Ukrayna yanlısı eylemci Hannah, bu yılın başında Donetsk’teki evinden Rusya’yı destekleyen silahlı isyancılar tarafından gözleri bağlı şekilde kaçırıldığını söylüyor: “Yüzüm ezildi. Her yerime vuruyordu. Ellerimle kendimi korumaya çalışıyordum. Sonra ellerimi ve bacaklarımı bıçakla kesti.”
Hannah, kendi kanıyla duvara bölücü bir slogan yazmaya zorlandığını anlatıyor: “Saldırgan ‘duvara kendi kanınla Donbas’ı seviyorum yaz’ dedi. Eğer yazmazsan veya kanın bunu yazmaya yetmezse beni vuracağını söyledi.”
Uluslararası Af Örgütü’ne göre, Hannah’nın yaşadıkları sıra dışı değil. Örgüt, doğu Ukrayna’da ayrılıkçı gruplara karşı yapılan onlarca işkence suçlaması kaydetmiş: “Rusya yanlısı grupların hedefinde öncelikle, doğunun Ukrayna’nın bir parçası olduğunu söyleyen, Ukrayna bayrakları asan ve Ukrayna yanlısı sloganları atan eylemciler var. Ayrıca seçim komitesi üyeleri ve gözlemciler gibi 25 Mayıs’taki başkanlık seçimlerinde rol oynayanlar ve gazeteciler de saldırılara hedef oluyor.”
Af Örgütü’ne göre, doğudan kaçarak başkent Kiev’e giden Ukrayna yanlısı eylemcilerin sayısı her gün artıyor.
Sasha, geçen ay Luhansk’ta katıldığı Kiev yanlısı protesto gösterisinden sonra kaçırılmış: “Beni öldüreceklerdi. Adamlardan biri silahı kafama dayadı ve koridorda hiç konuşmadan dümdüz yürümemi istedi. Ben koridorda yürürken, orada bulunan diğer silahlı militanlar bana ‘Hoşçakal, seni şimdi öldürecekler’ diyordu.”
Uluslararası Af örgütü, kaçırıldığı iddia edilen kurbanların, Ukrayna askerleri tarafından kurtarıldıktan sonra suç duyurusu yaptığını bildiriyor.
Geçtiğimiz günlerde Ukrayna ordusu, Rusya yanlısı ayrılıkçıları Slovyansk ve Kramatorsk’tan çekilmeye zorlayarak başarı kazandı.
Öte yandan, Ukrayna güvenlik güçleri ve Kiev yanlısı eylemciler de, kaçırma ve işkenceyle suçlanıyor. Ancak onlarla ilgili çok daha az sayıda vaka var.
Uluslararası Af Örgütü’nden Denis Krivosheev, Ukrayna hükümetinin dokunulmazlığı kaldırması gerektiğini söylüyor: “Ukrayna’nın her yerinde polis insan haklarını ihlal ediyor ve hiç ceza almıyor. Eğer Kiev hükümeti gerçekten hukukun üstünlüğünü yeniden sağlamaya çalışıyorsa, işe dokunulmazlık sorunundan başlamalı.”
Ukrayna’da adalet arayanların, karışıklık yatışıncaya kadar beklemesi gerekecek gibi görünüyor. Buarada Rusya yanlısı ayrılıkçılar Donetsk ve Luhansk’taki mevkilerini güçlendiriyor. Uzmanlar, bu kentler için yapılacak bir savaşın çok sayıda can kaybına yol açabileceğini söylüyor.