Ukrayna devlet nükleer enerji firması Energoatom ve Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi, Ukrayna'nın Rus işgali altındaki Zaporijya nükleer santralını besleyen elektrik hattının dün gece bombardıman nedeniyle kesildiğini ve acil durum dizel jeneratörlerinin devreye geçtiğini açıkladı.
Zaporijya'nın altı reaktörü kapatılmış olsa da, nükleer yakıtın nükleer erimeyi önlemek için hala soğutulması gerekiyor. Bunun için de sürekli bir elektrik kaynağı gerekiyor.
Rusya ve Ukrayna, Avrupa'nın en büyük nükleer santralının binalarına zarar veren ve nükleer bir felaketle tehdit eden bir alana yapılan bombardımandan birbirlerini sorumlu tuttu.
Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi, daha fazla bombardımanı önlemek için bir koruma bölgesinin oluşturulması için baskı yapıyor.
BBC World News'e konuşan Ukrayna devlet nükleer şirketi Energoatom'un başkanı Petro Kotin, dizel jeneratörlerin şu anda yalnızca sınırlı bir yakıt kaynağına sahip olduğu konusunda uyardı.
Kotin, "Şu anda bu jeneratörlere daha fazla yakıt sağlamak için lojistik üzerinde çalışıyoruz" dedi.
Energoatom, tesise yakıt tedariği konusunda Rus makamlarıyla yapılan müzakerelerin durumuyla ilgili sorulara yanıt vermedi.
Kotin, "Eğer (jeneratörlerin) yakıtı biterse, duracak ve ondan sonra bir felaket olacak. Aktif çekirdeği eriyecek ve oradan radyoaktivite salınımı olacak" dedi.
Nükleer santral, kısa süre önce Rusya tarafından ilhak edilen Zaporijya bölgesinde bulunuyor. Bu, Ukrayna ve müttefikleri tarafından ‘emperyal bir toprak gaspı’ olarak nitelendiriliyor.
Bugün yayınlanan bir kararnameyle, Rus hükümeti, Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'in 5 Ekim'deki talimatı üzerine tesisin kontrolunu ele geçirmek için bir firma kurdu.
IAEA, Energoatom'un, santralın sabah 01.00 civarındaki bombardımandan sonra dizel jeneratörlerine geçtiğini ve santrala harici güç sağlayan 750 kilovoltluk ana hattı kestiği açıklamasını doğruladı.
IAEA Başkanı Rafael Grossi yaptığı açıklamada, "Tesisin tek dış güç kaynağına isabet eden bombardımanın yeniden başlaması son derece sorumsuzluktur. Zaporijya Nükleer Santralı korunmalıdır" dedi.
IAEA açıklamasında, "Tesisin tüm güvenlik sistemleri güç almaya devam ediyor ve normal bir şekilde çalışıyor, Zaporijya'da görevli IAEA uzmanları Ukraynalı kıdemli operasyon personeli tarafından bilgilendirildi" dedi.
Grossi, tesisin çevresinde bir koruma bölgesi kurulması konusunda Rusya ve Ukrayna ile görüşmelerde bulunuyor. Grossi bunun tam olarak ne içereceğini veya nasıl uygulanacağını veya neyin izleneceğini söylemedi. Perşembe günü Kiev'de bulunan Grossi, hafta başında Rusya'ya gidecek.
Grossi, "Yakında Rusya Federasyonu'na gideceğim ve ardından santral çevresinde bir nükleer güvenlik ve güvenlik koruma bölgesi üzerinde anlaşmak üzere Ukrayna'ya döneceğim. Bu mutlak ve acil bir zorunluluktur" dedi.
