Taleban, dini liderinin yayınladığı bir kararname ile Afgan kadınların kamuya açık alanlarda baştan aşağı örtünmesi talimatı verdi. Uluslararası toplum ve Afganlar, geçen yıl Ağustos ayında yönetimi ele geçiren Taleban’ın kadınların günlük yaşamdaki yerini kısıtlayan kararlarının sayısını her gün arttırmasını endişeyle karşılıyor.
Fazileti Teşvik ve Ahlaksızlığı Önlenme Bakanlığı'nın bir sözcüsü, Kabil'de düzenlediği basın toplantısında grubun dini lideri Hibatullah Ahundzade'nin kararını okudu. Buna göre bir kadının halk içine yüzü açık çıkması durumunda, babasının ya da en yakın erkek akrabasının ziyaret edileceğini, erkek akrabalarının hapse atılabileceğini veya devlet memuriyetinden kovulabileceği bildirildi.
Kararda kadınların önemli işleri olmaması durumunda evde oturmalarının daha iyi olacağı kaydedildi; ‘’İslami ilkeler ve İslami ideoloji bizim için her şeyden daha önemli’’ denildi.
Açıklamada ideal şekilde örtünme yolunun Taleban’ın 1996 ile 2001 yılları arasındaki rejiminin sembolü haline gelen mavi burka olduğu belirtildi.
Afganistan’daki kadınların çoğu dini nedenlerle başörtüsü takıyor ancak başkent Kabil gibi birçok kentte kadınlar yüzlerini kapatmıyor.
BM Afganistan Yardım Misyonu'ndan açıklama
Taleban’ın kararına Birleşmiş Milletler’den tepki geldi. BM Afganistan Yardım Misyonu (UNAMA) Taleban yetkililerinin, kadınlara yönelik kısıtlamalar açıklamasından derin endişe duyduğunu kaydetti.
UNAMA'nın açıklamasında, ‘’Bu karar, son on yılda Taliban temsilcilerinin uluslararası topluma verdiği, kadın ve kız çocukları dahil tüm Afganlar’ın insan haklarına saygı gösterilmesine ve korunmasına ilişkin sayısız güvenceyle çelişiyor’’ denildi.
Taleban'ın bugünkü kararının, uluslararası toplumla ilişkilerini daha da zorlaştırabileceğine dikkat çeken misyon, ‘’UNAMA bu kararın durumu hakkında netlik sağlamak için Taleban’ın fiili yetkilileriyle derhal toplantı talep edecek. UNAMA, bunun sonuçlarıyla ilgili uluslararası toplum üyeleriyle de istişarelerde bulunacak’’ ifadelerini kullandı.
Taleban, kadın haklarına yönelik artan kısıtlamalarıyla ilgili Batılı hükümetlerden tepki almasına rağmen bazı dini liderlerden ve İslam ülkelerinden destek görüyor.
Taleban, iktidarı ele geçirmesinin ardından, kız çocuklarının eğitimini yasakladığı veya kadınların erkek akrabası olmadan evden çıkmaları, yüzlerini örtmeleri gibi kararlar aldığı eski iktidarından farklı olacağını öne sürmüştü.
Ancak Taleban yönetimi son aylarda kadınların erkek refakatçi olmadan seyahat etmelerine kısıtlama getiren, erkeklerle aynı anda parkları ziyaret etmelerini yasaklayan kurallar dahil, kısıtlamalarını arttırmış durumda.
ABD ve müttefikleri yaptırım uyguluyor
Taleban’ın Mart ayında okulların açılacağı sabah, kız liselerini kapatması uluslararası toplumun tepkisini çekmiş, bunun karşılığında ABD, Afganistan mali krizini hafifletmek için planlanan toplantıları iptal etmişti.
Washington ve diğer ülkeler, Taleban'ın Ağustos ayında yönetimi devralması ve ülkenin ekonomik yıkımın eşiğine gelmesinin ardından kalkınma yardımlarını kesmiş ve bankacılık sistemine sert yaptırımlar uygulamaya başlamıştı.
Taleban rejimi 2001 yılında El Kaide lideri Usame Bin Ladin’i koruduğu için ABD liderliğindeki koalisyon tarafından devrilmiş, ancak geçen yıl Ağustos ayında ABD’nin Afganistan’dan aniden çekilmesi sonrasında iktidarı yeniden ele geçirmişti.
