Ukrayna krizinin, dünyanın farklı bölgelerinde yol açtığı gıdaya erişim probleminin, en çarpıcı sonuçlardan biri de nüfusunun iki katına yetecek kadar gıda üretmesine rağmen, Latin Amerika’nın gıda güvenliği riskiyle karşı karşıya olması.
Latin Amerika’da tarımsal üretimde kullanılan gübrenin, önemli bir kısmı kısa süre öncesine kadar Rusya’dan temin ediliyordu ancak bugün Rusya’ya uygulanan yaptırımlarla birlikte gübre fiyatlarında, yüzde 300’e varan artışlar ve karşılaşılan tedarik sorunları, bölgede üretim maliyetlerinin artmasına ve tarımsal üretimin de azalmasına yol açıyor.
Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı (WFP) yetkilileri, salgında son 120 yılın en ağır ekonomik krizini yaşamasının ardından enflasyon ve düşük alım gücü gibi sorunların derinleştiği Latin Amerika’da, bugüne kadar kaydedilen en şiddetli gıda krizlerinden birinin yaşanabileceğini belirtiyor.
Birçok ülke Rusya’dan gübre ithal ediyor
Bölgenin tarım ve sanayi devi Brezilya, kullandığı gübrenin yüzde 81’ini ithal ediyor ve hükümet verilerine göre ithal gübrenin yüzde 20’si Rusya’dan temin ediliyor.
Latin Amerika’da buğday üretiminin merkezi Arjantin’de, geçen yıl kullanılan 6,6 milyon ton gübrenin 4 milyon tonuna yakını ithal edildi ve Rusya’nın Pazar payı, yüzde 15’e tekabül ediyor.
Venezuelalı meslek örgütleri de gübreyi esas olarak Rusya’dan temin eden ülkenin, yıllık 180 bin ton gübre ihtiyacı olmasına rağmen bunun ancak 100 bin tonunu karşılayabildiğini ülkenin tahıl ambarı olarak bilinen Portuguesa eyaletinde, geçen yıl 270 bin hektar olan mısır ekim alanının, bu yıl 90 bin hektara düştüğünü bildiriyor.
Uzmanlar Peru’da geçen yılın Ocak-Nisan döneminde toplamda 200 bin ton olan gübre ithalatının bu yılın aynı döneminde 20 bin tona düştüğünü kaydediyor. Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Peru’da tarımsal üretimin bu yıl yüzde 20 azalması durumunda, en az 15,5 milyon kişinin gıda krizi yaşayabileceğini belirtiyor.
Rusya’dan gübre temin edemediği için tarımsal üretimi etkilenecek diğer önemli bölge ülkeleri arasında Meksika, Kolombiya ve Ekvador da gösteriliyor.
Buğday üretimi kısıtlı
Latin Amerika’da gıda fiyatlarının artmasındaki diğer bir etken de bölgenin buğdayı ithal ediyor oluşu. Bölgede en çok buğday üreten ülke, bu yıl 13,3 milyon ton buğday ihraç eden Arjantin. Ancak gübre fiyatlarının artması ve küresel ısınmaya bağlı yaşanan nem eksikliği gibi sebeplerden dolayı buğday ekilen alan miktarının, geçen yıla nazaran yüzde 8 azaldığı belirtiliyor.
Yıllık 6 milyon tonla, Arjantin’den sonra en fazla buğday üretilen ülke Brezilya. Ancak ülkede bir yılda 12,7 milyon ton buğday tüketilmesi, Brezilya’yı da ithalata bağımlı yapıyor.
Latin Amerika’da en çok buğday üretilen üçüncü ülke Meksika’da ise 3,3 milyon ton buğday üretilirken, 5,2 milyon ton ithal ediliyor.