Amerikan Senatosu bu hafta Cumhuriyetçiler’in karşı çıktığı oy kullanma hakkı tasarısını görüşüyor. Demokrat Partililer'in bu hafta içinde ABD'de oy kullanma hakkını koruma tasarısını Senato'da oylamaya sunması, ancak Cumhuriyetçi Partili senatörlerin tamamının tasarıya karşı çıkması nedeniyle oylamanın başarısız olması bekleniyor.
Oylamanın birkaç gün ya da birkaç hafta içinde yapılması bekleniyor. Bu, Başkan Joe Biden'ın Kasım ayında yapılacak Kongre ara seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti'nin Kongre'nin tek ya da her iki kanadında da üstünlük sağlaması olasılığından önce eyaletlerin oy sandıklarına erişim hakkına sınırlama getirmesini engellemek amacıyla yeni bir federal yasa çıkarmak için önündeki son şans olabilir.
Başkan Biden, oy kullanma ve oy sandığına erişme hakkının güvence altına alınmasına ilişkin yasa tasarısının oylanmasını, krizle karşı karşıya olan ABD demokrasisi açısından önemli bir dönemeç olarak tanımladı.
Oylamadan Demokrat Parti aleyhine sonuç çıkması durumunda Senato, oy sayım usullerinde daha dar kapsamlı bir uzlaşmaya varma konusunda anlaşabilir. Bazı Cumhuriyetçiler, 2020 yılındaki başkanlık seçimden sonra yaşanan karmaşanın bir daha tekrar etmesini önlemeye çalıştıklarını söylüyor.
Senato öncelikle posta yoluyla oy kullanmaya erişimin yaygınlaştırılmasına, seçim kampanyası finansmanı kurallarının sıkılaştırılmasına ve ırk ayrımcılığı geçmişi olan eyaletlerde federal hükümetin seçim gözetim faaliyetlerinin güçlendirilmesine ilişkin tasarıyı ele alacak. Bu tasarının bugün (Salı) bile ele alınabileceği kaydediliyor.
Oylamadan önce yapılacak tartışmalarınsa uzun sürmesi bekleniyor. Demokrat Partili Senatör Tim Kaine, Cuma günkü açıklamasında, Senato'nun 1960'lı yıllarda geçirilen oy kullanma hakları yasasını birkaç hafta boyunca tartıştığını hatırlattı. Bu yasa son kez Kongre'de 2006 yılında güncellenmişti.
Senatör Kaine, "Bu tartışma bir süre devam edebilir" dedi.
Ancak Demokrat Parti'nin oy kullanma haklarını koruma yasasının Senato'dan geçirmesi, beklenmedik bir gelişme olmadığı sürece, çok mümkün görünmüyor.
Demokrat Partililer, medeni hak örgütlerinin desteklediği tasarının, Cumhuriyetçi Parti'nin özellikle siyah ve diğer azınlık seçmenlerin oy kullanmasını zorlaştırmak için eyalet bazında aldıkları kararlara karşı koymak için şart olduğu görüşünde.
Siyahların ve diğer azınlıkların sandık başına gitmelerini zorlaştırma çabaları, 10 yıldan uzun süre önce başlamıştı. Ancak bu çabalar, eski Başkan Donald Trump'ın 2020 başkanlık seçimlerinde aldığı yenilginin sebebinin sandık başı hileleri olduğu yönündeki asılsız iddiaları üzerine ivme kazanmıştı. ABD'de 19 eyalet, eski Başkan Trump'ın seçim yenilgisinden bu yana oy kullanma süresini kısaltma, posta yoluyla oy kullanmayı zorlaştırma ve seçmen kimlik kartı çıkartma şartı getirme gibi bir dizi uygulamayı eyalet meclislerinden geçirdi.
Geçen yıl oy kullanma hakkının yaygınlaştırılmasını öngören benzer bir tasarıyı üç kez engelleyen Senato'daki Cumhuriyetçiler'in bu kez de aynı şekilde oy kullanması bekleniyor. 100 sandalyeli Senato'da 50 sandalyesi bulunan Demokratlar, Senato'nun başkanı sayılan Başkan Yardımcısı Kamala Harris'in eşitliği bozan oyuyla üstünlük elde edebiliyor. Ancak Cumhuriyetçiler'in kürsü işgali (filibuster) yöntemine başvurması nedeniyle Demokratlar'ın tasarıyı Senato'dan geçirmek için 60 oya ihtiyacı var.
Başkan Biden, geçtiğimiz hafta Demokratlar'a oy kullanma hakkının korunmasına yönelik tasarı için Senato'daki kürsü işgali uygulamasından feragat etmeleri çağrısı yapmıştı. Ancak Demokrat Parti'nin Senato'daki iki ılımlı üyesi, Arizona Senatörü Kyrsten Sinema ve Batı Virginia Senatörü Joe Manchin, "filibuster" olarak bilinen kürsü işgali uygulamasını kaldırma yönünde adım atmayacaklarını açıklamıştı.
Perşembe akşamı Başkan Biden ile biraraya gelen Sinema ve Manchin, bu konudaki tavırlarının değişmediğine işaret etmişti.