ABD’de 6 Ocak Kongre baskınının yıldönümü yaklaşıyor. Baskını soruşturan Kongre komisyonu 2022 yazında ara raporunu; aynı yılın sonbaharında da nihai raporunu açıklamayı planlıyor.
Kongre komisyonunun raporlarıyla ilgili takvimini önce Washington Post gazetesi haberleştirmişti. Reuters haber ajansına bilgi veren soruşturmaya ilişkin bilgi sahibi bir kaynak da haberi doğruladı.
Bu takvime göre, 6 Ocak baskını soruşturmasından elde edilen bulgular ABD’de 2022 yılı Kasım ayında yapılacak Kongre ara seçimleri öncesinde açıklanmış olacak.
Komisyonun 6 Ocak baskını soruşturmasına genelde karşı çıkan Cumhuriyetçiler’in yapılacak ara seçimlerde Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu ele geçirme ihtimali yüksek görülüyor. Böyle bir durumda Cumhuriyetçiler, komisyonun soruşturmasını sonlandırma imkanına sahip olabilir.
6 Ocak Komisyonu saldırının sebeplerini, eski Başkan Donald Trump’ın eylemlerini ve 2020 başkanlık seçimi sonuçlarını değiştirmeye yönelik çabalarını soruşturuyor.
Eski Başkan Donald Trump destekçilerine 3 Kasım 2020 seçimlerinde yenilgiyi asla kabul etmeyeceğini söylemiş ve 6 Ocak 2021’de Demokrat Joe Biden’ın zaferinin tescillendiği oturum sırasında Kongre binasına giden kalabalık destekçi grubuna “tüm güçleriyle savaşmaları” çağrısında bulunmuştu.
Kamuya açık oturumların yapılması planlanıyor
6 Ocak komisyonu büyük ölçüde kapalı kapılar ardında çalışıyor ancak komisyon liderleri önümüzdeki aylarda kamuya açık oturumlar düzenlemeyi planladıklarını belirtiyor.
Komisyon bugüne kadar soruşturma kapsamında 50’den fazla kişiyi ifadeye çağırdı ve 300’den fazla tanık dinledi. 6 Ocak baskını günü dört kişi ölmüş, ağır yaralanan bir Kongre polis memuru da ertesi gün hayatını kaybetmişti.
Trump yanlılarının Kongre binasını bastığı saatler süren olayda yüzlerce polis memuru da yaralanmış, olayın ardından dört polis memuru ise intihar etmişti.
Kongre baskınıyla bağlantılı olarak şimdiye kadar 700’den fazla kişi tutuklandı.
Trump dönemine ait belgelerin açıklanması tartışması
Komisyon, Trump yönetimine ait yüzlerce sayfalık kayıtlara ilişkin talebini ertelemeyi ise kabul etti.
Başkan Joe Biden eski başkan Donald Trump’ın baskına ilişkin belgelerin yayınlanmasının engellenmesi amacıyla başkanlık makamından doğan imtiyazı kullanma çabalarına ise karşı çıkmıştı.
Ancak Biden yönetimindeki Beyaz Saray’ın bazı belgelerin teslim edilmesini engellemek için komisyonla çalıştığı belirtiliyor.
Beyaz Saray, komisyonun talep ettiği Trump dönemine ait tüm belgelerin açıklanmasıyla ulusal güvenlikten taviz verileceği endişesini dile getirmişti.
Eski Başkan Trump, görevde olduğu döneme ait belgeleri muhafaza eden Ulusal Arşiv ve Kayıtlar İdaresi’nin bu belgeleri komisyona vermesini önlemek amacıyla Anayasa Mahkemesi’ne başvuruyor.
Ulusal Arşiv, son aylarda bir dizi belgeyi imtiyazlı bilgi içerip içermediğinin belirlenmesi için Beyaz Saray’a ve Trump’ın avukatlarına gönderiyor. Ulusal Arşiv, Trump’ın engellemek istediği belgeler arasında başkanın programına ilişkin kayıtlar, ziyaretçi kayıtları, konuşma metinleri, eski Beyaz Saray Genel Sekreteri Mark Meadows’un dosyalarından “6 Ocak olaylarına ilişkin el yazımı notlar ve seçim güvenliği konusuna ilişkin Başkanlık Kararnamesi taslağının” olduğunu belirtiyor.
Trump belgelerin yayınlanmasını engellemek için konuyu mahkemelere taşıdı. Bu ay içinde federal temyiz mahkemesi Trump aleyhinde karar vermiş, Trump da kararı Anayasa Mahkemesi’ne taşımıştı.