Geçen yıl 17,3 milyar dolar petrol geliri elde eden Venezuela’da, petrol üretimi resmi verilere göre yüzde 12,5 arttı. Yaptırımlara rağmen gelirin artmasındaki temel etken petrol fiyatlarının yükselmesi.
Venezuela Petrolcüler Odası’nın (CPV) açıklamasına göre Güney Amerika ülkesinin petrol geliri bir önceki yıla göre yüzde 47 artarak 17,3 milyar dolara ulaştı. Petrol gelirindeki artışın ana nedenleri arasında günlük petrol üretiminin artması ve enerji fiyatlarının yükselmesi bulunuyor.
Venezuela Petrol Bakanlığı verilerine göre günlük petrol üretimi geçen yıl, bir önceki yıla göre yüzde 12,5 artarak 716 bin varile ulaştı. Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’ne (OPEC) göreyse petrol üretimi geçen yıl yüzde 23,8 artarak 686 bin varile ulaştı.
Petrol ihracatı 2022’de yüzde 2 artarak günde 616 bin 500 varil olarak kaydedilen Venezuela petrolünün fiyatı ortalama 78,73 dolar oldu. Uzmanlar petrol ticaretine yaptırım uygulandığı için alıcı bulmakta zorlanan Güney Amerika ülkesinin varil başına 30-40 dolara kadar fiyat kırabildiğini bildiriyor. Venezuela hükümeti petrolü ayrıca dış borçlarını ödemek için ya da takasta da kullanıyor.
“Bu yıl için en iyi senaryo günde 820 bin varil”
Venezuela Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Enstitüsü'ne (IIES) göre Güney Amerika ülkesinin petrol üretiminde bu yıl için en iyi senaryo günlük 820 bin varile ulaşılabilmesi ancak bunun için de 7 milyar 650 milyon dolarlık bir yatırıma ihtiyaç duyuluyor.
IIES araştırmasında Venezuela’nın bugün itibarıyla böyle bir yatırımı yapabilecek finansal güce sahip olmadığı, ayrıca idari ve teknik süreçlerdeki sorunların bu hedefe ulaşmayı daha da zorlaştırdığı belirtiliyor.
Hükümetin geçen yıl için hedefi günlük 1 milyon varil petrol üretimiydi.
“Petrol üretimi on yılda en az yüzde 75 azaldı”
Ekonomisi neredeyse tamamen petrol gelirine bağımlı olan Venezuela’da, petrolün devletin denetiminde olmasından dolayı petrol üretimi ve satışı, hükümetin ekonomi yönetimi ve kurum yönetebilme kapasitesi gibi konularla doğrudan ilişkili görülüyor.
Cumhurbaşkanı Nicolas Maduro’nun iktidara geldiği 2013 yılında günde 3 milyon varile yakın olan petrol üretimi, 2018 yılında 1,5 milyon varilin altına düşmüş, 2019 yılında devletin petrol şirketi PDVSA’ya uygulanan yaptırımlarla daha da azalmıştı.
Hükümet kaynakları Venezuela’nın petrol üretiminin ve gelirlerinin azalmasını tamamen yaptırımlara bağlıyor. Bununla birlikte uzmanlar, 2013-2018 döneminde petrol üretiminin yarıya düştüğüne; hükümetin PDVSA'nın başına liyakat sahibi kişiler yerine iktidar partisini destekleyen askerleri ataması, rüşvet ve yolsuzluk, üretim kapasitesi azalan rafinerilere gerekli bakımın ve altyapı yatırımlarının yapılmaması, teknik personelin kaybedilmesi gibi nedenlere dikkat çekiyor.
Geçtiğimiz günlerde PDVSA’daki yönetim değişikliğinin ardından petrol anlaşmalarını revize etme gerekçesiyle, Venezuela’nın Amerika ve Küba dışındaki bütün ülkelere yaptığı petrol ihracatının askıya alındığı açıklanmıştı.