Dünya Ukrayna savaşı nedeniyle artan enflasyon, gıda ve yakıt fiyatlarından endişeli. İstanbul’da savaştan önce Rus ve Ukraynalı müşterilerle dolup taşan mağazalar bu durumdan en çok etkilenen yerlerden
Savaş sadece Rusya ve Ukrayna’yı etkilemiyor, küresel ekonomi üzerinde de baskı yaratıyor.
Savaşan taraflarla yakın ekonomik ve ticari ilişkisi bulunan Türkiye bu baskıyı derinden hissediyor.
Türkiye’de gıda ve yakıt fiyatları fırladı. Son aylardaki önemli kayıpların ardından para birimi değer kaybetmeye devam ediyor. Ekonominin önemli parçası olan tekstil sektörü durumdan özellikle etkileniyor.
Sektör yetkilileri savaşın ilk haftalarında yaklaşık 200 milyon dolarlık tekstil ve deri ürünü siparişinin iptal edildiğini söylüyor. Savaş devam ederse Türkiye’nin giyim ve deri ürünleri sektörü 1 milyar dolara kadar kayıp yaşayabilir.
Yabancı ziyaretçilerle dolup taşan Laleli şimdi sessiz.
Your browser doesn’t support HTML5
Mağaza sahibi Vehbi Aslan, “Rusya'da ve Ukrayna'da yüzde yüz müşterilerimiz vardı. Hep onların üzerinde çalışıyorduk. Daha önce iki ülkeyle çok güzel iş yaptık ama savaştan sonra işler bayağı düştü. Zaten şu anda Rusya’ya mal gönderemiyoruz. Beyaz Rusya üzerinden tırlar gitmiyor bu sefer Gürcistan üzerinden tırlar gidiyor, bir ay sürüyormuş. Ama Ukrayna’dan şu an müşteriler hiç gelmiyor. Onlara sadece kargo üzerinden mallar gönderiyoruz o da çok daha az. Yüzde 90 düştü iş” diyor.
Türkiye'nin Belarus, Moldova ve Romanya gibi diğer Avrupa ülkeleri ile Kazakistan, Özbekistan, Tacikistan gibi Orta Asya ülkeleriyle ticareti de Ukrayna'daki savaştan etkilendi.
Altın tüccarları gibi emtia satıcıları da bu durumdan şikayetçi.
Kuyumcu Gabriel S., “Müşterilerimizin yüzde 70’ini oluşturuyordu Rus ve Ukraynalılar. Savaştan dolayı zaten Ukraynalılar artık ülkelerini bile terk ettiler, gelemiyorlar. Tabii Ruslar’ı da rublenin yüksekliği etkiledi onlar da gelemiyor. Aşağı yukarı yüzde 70’lik bir kaybımız oluştu” diyor.
Bu sırada Ukraynalı mülteciler Türkiye'ye sığınmaya devam ediyor. İçişleri Bakanlığı'na göre en az 60 bin Ukraynalı Türkiye'ye sığındı, binlerce Rus da çatışmanın başlamasından bu yana Türkiye'ye gitti.
Bu durum konut fiyatlarının yükselmesine yol açtı.
Easy Booking’den Beknazar Rakhmatov, “Çok Rus var. Kiralık konut fiyatlarında artış görüyoruz. Takside bir Rus vatandaşıyla konuşuyordum. Bana son parasıyla 800 dolara uçak bileti alarak Türkiye’ye geldiğini söyledi. Onun gibi çok kişi var. Kendi vatandaşlarımız da fiyat artışının farkında. 100-150 dolara kiralık daire bulmak mümkünken şimdi bu 300-400 dolara çıktı” diyor.
Savaşın ne zaman sona ereceği bilinmezken Türkiye'de ticaret sektörü kötümser.
Kuyumcu Gabriel, “Savaş devam etse de etmese de önümüzdeki süreç zorlu geçecek. Bugün savaş bitti deseler bile Ukrayna’nın toparlanma süresi, Rusya’nın rubleden dolayı toparlanma süresi var. Tabii bunların etkisi daha uzun süre devam edecek” ifadelerini kullanıyor.