızı hatırlatıyor. Ukrayna ile dayanışma içinde olmanızı memnuniyetle karşılıyor ve tüm ortaklarımızı Putin'in saldırganlık savaşını kazanmaması için ellerinden geleni yapmaya davet ediyorum" dedi.
Moskova Paşinyan'ın Batı ile bağlarını derinleştirme ve ülkesini eski Sovyet ülkelerinin Rusya ağırlıklı güvenlik ittifakından uzaklaştırma çabalarına tepkili.
Rus hükümeti ayrıca Ermenistan'ın, geçtiğimiz yıl Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'i Ukrayna'da savaş suçları işlemekle suçlayan Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne katılma kararından da hoşnutsuz.
Paşinyan Salı günü NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'i ağırladığı görüşmede Ermenistan'ın Batı ile yakın ilişkiler kurma niyetinin altını çizdi.
Paşinyan görüşmelerin ardından yaptığı açıklamada, "Mevcut siyasi diyaloğu sürdürmek ve geliştirmek, İttifak ve bazı üyeleriyle ortaklığımızı genişletmek istiyoruz" dedi. Paşinyan, "Ermenistan ve Azerbaycan arasındaki barış sürecine NATO da dahil uluslararası toplumdan güçlü bir destek bekliyoruz" diye ekledi.
Kremlin sözcüsü Dimitri Peskov ise gazetecilere yaptığı açıklamada, "NATO'nun (Güney Kafkasya'daki) nüfuzunu ve varlığını genişletme girişimlerinin istikrara katkıda bulunması olası değildir" dedi.
Peskov, Kremlin'in Stoltenberg'in ziyaretini yakından izlediğini ancak "bu tür temasların Kafkas devletlerinin egemenlik hakkı olduğunu" söyledi.
Rusya geleneksel olarak Güney Kafkasya'da baskın güç olsa da, artık Batı, Türkiye ve İran gibi diğer aktörlerle nüfuz mücadelesi veriyor.
NATO Başkanı Jens Stoltenberg'in Güney Kafkasya bölgesine yaptığı ziyareti yorumlayan Kremlin, Salı günü yaptığı açıklamada, bloğun bölgedeki varlığını genişletme çabalarının istikrar getirmeye yardımcı olma ihtimalinin düşük olduğunu söyledi.
Forum