Afgan aileler ülkenin çoğunu işgal eden Taleban güçlerinden kaçarken, bazı mülteciler mutlak ölümden kaçışlarının onları belirsiz ve tehlikeli bir gelecekle karşı karşıya bıraktığını söylüyor.
Türkiye'nin sınır bölgelerinde ve popüler bir insan kaçakçılığı rotası olan Van Gölü kıyısındaki kırık teknelerin enkazları arasında savaştan, zulümden ve aşırı yoksulluktan kaçmaya çalışırken ölen kimliği belirsiz erkek, kadın ve çocukların cesetleri bulundu.
Tehlikeye rağmen, Taleban güçleri Afganistan'daki kasabaları, şehirleri ve köyleri ele geçirirken aileler sınırlara akın ediyor ve birçoğu Türkiye'ye sığınmak için İran sınırını geçiyor.
Afganlar, Taleban kontrolundaki bölgelerde, Afgan hükümetiyle ya da yabancı bir şirketle bağlantılı veya etnik Hazara olarak tanımlanan herkesin öldürülme tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu söylüyorlar.
Eski bir ordu komutanı olan Farid Barekzai, Taleban'ın kendisinden onlara katılmasını istediğini ve reddettiğinde öldürülmeden önce kaçmasını tavsiye ettiğini söyledi.
Barekzai, "Afganistan'da bir felaket yaşanıyor ve daha da kötüye gidiyor. Birçok eyalet Taleban tarafından ele geçirildi" dedi.
Devam eden çatışmalar nedeniyle birçok yerde okullar ve işletmeler kapandı ve Taleban savaşçıları şimdiden İslam hukukunu acımasız bir biçimde uygulamaya başladı.
Eski bir üniversite öğrencisi Qassim Youseffi, "Taleban'dan çok sayıda tehdit aldık ve saldırıya uğradık. Üniversitemizden birçok arkadaşımız ve öğretmenimiz öldürüldü" diye konuştu.
Kalabalık bir apartman dairesinde kalan aileler, Afganistan'ın büyük bölümünde kadın ve kızların zaten Taleban'ın ülkeyi kontrol ettiği 1990'larda yaşadıkları gibi yaşadığını söylüyor.
Eski dil öğretmeni Leena Sadet, "Şimdi bile kadınlar çarşı veya eğitim için dışarı çıkamıyor. Güvenli değil" dedi.
Ancak Türkiye'ye kaçan ailelerin insani yardıma erişimi veya herhangi bir yasal statüye giden net bir rotası yok. Yol boyunca yakalanma, alıkonma, dayak veya daha kötü risklerle karşı karşıyalar. Birçoğu Türkiye'ye geldikten kısa bir süre sonra sınırdışı ediliyor.
Barekzai ve arkadaşları güvende olmak için nereye gidebileceklerinden emin değiller, bu yüzden İstanbul'a ulaşmak için yaklaşık bin 500 kilometre yürümeye çalışıyorlar. Barekzai şimdi bildiklerini bilseydi, hiç gelmemiş olabileceğini söylüyor.
Barekzai, "Memleketimde ölmek daha iyi olurdu. Çok fazla tehdit vardı. İstanbul'a gitmenin kolay olacağını düşündüm ama yol çok tehlikeli ve aileler sefalet ve aşağılanmayla karşı karşıya" diye konuştu.
Afganlar, geri dönmeyi karşılayabilmenin hiçbir yolu olmadığını ve bunu yapsalar bile büyük olasılıkla yolda kaçırılacaklarını veya tutuklanacaklarını söylüyorlar.
Hepsi artık yapabileceklerin tek şeyin yola devam etmek olduğuna inanıyor.
