Yolsuzlukla mücadelede dünyanın önde gelen sivil toplum kuruluşlarından Uluslararası Şeffaflık Örgütü (Transparency International), 2016 Küresel Yolsuzluk Barometresi‘ni açıkladı.
Avrupa ve Orta Asya’da toplam 42 ülkede ve 60 bin kişinin görüşü sorularak gerçekleştirilen araştırmanın sonuçlarına göre, dünyanın dört bir yanında yolsuzluk ve rüşvet alınan tüm önlemlere rağmen giderek yayılıyor. Araştırmaya katılanlar yolsuzluğu ülkelerinin en büyük üç sorunundan biri olarak tanımlıyor. 1993 yılında kurulan örgütün saptamalarına göre, yolsuzluğun en az olarak algılandığı ülke Almanya.
Türkiye’de rüşveti en önemli üç sorundan biri görenlerin oranı %22
Almanların sadece yüzde 2’si yolsuzluğu en önemli üç sorundan biri olarak tanımlarken, Türkiye’de bu oran yüzde 22. Yolsuzluk algısının en yüksek olduğu ülkeler ise Moldavya, İspanya ve Kosova. Moldova Merkez Bankası‘nın, üç banka tarafından verilen yaklaşık 1 milyar dolar tutarındaki kredinin ortadan kaybolduğunu tespit etmesinden sonra, Avrupa'nın en yoksul ülkesinde günlerce süren sokak gösterileri ve çatışmalar yaşanmıştı. Türkiye’deki bulgulara göre yüzde 45’lik bir kesim yolsuzluğun dört yıl öncesine göre daha yaygın olduğunu düşünüyor. Toplumun yüzde 41’i hükümeti yolsuzlukla mücadele konusunda başarılı bulurken, yine yüzde 41’lik bir kesim başarısız olduğunu belirtiyor. Raporun Türkiye ile ilgili verilerine göre, halkın toplam yüzde 62‘si yolsuzluğun en yoğun olduğu kurumlar sorulduğunda Cumhurbaşkanlığı ve hükümet kurumları temsilcilerinin adını veriyor. Katılımcıların yüzde 58’i, din görevlilerinin de yolsuzluğa karıştığını öne sürüyor. Kamu hizmet ve işlemleri sırasında yolsuzluk ve rüşvet sorunları ile karşılaştıklarını belirtenlerin oranları da dikkat çekiyor. Buna göre yurttaşların yüzde 23’ü işsizlik güvencelerinden yararlanmak isterken, yüzde 20’si yargı süreçlerinde, yüzde 18’i devlet okullarında, yüzde 17’si diğer okullarda, yüzde 16’sı sosyal güvenlik sistemine dair haklarını kullanmak isterken, yüzde 12’si kamusal sağlık hizmetlerinde, yüzde 12’si iş ve işlemlerine ilişkin resmi belge talebi sırasında ve yüzde 11’i trafik polisleriyle ilişkilerinde rüşvet ve usulsüz ödeme sorunu yaşadıklarını ifade ediyor.
Dünya çapında yolsuzluğun çok ciddi boyutlarda olduğuna dikkat çeken Uluslararası Şeffaflık Örgütü temsilcileri, yolsuzluğa karşı ciddi toplumsal duyarlılık gösterilmesinin gerekliliğine vurgu yapıyorlar. Bu bağlamda Avrupa Konseyine üye ülkelerin 1998 yılında yaşama geçirdikleri ‘Yolsuzluk Konvansiyonu’ en etkili mücadele olanaklarından biri olarak tanımlanıyor.