ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Moskova-Kiev gerilimini çözmek için Cenevre’de Rus Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’la biraraya gelmeye hazırlanırken, Rusya’nın Belarus’ta asker konuşlandırması Ukrayna’yı işgal etmeye hazırlandığı kaygılarını arttırıyor.
Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki Rus güçlerinin Belarus’a girmesini ‘‘çok tehlikeli bir durum’’ olarak değerlendirdi ve ‘‘Şu an Rusya’nın her an Ukrayna’ya saldırabileceği bir noktadayız’’ dedi.
ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan üst düzey bir yetkili Moskova’nın Ukrayna’ya Ocak veya Şubat ayları içinde herhangi bir zaman saldırı düzenleyebileceğini söyledi.
Bir diğer Dışişleri Bakanlığı yetkilisi de Belarus’un Ukrayna ile güney sınırında Rusya’nın Pazartesi gününden beri asker konuşlandırılmasından duyduğu kaygıyı dile getirdi.
Belarus, Rus askerlerinin yapılacak ortak tatbikat için ülkeye geldiğini söylüyor.
Ancak ABD’ye göre Belarus’ta konuşlandırılan Rus askerlerinin sayısı normal tatbikat uygulamaları için çok fazla ve bu askerlerin komşu Ukrayna’ya bir saldırıda kullanılması olası.
Associated Press haber ajansına konuşan Biden yönetiminden bir yetkili Rus birliklerinin Belarus’a konuşlandırılmasının, Moskova'nın kuzeyden bir saldırı ile Ukrayna'nın savunmasını zayıflatmayı hedefliyor olabileceğine dair endişeye neden olduğunu söyledi.
Yetkili, bu gelişmenin Belarus'un hem Rus konvansiyonel hem de nükleer kuvvetlerinin kendi topraklarında konuşlanmasına izin verme istekliliğini gösterdiğini kaydetti.
Biden, Ukrayna’yı işgal etmesinin ciddi ekonomik sonuçları olacağı konusunda Rusya’yı uyarmıştı.
Rusya ve Batı ülkelerinin heyetleri arasında geçen hafta yapılan görüşmeler ilerleme sağlanamadan sona ermişti.
Kiev kendini savunmak için batılı ülkelerden silah talep ediyor. Son olarak İngiltere Pazartesi günü Ukrayna’ya tanksavar silahlar göndermişti. İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace, silahların Rusya için tehdit oluşturmadığını ve yalnızca savunma amaçlı olduğunu belirtmişti.
Ukraynalı yetkililer de Rusya’nın Belarus’un da aralarında olduğu birçok cepheden, topraklarına saldırabileceği uyarısında bulundu.
Ukrayna yedek birlikler oluşturuyor
Ukrayna Savunma Bakanlığı ülkenin 246 bin kişilik ordusunu güçlendirmek için 130 bin kişinin hızla görevlendirilmesi ve yedek birlikler oluşturulması çabalarını hızlandırdığını bildirdi.
Rusya Savunma Bakanı Alexander Fomin, Belarus’la ortak tatbikatların dış tehditlere ortak yanıtı da kapsayacağını belirtti.
Fomin, 10-20 Şubat'ta yapılması beklenen ‘‘Müttefik Kararlılık 2022’’ tatbikatları için silah ve personelin tam olarak konuşlandırılmasının 9 Şubat'a kadar süreceğini söyledi.
‘‘Savaş uçakları Belarus’a gidecek’’
Fomin kaç askerin tatbikatta yer alacağını söylemedi ancak Rusya’nun 10 kadar Su-35 savaş uçağı ile bir dizi hava savunma birimini Belarus’a göndereceğini kaydetti. Rusya’nın tatbikat kapsamında 100 bin Rus askerini tanklar ve diğer ağır silahlarla Belarus’ta konuşlandırabileceği sanılıyor.
Belarus Cumhurbaşkanı Alexander Lukaşenko, ortak tatbikatların Belarus'un batı sınırında ve ayrıca ülkenin Ukrayna ile sınır komşusu olan güneyinde yürütüleceğini söyledi. Hükümetinin yurtiçindeki protestolara baskıyla yanıt vermesi üzerine Batı’nın yaptırım uygulaması sonucu Rusya'ya giderek yakınlaşan Lukaşenko, kısa süre önce Rus nükleer silahlarına ev sahipliği yapmayı teklif etmişti.
Rusya, 2014 yılında Ukrayna'dan Kırım Yarımadası'nı ilhak etmiş ve Ukrayna'nın doğusunda geniş alanları ele geçiren ayrılıkçı bir ayaklanmaya da destek vermişti. Bölgede yaklaşık sekiz yıl süren çatışmalarda 14 binden fazla kişi hayatını kaybetti.
Moskova, Batı’nın bir dizi güvenlik talebini kabul etmesini istiyor. Bu talepler arasında Ukrayna’nın NATO üyesi olmasının engellenmesi de yer alıyor.