Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bugün telefonda görüştü. Kremlin’den gelen açıklamaya göre Putin görüşmede, Ukrayna'yı Donbass bölgesinin doğusunda "tehlikeli kışkırtıcı eylemlere" girişmekle suçladı. Türkiye’den gelen resmi açıklamada da iki liderin, Türkiye-Rusya ilişkilerini geliştirecek hususlar ve bölgesel gelişmeleri ele aldığı bildirildi.
İlgili Haberler ABD Savaş Gemileri Boğazlar'dan Karadeniz'e Çıkacak mı?Putin ile Erdoğan’ın telofon görüşmesi, iki ABD savaş gemisinin Karadeniz’e çıkmak üzere Boğazlar’dan geçeceğine dair Türkiye’ye bildirimde bulunduğunun açıklanmasından sonra geldi. Rusya’nın son haftalarda Ukrayna sınırına asker yığması üzerine başta ABD olmak üzere Batılı devletler, Ukrayna’ya destek mesajları vermişti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Cumartesi günü de Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelenskiy ile İstanbul’da görüşecek.
İki liderin görüşme sonrasında ortak bir basın toplantısı yapması bekleniyor.
ABD'den yoğun temas trafiği
Öte yandan Öte yandan Beyaz Saray’dan, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı eylemleriyle ilgili ABD’nin tüm müttefikleriyle yakın temas halinde olduğu açıklaması geldi. Dışişleri Bakanı Antony J. Blinken da bugün Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas ile görüştü.
ABD Dışişleri’nden yapılan açıklamaya göre Blinken ve Maas, Ukrayna sınırları boyunca, doğusunda temas hattında ve işgal altındaki Kırım'da tek taraflı Rus provokasyonlarına karşı Kiev’i desteklemenin önemi konusunda hemfikir kaldı. İki bakan, Rusya'nın asker yığmayı ve kışkırtıcı retoriğini derhal durdurması gerektiğini vurguladı.
Dışişleri Bakanlığı, Blinken’ın Fransa Dışişleri Bakanı Le Drian’la da aynı konuyu görüştüğünü bildirdi.
Ukrayna'dan NATO mesajı
Ukrayna Genelkurmay Başkanı da bugün yaptığı açıklamada, Rusya’yı bir dezenformasyon kampanyasıyla Ukrayna'yı itibarsızlaştırmaya ve Donbass bölgesinin doğusunda panik yaratmaya çalışmakla suçladı.
Rus Interfax haber ajansınını bildirdiğine göre Ukrayna Genelkurmay Başkanı Ruslan Komçak, Kiev'in NATO ile askeri diyaloğu yoğunlaştırdığını ve ordunun NATO tatbikatları dahil olmak üzere tüm eğitim etkinliklerine katıldığını söyledi.
Komçak, "Ukrayna'nın Avrupa-Atlantik seçimi, Rusya'nın nüfuz hakkı olmayan devletimizin egemenlik hakkıdır" dedi.
Reuters haber ajansına göre asker taşıyan onlarca gemi ve füze rampası, Ukrayna sınırındaki bir bölgede güney Rusya'dan geçen raylar boyunca sıralanan üstü açık vagonlara yerleştirilmiş şekilde bekletiliyor.
''Savaş hazırlığı değil güç gösterisi''
Bu hafta Reuters tarafından görüntülenen bir videodaki askeri teçhizatın Ukrayna sınırına yakın bir yerde konuşlandırılması, hem Kremlin'e hem de Rusya yanlısı ayrılıkçılara yakın bir kaynağa göre Rusya’nın bir güç gösterisi.
Reuters’a bilgi veren Donbass'taki ayrılıkçı liderlere yakın iki kaynak, ayrılıkçıların kontrol ettiği Donetsk kentinde çatışmaların arttığını söyledi ve Kiev, bu haftaki çatışmalarda beş askerinin öldürüldüğünü bildirdi. Ancak kaynağa ve ayrılıkçılara yakın olan iki kişiye göre askeri yığınak çatışmada büyük bir tırmanışın işareti değil. Kremlin'e ve ayrılıkçılara yakın kaynak, "Moskova bunu açık bir şekilde yapıyor, gündüzleri kasıtlı olarak tankları ortaya çıkarıyor. Savaşa bu şekilde hazırlanılmaz, bu sadece bir güç gösterisi" dedi.
Ukrayna ve Batı ülkeleri Rusya'yı, 2014 yılında Donbass bölgesinin doğusunun bir bölümünü ele geçiren Rus yanlısı milisleri desteklemek için asker ve ağır silahlar göndermekle suçluyor.
Moskova, Ukrayna'nın doğusundaki çatışmanın bir parçası olduğunu reddediyor ve ayrılıkçılara yalnızca insani ve siyasi destek sağladığını söylüyor.
Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov, görüntülenen askeri teçhizatla ilgili yorum yapmayı reddederek Reuters'ı Savunma Bakanlığı'na yönlendirdi. Savunma Bakanlığı yorum taleplerine yanıt vermedi.
Ukrayna da son haftalarda ihtiyatlı davrandı. Kiev, 2014 yılında Rus yanlısı ayrılıkçıların eline düşen, çoğunlukla Rusça konuşulan bir bölge olan doğu Donbass bölgesinde herhangi bir saldırıya karşı kendini savunmaya hazır olduğunu söyledi. Kiev, bugüne kadar çatışmalarda 14 bin kişinin öldürüldüğünü söylüyor.
Karadan ve uydudan alınan, doğrulanmamış ordu kamyonları ve füze fırlatıcı görüntüleri sosyal medyada geniş yer tutarken Washington ve NATO, Rusya'yı "kışkırtıcı" bir yığınak yapmakla suçladı.
Rusya ise Ukrayna'yı nedenini belirtilmediği bir provokasyonla suçluyor ve askeri varlıkları istediği gibi hareket ettirebileceğini söylüyor.
Rusya, Ukrayna’nın Karadeniz kıyısındaki Kırım bölgesini ilhak etmişti. Ukrayna, Rusya'ya karşı destek için ABD ve Avrupa Birliği'ne başvuruyor, ancak yaptırımların ötesinde Batılı müttefiklerinden ne bekleyebileceği belirsiz. NATO üyeliği için uzun yıllardır süren lobi faaliyetleri de henüz sonuç vermiş değil.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin için, ülkeler çatışmanın alevlenmesinden Rusya'yı sorumlu görürlerse, Batı'nın daha fazla ekonomik yaptırım tehdidi ortaya çıkıyor.
Rus devlet bankaları ve petrol şirketleri, ABD öncülüğündeki yaptırımlardan kötü etkilendi. Rezervler hala sağlıklı kabul edilen 575 milyar dolar seviyesinde kalsa da cezalar sert olursa Rus ekonomisi önemli bir darbe alabilir.
Ukrayna Milli Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri Oleksiy Danilov Reuters'e verdiği demeçte, Putin'in, Eylül ayındaki parlamento seçimleri öncesinde, Ruslar’ı hapisteki muhalefet lideri Aleksey Navalny liderliğindeki iç muhalefet hareketinden uzaklaştırmak için askeri yığınağı kullandığına inandığını söyledi.
Danilov, "Bugün en kritik olandan en hafif olana kadar tüm senaryoları hesaplıyoruz ve bir kez daha vurguluyorum; her şey Putin'e bağlı" dedi.