Taleban’la Afgan hükümeti arasında Katar’da yapılan barış görüşmeleri 19 Temmuz’da bir ilerleme sağlanamadan sona erdi. Taleban’ın daha önce kadınların özgürlüğünü reddetmesi birçok Afgan’ı gelecek için kaygılandırıyor.
Taleban’ın Afganistan’da 2001’de iktidardan düşmesinden bu yana kabul edilen medeni kanun, Afgan kadınların hem sosyal hem de siyasi açıdan yaşamlarını iyileştirmesini sağladı. Kadınlar yasa sayesinde çalışabiliyorlar, oy kullanabiliyorlar, parlamentoya seçilebiliyorlar ve en yüksek düzeyde siyasette ve yönetim kadrolarında görev alabiliyorlar. Geçen 20 yılda Afgan kabinesinde bazı kadın bakanlar görev yaptı.
Afgan kadın voleybol antrenörü Zehra Fayazi, “Afganistan’da yeni nesil Taleban’ın aşırı ideolojisini kabul edebilecek bir nesil değil. Umarım oluşan yeni durum Afgan toplumu, özellikle de kadınlar için kabul edilebilir olur” şeklinde konuşuyor.
Ancak gerçek olan Amerikan askerlerinin Eylül’de çekilecek olması.
Afgan hükümetiyle Taleban arasındaki barış görüşmeleri durdu ve kadınlar bu görüşmelerde temsil edilmedi.
Temmuz ayının sonlarında Taleban yetkilileri kadınların çatışmalar sonrasında iş ve eğitime ulaşma hakkı olabileceğini açıkladı.
Ancak, Taleban tarafından geri alınan bölgelerde kadınlara yönelik kısıtlamaların devam ettiği yönünde haberler geliyor. Bu da birçok Afgan’ı endişelendiriyor.
Kabil bölge yetkilisi Habiba Sadeqi, “Korkumuz Taleban’ın aynı ideolojiyle aynı barbarlıkla ve acımasızlıkla önceki yıllarda olduğu gibi geri gelmesi. Umarız, barış görüşmeleri toplumun hiçbir kesimi için kısıtlayıcı kurallar getirmez, özellikle de kadınlar ve çocuklar için” diyor.
Taleban’ın Afganistan’ı 1995’ten 2001’e kadar aşırı İslami kurallarla yönetmesi Afgan kadınları için karanlık bir dönem teşkil ediyor.
Evden ayrılmalarına, çalışmalarına izin verilmeyen kadınlar sokakta tamamen çarşaf giymek zorunda kaldı.
Kadınlar, kendi siyasi ve sosyal kimliklerini belirleme haklarına sahip değildi ve tecrit edilmişlerdi. Kadınlara bu kadar baskı Afgan tarihinde daha önce görülmemişti.
Kabil Kateb Üniversitesi'nden Razia Danesh, “Kadınların en büyük endişesi hayatın bütün alanlarında seçme hakkı. Evden dışarı çıkmaktan, en basit ihtiyaçlarını karşılamaya kadar, eşlerini seçmekten çalışmaya ve daha fazlasına kadar. Kadınlar eğer Taleban geri gelirse evde hapsedileceklerinden ve bir daha güneşi göremeyeceklerinden endişeliler. Taleban kadınları kendilerine ait mallar gibi görüyor. Daha kötüsü bir erkek sahip olduklarına sahip çıkar fakat Taleban kadınlar konusunda bunu yapmıyor. Düşünceleri, Afgan kadınlar için hiç umut bırakmıyor” diyor.
Afgan barış görüşmeleri bir anlaşmayla sonuçlansa bile Afgan kadın hakları savunucuları Taleban’ın yenilenmiş etkisini kadınların özgürlüklerini kısıtlamak için kullanacağından kaygı duyuyor.
