2022’nin ilk gününde açıklanan elektrik, doğalgaz ve akaryakıt zamlarının ardından farklı sektörlere ilişkin fiyat artışları ve bu yöndeki taleplerle ilgili açıklamalar sürüyor.
Geçtiğimiz ay içerisinde farklı kentlerde ekmek fiyatlarında artış yapılmıştı. Ancak şimdi Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) tarafından buğday fiyatına zam yapılması nedeniyle ekmek fiyatına yeniden zam yapılabileceği gündemde. TMO, Ocak ayı için ton başına arpa fiyatını 2.550 lira, ekmeklik buğday fiyatını 3.225–3.275 lira, makarnalık buğdayı fiyatını 3.900-3.950 lira ve mısır fiyatını 2.950 lira olarak duyurdu. Satış fiyatları 2021 Aralık ayında arpada 2.000 lira, ekmeklik buğdayda 2.626-2.675 lira, makarnalık buğdayda 3.200-3.250 lira ve mısırda 2.500 liraydı.
TMO’nun açıklaması sonrasında Ankara’da Türkiye Fırıncılar Federasyonu Başkanı Halil İbrahim Balcı, basın toplantısı düzenleyerek, un fiyatlarındaki artış nedeniyle ekmek fiyatında artış talebinde bulunabileceklerini ifade etti. TÜİK’in bugün açıkladığı resmi verisindeki yüzde 36,08’lik tüketici ve yüzde 79,89’luk üretici enflasyonu artışlarını da anımsatan Balcı, “Odun fiyatları çok pahalandı. Zam şimdilik gündemimizde yok. Ancak artan enflasyon rakamlarından dolayı bize zam talebi gelecektir. Hemen hemen her üründe bir artış söz konusu. Ekmekte de olmaması haksızlık olur. Her bölgedeki esnaf kendi zam oranlarını belirleyecektir. Bizim amacımız makul seviyede olması. Bunun için çalışıyoruz” açıklaması yaptı.
Sigara ve alkollü içecekte ÖTV zammı kapıda mı?
Sigara ve alkollü içecekler grubuna ise Özel Tüketim Vergisi’ne (ÖTV) yüzde 47 zam yapıldı.
VOA Türkçe’ye ÖTV artışını değerlendiren Türkiye Tekel Bayileri Platformu Başkanı Özgür Aybaş, bandrol ve ÖTV artışıyla birlikte sigara ve alkollü içeceklerde neredeyse yüzde 41’i aşkın fiyat artışı yaşandığını söyledi. Aybaş, “Şimdi yüzde 41’lik bu artışı şirketler ürün fiyatlarına yansıtacak mı? Bizlere yeni fiyat listeleri gönderilecek mi? İnşallah olmaz” yorumunu yaptı. ÖTV artışıyla birlikte “Yirmi liralık bir sigara paketi 28 liraya çıkabilir. Şimdi 175 lira olan 70’lik rakı 250 liraya yükselebilir” diyen Aybaş, şirketlerce en iyi ihtimalle mevcut fiyatlar üzerine yüzde 30 oranında zam yapılabileceğini dile getirdi.
Vergi uzmanı Ozan Bingöl de, sosyal medya aracılığıyla “Bir litre rakıda 326,99 TL olan ÖTV % 47,4 artarak 481,98 TL olmuştur. Bu durumun toplum sağlığını korumakla ilgisi kalmamıştır. Gelir odaklı bir vergileme yaklaşımı oluşmuş hatta alkolden alınan ÖTV, bir vergi politikası aracı olmaktan çıkıp yaşam tarzına müdahaleye dönüşmüştür!” tepkisini paylaştı.
Tren biletlerine yüzde 20 zam yapıldı
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD), hızlı tren biletlerine ortalama yüzde 20 oranında zam yaptı. TCDD’nin zamlı bilet tarifesine göre; Konya-Ankara arası hızlı tren bilet fiyatı 45 TL’den 53.5 TL’ye, gidiş-dönüş ücreti 90, Konya-İstanbul arası hızlı tren bileti de 118 TL’den 143 TL’ye yükseldi. Konya-Ankara arası seferler yüzde 16, Konya-İstanbul arası seferler de yüzde 21 zamlanmış oldu. Ankara-İstanbul (Kadıköy) arası 98,5 lira olan bilet fiyatı 118,5 lira olurken gidiş-dönüş ücreti ise 202 lira olarak belirlendi. Eskişehir-Ankara arası 43,5 lira olan YHT bileti 52,5 lira olurken, 74 lira olan gidiş-dönüş biletinin fiyatı ise 90 lira oldu. İstanbul-Eskişehir arası 64 lira olan bilet fiyatı 77 lira olurken, gidiş-dönüş ücreti ise 109 liradan 131 liraya artırıldı.
İstanbul Deniz Otobüsleri’ne bağlı Sirkeci-Harem arabalı vapur fiyatları 21 liradan, yaklaşık yüzde 40 zamla, 29 liraya ve yolcu bileti ise 8 liradan 10 liraya çıktı. İstanbulKart’ta tam bilet ücret 4,03 liradan 5,48 liraya çıktı. Şehir Hatları Adalar Hattı’nda motorlarda bir biletin fiyatı 23 lira oldu. Tam Akbil 15,64 liraya yükseldi. Ada Kartı 10,95 lira, öğrenci 7,82 lira oldu.
Bu arada Türkiye Otobüsçüler Federasyonu Başkanı Birol Özcan ile Tüm Otobüsçüler Federasyonu başkanı Mustafa Yıldırım ise, Cumhuriyet gazetesine verdikleri demeçlerinde, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’yla görüşerek şehirlerarası otobüs fiyatlarında yüzde 50 oranında artış talep edeceklerini açıkladı.
Sertel: “TKİ duyurmadan kömüre yüzde 38 zam yaptı”
CHP İzmir Milletvekili Atila Sertel ise, Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) tarafından resmi bir açıklama yapılmamasına rağmen kömüre yüzde 38 oranında zam yapıldığı bilgisi aldığını basın açıklamasıyla paylaştı. Sertel, “TKİ’den henüz resmi bir açıklama yok. Ama TKİ’den kömür alan bayiler kurumun sistemine girdiklerinde yüzde 38’lik zamla karşılaştılar. TKİ, zammı duyurmayınca zam gelmemiş mi oluyor? Bayiler vatandaşa da mecburen zamlı yansıtacaklar. İzmir’deki bir bayi bir ton Soma kömürünü 2 bin 500 liraya satacak. İç Anadolu ve Doğu Anadolu’da bu fiyatlar 3 bin lirayı bulacak. Kış boyunca 2-3 ton kömür yakan vatandaşlar ne yapacak? Kömür köylerimizde yoğun bir şekilde kullanılıyor. Eskiden ton ton kömür alan köylümüz şimdi birer ikişer torba alıp kışı geçirmeye çalışıyor. AKP’nin zam zulmü köylüye, çiftçiye kazma kürek yaktıracak” dedi.
