ABD’de Silikon Vadisi Bankası’nın batmasından sonra bankacılık sektöründe baş gösteren kaygıların gölgesinde Senato Bankacılık Komisyonu’nda oturum düzenlendi. Senatörlerden gelen soruları yanıtlayan mali yetkililer bankanın batmasından kötü yönetimin sorumlu olduğunu söyledi.
Oturumda ABD Merkez Bankası’nın denetimden sorumlu başkan yardımcısı Michael Barr, Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC) Başkanı Martin Gruenberg ve ABD Maliye Bakanlığı’nın yurtiçi finanstan sorumlu müsteşarı Nellie Liang senatörlerin sorularını yanıtladı.
ABD Merkez Bankası’nın denetimden sorumlu başkan yardımcısı Michael Barr oturumun başında yaptığı konuşmada Silikon Vadisi Bankası’nın batmasının bankanın yanlış yönetilmesinden kaynaklandığını söyledi.
Bankanın müşterilerinin ve mevduat sahiplerinin ağırlıklı olarak risk sermayedarları ve Silikon Vadisi’ndeki teknoloji şirketleri olduğuna dikkat çeken Barr, bunun sorunlu bir iş modeli olduğunu savundu.
Barr, bankanın ABD Merkez Bankası’nın faiz oranlarını yükseltmesi sebebiyle değer kaybeden tahvillerden kaynaklanan riskleri de yönetemediğini belirtti.
Komisyondaki oturumda hem Demokrat hem de Cumhuriyetçi senatörler bankaların yanlış yönetilmesinde hemfikir olmakla birlikte, bazı Cumhuriyetçi senatörler regülatörlerin uyarı işaretlerini daha erken tespit etmiş olmaları gerektiğini söyledi.
Kuralları gevşeten yasa tartışma konusu
ABD’de eski Başkan Donald Trump döneminde yürürlüğe giren ve bankacılık sektöründe uygulanan sıkı kuralları gevşettiği belirtilen yasanın Silikon Vadisi Bankası’nın batmasında rol oynadığı gündeme gelmişti.
Bankacılık sisteminde denetime ilişkin sert eleştirileriyle bilinen Demokrat Senatör Elizabeth Warren oturumda üç yetkiliye yönelttiği soruda, bu yasanın da bankaların batmasında sorumluluğu olduğunu vurguladı.
ABD Merkez Bankası’nın denetimden sorumlu başkan yardımcısı Michael Barr, 2018 yılında yürürlüğe giren yasanın bankanın batmasında rol oynayıp oynamadığını inceleyeceklerini söyledi.
Üç yetkili Senatör Elizabeth Warren’ın sorusu üzerine, ABD’de bankacılık sisteminde denetimin güçlendirilmesi gerektiğini ifade etti.
Sözkonusu yasa, varlıkları 100-250 milyar dolar arasında olan bankaların 30 günlük mevduat çekilmesini karşılayacak kadar nakit ya da likidite bulundurmaları koşuluna muafiyet getirmişti.
Bazı finans uzmanlarıysa bu miktarda likidite bulunsa bile bankanın, iş modeli sorunlu olduğu için, mevduat sahiplerinin hızla paralarını çektiği banka kaçışı durumuna dayanmasının zor olduğunu belirtiyor.
“Banka yöneticilerinin rol oynayıp oynamadığına bakacağız”
Merkezi California’da bulunan Silikon Vadisi Bankası Mart ayı başında mevduat sahiplerinin paralarını çekmesinin ardından kaynak bulamayarak batmış; Federal Mevduat Sigorta Kurumu bankaya el koymuştu. Merkezi New York’ta bulunan Signature Bank benzer şekilde batmıştı.
Biden yönetimi her iki bankada 250 bin doların üzerindeki mevduatlar da dahil tüm mevduatları sigortalama kararı almıştı.
Senato komisyonundaki oturumda konuşan Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC) Başkanı Martin Gruenberg, banka yöneticilerinin ya da yönetim kurulu üyelerinin bankaların batmasında rollerinin olup olmadığına bakılacağını söyledi.
Kongre üyeleri daha önce yaptıkları açıklamalarda, batan iki bankanın eski CEO’larına yaşanan krizle ilgili soru yöneltmek istediklerini belirtmişti.
Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC) inceleme sonucunda banka yöneticilerinin de sorumluluğunun bulunduğunun tespit edilmesi halinde, bu yöneticilerin bankacılık sektöründe göreve gelmesini yasaklayabilir.
ABD Başkanı Joe Biden iki bankanın batmasının ardından hem federal regülatörlere hem de Kongre’ye bu alandaki yaptırımların ve yasaların güçlendirilmesi çağrısında bulunmuştu.
Başkan Biden 17 Mart’ta yaptığı yazılı açıklamada, “Bu karmaşadan sorumlu olanlardan hesap sorulması konusunda kararlı olduğumu söylemiştim. Kimse hukukun üstünde değildir” diyerek hesap verilebilirliğin güçlendirilmesinin gelecekte yanlış yönetimin engellenmesinde önemli bir caydırıcı olduğunu vurgulamıştı.
“Banka yöneticileri risklere ilişkin uyarılmıştı”
ABD Merkez Bankası yetkilileri, özellikle Silikon Vadisi Bankası’nda kriz yaşanabileceğine ilişkin bazı tehlike işaretleri göremedikleri gerekçesiyle eleştirilmişti.
Merkez Bankası’nın denetimden sorumlu başkan yardımcısı Michael Barr, Silikon Vadisi Bankası’nı doğrudan denetleyen San Francisco Merkez Bankası’ndaki yetkililerin, faiz oranları arttıkça değer kaybeden tahviller dahil, banka yöneticilerine alınan riskler konusunda çeşitli uyarılar gönderdiklerini kaydetti.
Biden: "Banka krizi henüz bitmedi"
İki bankanın batmasının ardından krizin başka bankalara sıçraması riski de gündeme gelmişti. Michael Barr, ABD’de çoğu bankanın faiz oranlarından kaynaklanan risklerin ve likidite risklerinin yönetilmesinde etkili olduklarını söyledi.
ABD Başkanı Joe Biden bankacılık krizinin çözümü için eldeki yetkilerle mümkün olan her şeyin yapıldığını ancak bankacılık krizinin henüz bitmediğini söyledi.
Bugün Senato komisyonunda ifade veren yetkililerin yarın da Temsilciler Meclisi Mali Hizmetler Komisyonu’nda Kongre üyelerinin sorularını yanıtlaması bekleniyor.
