Brezilya donanmasından alındıktan sonra söküm işlemi için İzmir Aliağa’ya yola çıkmasının ardından bünyesinde asbest dahil çevreye ve insan sağlığına zararlı birçok tehlikeli toksik atık barındırdığı gerekçesiyle geri gönderilen “Nae Sao Paulo” gemisi Brezilya’ya ulaşmasına rağmen karaya yanaşamıyor.
Brezilya basını, geminin bulunduğu Pernambuco’da, Eyalet Çevre Ajansı’nın çevresel risk taşıdığı gerekçesiyle geminin Suape Limanı’na yanaşmasına izin vermediğini bildiriyor.
“Geminin denizde bekletilmesi çevre riski oluşturuyor”
Sök Denizcilik’e danışmanlık hizmeti veren ve merkezi İstanbul’da bulunan Dux Shipping şirketinden Kürşat Yüzlü, VOA Türkçe’ye geminin 2 Ekim’de Brezilya Donanması tarafından gönderilen konuma ulaştığını ancak gemiyi karaya çıkarma girişimlerinin başarısızlıkla sonuçlandığını söyledi.
Geminin 45-50 mil açıkta beklediğini belirten Yüzlü, “Geminin römorkör vasıtasıyla okyanusu güvenli bir şekilde geçebilmesi için gereken güçlendirme ve su geçirmezlik çalışmaları geminin yaklaşık 1 buçuk ay denizde kalacağı hesaplanarak yapıldı ancak gemi 2 ay 3 gündür denizde. Bu da ciddi bir çevre riski oluşturuyor. Ayrıca gemiyi taşıyan Hollanda bayraklı Alp Centre römorkörlerinde kalan yakıt güvenli seviyenin altında ve taşıyıcı gemide çalışan yirmiye yakın mürettebatın kumanyası da bitmek üzere. Uygun bir yere yanaşmak için makul bir bedel ödemeye hazırız ancak talebimize olumlu yanıt alamıyoruz” diyor.
Brezilya Donanmasının Sök Denizcilik’ten ,açık denizde geminin sağlamlık testi yaptırmasını istediğini ancak bu testin komplike bir süreç olduğu için henüz yapılamadığını söyleyen yetkili, gemideki tehlikeli atık envanterinin (IHM) çıkarılması için de geminin kıyıya yanaşması gerektiğini ancak kendilerine yanaşacakları kıyının iletilmediğini; bu durumun çevre riskinin yanı sıra şirkete günde 60 bin dolara kadar ek maliyet yarattığını söylüyor.
Brezilya Donanması: “Süreci ve prosedürleri takip ediyoruz”
Brezilya Donanması dün yayınladığı açıklamada, idari süreç ve prosedürleri gayret ve ihtiyatla takip ettiklerini; Sök Denizcilik tarafından kiralanacak bir şirket tarafından geminin durum tespitinin yapılması amacıyla Pernambuco eyaleti açıklarında olduğunu belirtti.
Donanmanın, eski uçak gemisinin Brezilya'ya dönüşünü izlediğini ve seyir güvenliği, denizde insan hayatının korunması ve gemilerden kaynaklanan su kirliliğinin önlenmesi için gerekli tedbirleri almaya devam ettiği belirtildi.
“Geminin açık denizde terk edilmesinden endişe ediyoruz”
VOA Türkçe’nin ulaştığı Brezilya Asbeste Maruz Kalanlar Derneği (ABREA) kurucusu Fernanda Giannasi, gemideki radyoaktif maddelerin ve asbest tespitinin nerede yapılacağına dair geminin eski sahibi Brezilya Donanması’nın açıklamalarının muğlak ve çelişkili olduğunu iddia ediyor.
İhaleden bu yana bütün bir sürecin şeffaflıktan yoksun bir şekilde yönetildiğini kaydeden Giannasi, asbestli geminin batması durumunda büyük bir çevre felaketinin yaşanabileceğine dikkat çekiyor.