Londra merkezli Reuters haber ajansına konuşan bazı uzmanlar, eski Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in siyasete dönmeyi reddetmesiyle birlikte Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, seçim öncesi ekonomide güvenilirliğini yeniden inşa etme çabasına girdiğini söylüyor.
Reuters haber ajansına konuşan bazı kaynaklara göre, 14 Mayıs seçimleri öncesi bazı anketlerde geride bulunan Erdoğan, Şimşek’ten siyasete geri dönmesini ve hükümette önemli bir rol üstlenmesini istedi.
Haberde bazı partili isimlerin, Mehmet Şimşek’in AKP’nin son zamanlardaki serbest piyasa politikalarına yönelik söylemsel eksen değişikliğini savunmasını istediği belirtildi.
Reuters, son zamanlardaki eksen değişikliğinin, Erdoğan’ın liranın düşüşüne sebep olan ve enflasyonu tırmandıran alışılmışın dışındaki ekonomi politikalarından farklılaştığını not etti.
Uluslararası yatırımcıların saygı duyduğu Şimşek, Pazartesi günü AKP Genel Merkezi’nde Erdoğan ile yaptığı toplantı sonrası, Twitter’dan “aktif siyasetle” ilgilenmediğini duyurmuştu.
Öte yandan Şimşek, kendi alanında AKP’ye her türlü desteği vermeye hazır olduğunu da belirtmişti.
Reuters ayrıca, Erdoğan’ın dün televizyonda yayınlanan bir röportajında, bu tür toplantıların sıradan olduğunu söyleyerek Şimşek ile görüşmenin önemini küçümsediğini yazdı. Haberde, Erdoğan’ın Şimşek’in seçim öncesinde memnuniyetle yardımcı olacağını söylediği de belirtildi.
Reuters haber ajansına konuşan analistler ve yatırımcılar, Şimşek’in AKP’de siyasete geri dönmemesinin, ekonomi politikalarıyla hayat pahalılığı krizi yaratan ve piyasaları büyük ölçüde devlet kontrolunda tutan hükümete, yeniden markalaştırmanın zorluğunu gösterdiğini düşünüyor.
İstanbul merkezli kamuoyu araştırma şirketi Aksoy Araştırma’nın kurucusu Ertan Aksoy, "Şimşek'in saflara katılmayı reddetmesi, hükümete azalan desteğin ne ilk ne de son göstergesi" dedi.
AKP Sözcüsü Ömer Çelik, görüşmenin ardından Pazartesi günü Erdoğan'ın, Şimşek'e resmi bir görev teklif etmediğini söylemişti. Öte yandan Çelik, "Kendisi aktif siyaseti arzu ederse partimizin bütün mekanizmaları açıktır" diye eklemişti.
Reuters haber ajansına konuşan üst düzey bir hükümet yetkilisi, AKP'nin içinde Şimşek'in dönüşüne karşı çıkan bazı üyelerin olduğunu söyledi.
Erdoğan’ın Şimşek’le görüşmesinden “istenilmeyen” bir sonuç ortaya çıkardığını söyleyen yetkili, AKP’nin artık ekonomi politikalarını seçim kampanyası öncesinde gözden geçirmesi gerekebileceğini de sözlerine ekledi.
Bir AKP yetkilisi Reuters haber ajansına, Şimşek AKP’ye dönmesi halinde partinin anketlerde yükselebileceğini söyledi.
Ekonomide yeni adımlar atılması gerektiğini söyleyen yetkili, “Şu anda ekonomik tabloyla ilgili sıkıntı yaşıyoruz. Bunun tartışılacak bir tarafı yok” ifadelerini kullandı.
Başka bir parti yetkilisi ise Reuters haber ajansına, seçim beyannamesinin bazılarının aradığı ortodoks serbest piyasa yaklaşımı yerine daha “dengeli” veya “karma” politikalar içerebileceğini söyledi.
AKP, seçimlerden önce ekonomik stratejisini gözden geçirip geçirmediği konusunda yorum yapmayı reddetti. Şimşek ise Erdoğan ile görüşmesi hakkında yorum yapmadı.
Azalan destek
Erdoğan’ın ekonomik büyümeyi canlandırmak için faiz oranlarını düşürmedeki ısrarı, geçen sene enflasyonu yüzde 85’in üzerine çıkardı.
Lira, yabancı yatırımcıların genelde gelişmekte olan piyasalardan uzaklaştığı son beş sene içinde dolar karşısında yüzde 80 değer kaybetti.
6 Şubat'ta Türkiye'nin güneyini sarsan depremlerin ekonomik maliyetinin yaklaşık 104 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor. Bu maliyet de ekonomi üzerinde baskıyı arttırıyor.
Reuters haberine göre, Erdoğan'ın ekonomi politikalarını değiştirme sözü veren muhalefet bloku, dün HDP’nin kendi cumhurbaşkanı adayını çıkarmayacaklarını açıklamasıyla bir destek gördü. HDP’nin kararı muhalefette birleşme yönünde umutları arttırdı.
MAK ve Türkiye Raporu tarafından yapılan son iki anket, muhalefetin cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu'nun Erdoğan'ın yüzde 4 ve yüzde 9 puanla önünde olduğunu gösteriyor.
Reuters Erdoğan’ın, kendisini faiz oranlarının "düşmanı" olarak tanımlasa da, son yıllarda zaman zaman serbest piyasa politikalarını desteklediğini yazdı. Öte yandan haber, Erdoğan’ın sonrasında tekrar tonunu değiştirerek üretime ve ihracata öncelik veren ve ucuz krediyi hedefleyen bir model benimsediğini belirtti.
Reuters, piyasa yanlısı eski Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal’ın, 2021’de sadece dört ay sonra görevden alınmasını örnek göstererek ekonomi politikalarındaki değişimlerin, yatırımcılarda derin şüphe uyandırdığını yazdı.
Piyasa dostu merkez bankası başkanı Naci Ağbal'ın 2021'de sadece dört ay sonra görevden alınması da dahil olmak üzere bu tür değişiklikler, yatırımcıları derin şüphelere sürükledi.
Reuters haber ajansına konuşan Los Angeles'taki varlık yöneticisi TCW'de Gelişen Piyasa Ülke Araştırmaları Başkanı Blaise Antin, Erdoğan hükümetinin "geçmişte çok sayıda aldatmaca hareket" yaptığını vurgulayarak yatırımcıların herhangi bir politika değişikliğine de "son derece temkinli" yaklaştığını söyledi.