Fransa'nın Mali'den son askerini de çekmesinden yalnızca 2 gün sonra, Mali hükümeti, ulusal hava sahasının Fransız ordusu tarafından "tekrarlanan eylemlerle sık sık ihlal edildiğini ve cihatçı teröristleri silahlandırdığını" iddia ederek Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ni (BMGK) acil toplantıya çağırdı.
Mali Dışişleri Bakanı Abdoulaye Diop, Fransa'nın Mali hükümeti aleyhine cihatçı terörist gruplara istihbarat ve silah yardımı yaptığını ve sık sık ulusal hava sahasını ihlal ettiğini iddia ederek "Mali hükümeti'nin meşru müdafaa hakkı saklıdır" ifadelerini kullandı. Fransız ordusuysa bu iddiaların, Mali'de ölen Fransız askerlerinin anısına hakaret olduğunu dile getirdi.
Mali'de darbeyle göreve gelen askeri hükümet "Fransa'nın, Mali ulusal egemenliğini ihlal eden cihatçı ve casus gruplara destek sağlayan saldırganlık eylemlerinin sona ermesi" için BM Güvenlik Konseyi'nden acil bir toplantı talep etti. Hükümetin bu girişimi, Mali'de 9 yıldır askeri operasyon yürüten ve askeri hükümetin göreve gelmesinin ardından ülkeyi tümüyle terkeden Fransa'ya yönelik ağır suçlamaların bir yenisi oldu.
Mali Dışişleri Bakanı Abdoulaye Diop, Çin dönem başkanlığındaki BM Güvenlik Konseyi'ne gönderdiği mektupta, "Fransız kuvvetlerinin, son aylarda ulusal hava sahasını tekrarlanan biçimde sık sık ihlal ettiğini, Fransız uçaklarının casusluk olarak kabul edilen faaliyetlerde bulunduğunu ve hükümete gözdağı vermeye çalıştığını" iddia etti.
"Meşru müdafaa hakkımız saklı"
Abdoulaye Diop, mektubunda ayrıca Fransız ordusunun hükümet aleyhindeki terörist gruplar yararına istihbarat topladığı ve silah yardımı yaptığını da iddia ettiği mektubunda, "Malili yetkililer, Mali hava sahasının Fransa tarafından bu bariz ihlallerinin, Sahel'de faaliyet gösteren terörist grupların yararına istihbarat toplamak ve üzerlerine silah ve mühimmat atmak için kullanıldığına dair bazı kanıtlara sahiptir" diye ekledi.
Mali Dışişleri Bakanı, Fransızlar'ın, Ağustos ayı başlarında bir cihatçı grubun iki üyesini helikopterle Timbuktu bölgesine naklettiğini de öne sürdü. Abdoulaye Diop, başvuru metninde, "Mali'nin Güvenlik Konseyi'ni, Fransa'nın saldırgan eylemlerini derhal durdurması için çalışmaya davet ettiği ve Çin başkanlığından bu unsurları acil bir toplantı amacıyla Güvenlik Konseyi üyelerine iletmesini istediği" ifadelerini kullandı.
Diop, Fransa eylemlerine devam ederse, Birleşmiş Milletler Tüzüğü uyarınca Mali'nin "meşru müdafaa hakkını saklı tuttuğunu" da ekledi.
"Hakaret içeren suçlamalar"
Geçtiğimiz Pazartesi günü, Fransız ordusu, 9 yıldır operasyon yürüttüğü Gao'daki tüm üslerini arka arkaya terk etti ve Malili yetkililere devretti. Sahel'de görev yapmaya devam eden Fransız cihat karşıtı gücün yeni komutanı, Mali Dışişleri Bakanlığı'nın bu yeni suçlamalarını, "2012'den bu yana cihatçı ve güvenlik kargaşasına yakalanmış bir ülke olan Mali'de öldürülen, Fransız ve Malili asker ve barış güçlerinin anısını kirleten iddialar" olarak değerlendirdi.
Mali'den çekildikten sonra komşu ülke Nijer'in Niamey kentinde bulunan bir hava üssünün bakımını üstlenen Fransız Barkhane kuvvetinin komutanı General Bruno Baratz, Fransız radyosu RFI'ye verdiği demeçte, Fransızlar'ın cihatçıları desteklemekle suçlanmasını "şaşırtıcı" bulduğunu söyledi. General Baratz, "Mali için savaşan 59 (Fransız) silah arkadaşımızın anısına ve ayrıca bizimle birlikte savaşan tüm Malililer'in ve Minusma'nın personeline, Afrika Minusma kuvvetlerine karşı savaşanların anısına bariz hakaret ediyorlar" dedi.
Mali'nin Fransa'ya yönelik suçlamalarına ilişkin bir soruyu yanıtlayan BM Genel Sekreter Sözcü Yardımcısı Farhan Haq, "Birleşmiş Milletler'in Mali'yi istikrara kavuşturma konusundaki çabalarından dolayı Fransa ve Fransız güçlerine son derece minnettar olduklarını" söyledi. Haq, isim vermeden, "Malili yetkililerle işbirliği yapan başka herhangi bir ülkenin aynı şekilde istikrar sağlayıcı bir rol oynamaya çalışmasını ümit ettiklerini" dile getirdi. Bu konuda olağanüstü bir Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi toplantısı yapılıp yapılmayacağına ise üyelerin karar vereceğini belirtti. Haq, "Mali, Güvenlik Konseyi üyesi değildir ve talebinin bir üye devlet tarafından iletilmesi gerekir" dedi.
Ruslar Mali'den çekilmedi
Le Figaro gazetesi, son Fransız askerinin de Mali'den çekilmesinin ardından gelen bu suçlamaların tesadüf olmadığını, "Ağustos 2020 darbesinden bu yana Mali'de iktidarda olan cuntanın, Fransa ve müttefiklerini ülkeden çıkararak, Rusya'ya yöneldiğini" yazdı.
Fransız medyası, ordunun Gao'yu terketmesine rağmen Rus Wagner birliklerinin ülkede görevi devraldıklarına dair haberlere yer verdi. Alman hükümeti de Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Fransızlar'ın ayrıldığı gün, Fransız üssünün ve Alman birliklerinin bulunduğu BM Minusma kampının hemen yanındaki Gao havaalanında, bir uçak boşaltılırken yaklaşık 20 ila 30 üniformalı Rus'un görüldüğünü bildirdi.
