WASHINGTON - Beyaz Saray Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğine yeşil ışık yakmasının ardından F-16 satışı konusunda Kongre ile birlikte çalışarak ilerleneceğini söyledi. Kongre’deki kilit isimlerden bazıları satışa olumlu baktıklarını ifade etti, bazılarıysa daha fazla adım beklediğinin sinyalini veriyor.
Bu konuda en son açıklama, ABD Kongresi’nin alt kanadı Temsilciler Meclisi Dışişleri Komisyonu’nun Cumhuriyetçi Başkanı Michael McCaul’dan geldi.
Washington Post’un dün yapılan NATO, Rusya ve Çin konulu canlı yayına katılan McCaul, TBMM’nin Ekim ayında İsveç’in NATO üyeliğine ilişkin oylamanın yapılacağına işaret etti.
“İsveç’in NATO üyeliğini kabul edene kadar Türkiye’ye F-16’ların verilip verilmemesi konusunu gündeme bile almazdık. Şimdi bunu kabul ettiler. Ekim’de gerçekleşecek. Bana kalırsa Türkiye bu konuda iyi bir yolda” ifadelerini kullandı.
Yunanistan-Türkiye askeri dangesi
McCaul Biden yönetiminin Yunanistan ve Türkiye arasında askeri açıdan dengeyi gözetmesi gerektiği görüşünü dile getirenlerden.
Cumhuriyetçi Kongre üyesi geçen hafta yaptğı açıklamada, Yunanistan’ın F-35 alması ve Yunanistan’ın askeri avantaja sahip olmasının sağlanması halinde Türkiye’nin mevcut F-16'larının yenilenmesinden yana olabileceğini söyledi.
Michael McCaul’un sözcüsü McLaurine Pinover daha sonra Cumhuriyetçi Kongre üyesinin sözlerine açıklık getirdiği açıklamasında, McCaul’un iki ülke arasında savunma kabiliyeti açısından dengenin gözetilmesi gerektiği kanısında olduğunu vurguladı.
İlgili Haberler Erdoğan’dan F-16 mesajı: “Biden ve yönetimi ülkemiz lehine tutum sergiliyor”Menendez ne karar verecek?
ABD Kongresi’nin üst kanadı olan Senato’nun Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Bob Menendez Türkiye’ye F-16 satışı konusunda en sert tutumu benimseyen isim.
Demokrat Senatör geçen hafta yaptığı açıklamada İsveç adımını olumlu bir gelişme olarak değerlendirdi; ancak hala bazı kaygılarının olduğunu ve bunları Biden yönetimiyle paylaştığını söyledi.
Bu hafta içinde bir karara varabileceğini söyleyen Menendez de en son yaptığı açıklamada Türkiye ve Yunanistan arasındaki askeri dengeye işaret etti.
Demokrat Senatör, “Türkiye’nin Yunanistan’a karşı saldırgan tavrında sükunet var. Yönetime, Yunanistan’ın askeri avantaja sahip olacağını bana gösterebilirlerse, o zaman ileriye dönük adım atılabileceğini söyledim.” diye konuştu.
Menendez’in ofisinden Türkiye’ye F-16 satışı konusunda bu hafta yeni bir açıklama ise gelmedi.
Yunanistan 24 adet Fransa yapımı gelişmiş Rafale savaş uçağının yanı sıra yaşlanan filosunu yenilemek üzere 58 adet F-16 almaya hazırlanıyor.
Atina önümüzdeki beş yıl içinde ilk aşamada ABD’den 20 adet yeni nesil savaş uçağı olan F-35 almayı planlıyor. Bu satışlar için de yine Kongre onayı gerekiyor.
F-16 satışında duruşu önem taşıyan bir başka isim de Senato Dış İlişkiler Komisyonu Kıdemli Üyesi Jim Risch.
Cumhuriyetçi Senatör, geçen hafta Politico internet sitesine yaptığı açıklamada, “İsveç konusu çözüldü. F-16’lardan konuşma zamanı geldi ve burada ileri doğru yol alma imkanı var. Bana kalırsa burada çok fazla sayıda hareket eden unsur var. Bununla birlikte çözülemez bir şey olmadığı kanaatindeyim.” dedi.
Temsilciler Meclisi Dışişleri Komisyonu Kıdemli Üyesi Gregory Meeks de Türkiye’nin İsveç kararının ardından Biden yönetimiyle görüşme ve diyalogun devam etmesi gerektiğini söyledi; “Son aylarda Türkiye’nin komşularına yönelik ihlaller konusunda sözünü tuttuğuna ilişkin işaretler görüyorum. Daha görüşme yapmam gerekir ancak işler epey hızlı ve iyi ilerliyor” ifadelerini kullandı.
Süreç nasıl işliyor?
ABD’nin yabancı ülkelere silah ve askeri ekipman satışı için Kongre onayı gerekiyor. Türkiye’ye F-16 satışı için de Kongre’nin her iki kanadının ilgili komisyonlarından çıkacak karar önemli.
ABD Dışişleri Bakanlığı olası silah ve savunma malzemesi satışı konusunda Kongre’yi resmi olarak bilgilendiriyor.
Resmi bilgilendirmeyi takip eden 30 gün içinde ihracat ruhsatı çıkıyor ve anlaşma ilerliyor.
VOA’ye daha önce konuyu değerlendiren uzmanlara göre mevcut F-16'lar için güncellemelerde alım daha hızlı ilerleyebilir, yeni F-16'ların teslimatı ise biraz zaman alabilir.