ABD’de aralarında başkent Washington’un da bulunduğu birçok kentte oy haklarını savunmak üzere binlerce kişi gösteri düzenledi. Gösteriler, özellikle Cumhuriyetçi Parti’nin idaresindeki eyaletlerde oy hakkını kısıtlayan yerel yasaları geçersiz kılmak amacıyla federal yasa geçirmesi için Kongre üyelerine baskı yapmayı amaçladı.
Ünlü siyah hakları lideri Martin Luther King’in 1963 yılında Washington’da gerçekleştirdiği büyük mitingin yıldönümünde düzenlenen gösteriler, son dönemde Cumhuriyetçi eyaletlerde çıkarılan ve özellikle beyaz olmayanların oy haklarını kısıtladığı düşünülen siyasi girişimleri hedef aldı.
Washington’da ellerinde “Siyahların Hayatı Önemlidir” bayrak ve pankartları taşıyan göstericiler yürüyüşlerini, Martin Luther King’in 58 yıl önce “I Have a Dream – Bir Hayalim Var” adlı ünlü konuşmasını yaptığı National Mall alanında tamamladı.
Gösteriye, 1963’teki mitingde hazır bulunan kişilerin de katıldığı dikkat çekti. 58 yıl önceki gösteriler de 1965 yılında, federal düzeyde Oy Hakları Yasası’nın çıkmasına öncülük etmiş, ve bu yasa diğer eyaletlerdeki ayrımcılık uygulamalarını yasaklamıştı.
Geçtiğimiz günlerde Temsilciler Meclisi, bir süre önce ölen siyah hakları savunucusu John Lewis’e atfedilen yeni bir oy hakları yasasını kıl payı farkla onayladı. Ancak aynı yasanın, Demokrat ve Cumhuriyetçi Parti üyelerinin eşit olduğu Senato’dan geçmesi şimdilik mümkün görünmüyor.
John Lewis’in kardeşi Grant Lewis, Cumhuriyetçi senatörlere, partizanlığı bir kenara bırakarak yeni yasayı geçirmeleri çağrısında bulundu, aksi takdirde 1960’larda güvence altına alınan hakların tehlikede olacağı uyarısında bulundu.
Demokrat Joe Biden’ın kazandığı 2020 seçimlerinde Cumhuriyetçi Kongre üyeleri, dışarıya kurulan oy sandıkları ve mektupla gönderilen oylar gibi bazı erken oy verme uygulamalarına karşı çıkmış, bunların hileye yol açacağını savunmuştu. Ancak birçok seçim uzmanı, ABD tarihinde bu tarz hileler yaşanmadığı konusunda güvence vermişti.
Sayımların açıklanması ve sonuçların Senato’da oylandığı sırada, eski Başkan Donald Trump hile iddialarını sürdürmüş, 6 Ocak günü kalabalık bir destekçi grubunu Kongre’ye yürütmüştü. Bunun ardından binlerce Trump yanlısı gösterici Kongre binasına zorla girerek büyük tahribata yol açmış, aralarında Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin bulunduğu Demokrat Kongre üyelerinin odalarını basmış, çıkan çatışmalarda aralarında Kongre polislerinin de bulunduğu beş kişi ölmüştü.
New York Üniversitesi’ne bağlı Brennan Merkezi’ne göre seçimlerden sonra en az 18 eyalette seçmenlerin sandığa erişimini kısıtlayan yasalar yürürlüğe girdi.
Temsilciler Meclisi bu yıl kapsamlı bir seçim reformu daha onaylamış, ancak Senato’daki Cumhuriyetçiler tasarıyı “oy verme kurallarını belirlemenin eyaletlerin hakkı olduğu” gerekçesiyle tasarıyı bloke etmişti.
Yasaların geçmesi için 50’ye 50 eşit sandalye sayısının yer aldığı Senato’da en az 10 Cumhuriyetçi senatörün desteğine daha ihtiyaç var.
Washington’daki göstericiler ayrıca başkentin 51. eyalet olması çağrısında bulundu.
