İSTANBUL- Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın daveti üzerine bugün İstanbul'a sürpriz bir ziyaret gerçekleştirecek.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Ukrayna lideri Zelenski arasında yapılacak görüşmede ağırlıklı olarak 17 Temmuz’da sona erecek Tahıl Koridoru Anlaşması’nın gündeme gelmesi bekleniyor.
Erdoğan ile Zelenski'nin bu akşam İstanbul'daki Vahdettin Köşkü'nde görüşmesi, ardından ise ortak basın toplantısı düzenlemesi planlanıyor.
Kremlin'den bugün yapılan açıklamada, görüşmenin yakından izleneceği ve "Putin'in Erdoğan'ın Ukrayna'daki ihtilafı çözmeye yönelik arabuluculuğunu çok takdir ettiği" bildirildi.
Kremlin sözcüsü Dimitri Peskov, Erdoğan-Putin görüşmesinin ise yakın zamanda gerçekleşebileceğini ancak tarihinin henüz belli olmadığını söyledi.
22 Temmuz 2022’de Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guetteres’in katılımıyla İstanbul’da imzalanan anlaşma 180 gün yürürlükte kaldıktan sonra bir kez 120 gün iki kez de 60 gün süreyle uzatıldı.
Rusya Dışişleri Bakanlığı: “Anlaşmanın devamı için bir neden yok”
Rusya Dışişleri Bakanlığı, yayınladığı açıklamada mevcut koşullarda anlaşmanın devam ettirilmesinin herhangi bir nedeni olmadığını kaydetti.
Rusya Dışişleri Bakanlığı açıklamada, “İhtiyacı olan Afrika, Asya ve Latin Amerika ülkelerine yardım yapmayı amaçlayan anlaşma, Ukrayna tahılının iyi beslenen ülkelere ticari ihracatına dönüştü. 1 Ağustos 2022'den bu yana Odessa, Kornomorsk ve Yujnıy limanlarından ihraç edilen 32,6 milyon ton tahılın büyük bir kısmı, 26,2 milyon tonu, yani yüzde 81'i yüksek ve orta geliri olan ülkelere gönderildi. Etiyopya, Yemen, Afganistan, Sudan ve Somali gibi yoksul ülkeler, çıkarılan tahılın yalnızca 862 bin 86 tonunu, yani yüzde 2,6'sını alabildi” ifadelerini kullandı.
Peskov’dan Batılı ülkelere “yaptırımları kaldırın” çağrısı
Turkrus.com internet sitesi de Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov’un Rusya’nın kararını zamanı gelince vereceğini yazdı.
Türkçe yayınlanan internet sitesindeki habere göre Peskov, “Anlaşmaların ülkemizi ilgilendiren kısmının yerine getirilmesi için hala zaman var. Şimdiye kadar bu kısım tamamlanmadı ve buna bağlı olarak şu anda maalesef bu anlaşmayı uzatmak için özel bir gerekçe de yok” diyerek Batılı ülkelere Rusya'ya uygulanan yaptırımları kaldırmaları çağrısında bulundu.
Aydın Sezer: “Tahıl koridoru anlaşmasında bugüne kadar en kazançlı ülke Türkiye”
Rusya uzmanı Aydın Sezer, her iki liderin de bu görüşmede birbirlerinden talep edeceği konular olduğunu söylüyor.
VOA Türkçe’nin konuştuğu Sezer, “Planlı bir ziyaret değil. Tahıl koridoru anlaşmasında bugüne kadar en kazançlı ülke Türkiye. Cumhurbaşkanı Erdoğan muhtemelen anlaşmanın devam etmesi için Rusya’nın taleplerini bir kez daha Zelenski’ye iletecektir. Ancak Zelenski hala bu anlaşmaya çok önem veriyor mu şüpheliyim. Üstelik Moskova’nın öne sürdüğü Rusya Tarım Bankası’nın Swift sistemine kabul edilmesi talebinin muhatabı Zelenski değil. Belki Erdoğan bu ve benzeri konularda Zelenski’den Batılı ülkeler nezdinde girişimde bulunmasını gündeme getirebilir” dedi.
“Rusya lideri, Erdoğan’a küçük bir zafer yaşatmak için yine kısa süreli uzatma yapabilir”
Rusya’nın Togliatti kentinden başlayıp Harkov üzerinden Odessa limanına giden azotlu gübre boru hattı savaş başından beri çalıştırılmıyor. En son bu hatta Haziran ayı başında sabotaj gerçekleştirildi. Aydın Sezer, görüşmelerde bu konunun da gündeme gelebileceği görüşünde.
“Rusya bu hattın çalıştırılmasını istiyor. Tabii bunun mümkün olması Rusya’nın Odessa limanından ihracat yapması anlamına gelecek. Bu konuda da Zelenski değil aslında Batılı ülkeler etkili ve yetkili” diyen Sezer, “Peki yarınki görüşmeden nasıl bir sonuç doğabilir? Erdoğan, mutlaka Zelenski görüşmesi sonrası Putin ile görüşecektir. Bu telefonda da olabilir, yüz yüze de olabilir. Türkiye bunu uzun zamandır istiyor ancak Moskova’dan bir yeşil ışık gelmedi. Rusya lideri, Türk mevkidaşına küçük bir zafer yaşatmak için yine kısa süreli uzatma yapabilir. Tabii Erdoğan, yeni bir barış girişimi de planlıyor olabilir. Bu bağlamda Zelenski’nin nabzını tutmak isteyecektir. Ayrıca görüşmede savunma işbirliği kapsamını geliştirme konusu gündeme gelebilir. Son dönemde Türkiye’nin ürettiği kirpi araçları Ukrayna’da çok popüler” ifadelerini kullandı.
Erdoğan Zelenski ile yüz yüze yaptığı son görüşmede “arabuluculuğa hazırız” demişti
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Ukrayna lideri Zelenski en son 18 Ağustos 2022’de yüz yüze görüştüler.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski ve BM Genel Sekreteri Guterres’in de katılımıyla Ukrayna’nın Lviv kentinde yapılan üçlü zirve sonrası “her türlü arabuluculuğa hazırız” açıklaması yapmıştı.
Zelenski ise en son Türkiye’ye 10 Nisan 2021 tarihinde geldi. Ukrayna Cumhurbaşkanı o tarihten sonra Türkiye’ye hiçbir ziyaret gerçekleştirmemiş olsa da, eşi Olena Zelenska geçtiğimiz yılın Ekim ayında İstanbul’da Vahdettin Köşkü’nde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’la görüştü.
