ABD, Teksas eyaletinde Meksika sınırında bulunan bir kasabadaki Haitili göçmenleri havayoluyla ülkelerine geri gönderiyor ve başka Haitililer'in Meksika sınırını aşarak ülkeye girişini engelliyor. ABD’nin bu adımlar, yıllar sonraki en hızlı ve geniş kapsamlı sınırdışı operasyonunun başlangıcına işaret ettiği yorumları yapılıyor.
320'den fazla Haitili göçmen, Pazar günü Haiti'nin başkenti Port-au-Prince'e inen üç uçakla ülkelerine getirildi. Haiti, Salı günü altı uçağın daha beklendiğini bildirdi. Amerikalı yetkililer, Meksika'nın ABD sınırındaki Ciudad Acuña kasabasından ABD'nin Teksas eyaletindeki Del Rio kasabasına geçiş yapan ve bir köprünün altında kamp kurak 12 binden fazla göçmeni sınırdışı etmek için harekete geçti.
Adının açıklanmasını istemeyen bir Amerikalı yetkili, Çarşamba günü, dördü Port-au-Prince, üçü de Cap-Haitien'e inmek üzere toplam yedi uçağın ABD'den havalanacağını kaydetti. Yetkili, uçakların Teksas eyaletindeki San Antonio kentinden kalkmaya devam edeceğini, ancak El Paso kentinin de devreye sokulabileceğini söyledi.
Uluslararası Mülteciler adlı kurumdan Yael Schacher, ABD'de göçmenlere sığınma başvurusu yapma fırsatı verilmeden sınırdışı edildikleri durumun son olarak 1992 yılında, ABD Sahil Güvenlik'in denizde Haitili göçmenler olduğunu tespit etmesiyle ortaya çıktığını söyledi.
Göçmen akınının zirveye ulaştığı yıllarda çok sayıda Meksikalı, karayoluyla ülkelerine gönderilmiş, ancak bu kadar hızlı şekilde sınırdışı edilmemişlerdi.
Orta Amerika ülkelerinden gelen göçmenler de sınırı aşarak ABD'ye girmiş ancak kitlesel sınır dışı uygulamasıyla karşılaşmamıştı. Meksika, ABD'yle 2020 yılı Mart ayında imzalanan anlaşma uyarınca göçmenleri ABD'den geri alıyor. Ancak Meksika, Guatemala, Honduras ve El Salvador vatandaşları için geçerli olan bu anlaşma, Haitililer'i kapsamıyor.
Göçmenler, Pazar günü sınır kapalı olduğunda federal ve eyalet polisiyle karşılaşana kadar ABD'ye geçiş yapmak için başka yollara başvurdu. Associated Press haber ajansından bir muhabir, Haitili göçmenlerin nehri geçerek ABD'ye ulaştığını, ancak atlı sınır muhafızları ve Teksas polisi tarafından durdurulduklarını bildirdi.
Nehri geçen bazı Haitililer'in başlarındaki kutularda yiyecek taşıdığı, bazılarının nehre girmeden pantolonlarını çıkardığı görüldü.
ABD güvenlik güçleri, göçmenlere nehirden çıkmalarını söyledi. Suyu aşıp ABD tarafına geçmeyi başaran ve nehir kenarında oturan birkaç yüz göçmen, Del Rio kasabasındaki kampa gönderildi.
Meksika'dan Pazar günü yapılan açıklamada Haitililer'in ülkelerine gönderilmeye başlanacağı bildirildi. Bir yetkili, uçuşların ABD sınırı yakınındaki ve Guatemala sınırındaki kasabalardan yapılacağını söyledi.
2010 yılındaki deprem felaketinden sonra ülkelerinden ayrılan çok sayıda Haitili göçmen, Güney Amerika'dan ABD'ye göç ediyordu. Rio de Janeiro'da düzenlenen 2016 Yaz Olimpiyatları'ndan sonra iş bulmanın zorlaşması nedeniyle çok sayıda Haitili; yürüyerek, otobüsle ya da otomobille ABD'ye ulaşmak için Panama ve Kolombiya arasındaki Darien Geçidi de dahil tehlikeli bir yolculuk yapıyor.
Del Rio kampındaki bazı Haitililer, Haiti'deki son deprem ve Devlet Başkanı Jovenel Moïse'nin suikast sonucu öldürülmesinin ülkedeki istikrarsızlığı arttırdığını, bu nedenle geri dönmeye korktuklarını söylüyor.
Cuma gününden bu yana 3 bin 300 göçmen, Del Rio'daki kamplardan alınarak uçaklarla ülkelerine ya da gözaltı merkezlerine gönderildi. Sınır Devriye Şefi Raul Ortiz, 12 bin 600 göçmenin 3 bininin bir güç içinde bölgeden uzaklaştırıldığını, geri kalanların da bir hafta içinde geri gönderileceğini kaydetti.
35 bin nüfuslu Del Rio'da bir basın toplantısı düzenleyen Ortiz, "Göçmenleri sıcaktan, kötü hava şartlarından ve bu köprünün altından kurtarıp sınır dışı işlemlerini hızla tamamlayarak yasalarımız çerçevesinde ABD'den çıkarmak için bu işlemleri yaptığımız tesislerimize götürüyoruz" dedi.
