ANKARA - Türkiye'nin sınır ötesinde Suriye'de terörle mücadele kapsamında kullandığı silahlı insansız hava aracını (SİHA) ABD'nin düşürmesinin ardından güvenlik hiyerarşisinde "koordinasyon" sıkıntısı yaşandığı ihtimali gündeme taşındı.
ABD'nin Suriye'nin kuzeyinde Türkiye'ye ait silahlı insansız hava aracını F-16 ile düşürdüğünü açıklamasının ardından, Milli Savunma Bakanlığı'ndan bir yetkilinin hava aracının Türk Silahlı Kuvvetleri'ne (TSK) ait olmadığı yönünde bilgi paylaşması dikkat çekmişti.
Türkiye, Dışişleri Bakanlığı'nın açıklamasıyla söz konusu SİHA'nın sahipliğini kabullendi ve Milli İstihbarat Teşkilatı'nın (MİT) kontrolünde istihbarat amaçlı sınır ötesinde havada olduğu yönünde bilgiler kamuoyuna yansıdı.
TSK'nın dolayısıyla Milli Savunma Bakanlığı'nın ABD'nin düşürdüğü SİHA'yı sahiplenmemesinin ardından hem uluslararası hem de ulusal kamuoyuna Türkiye adına ''ortak ve tek sesli bir açıklama yapılmaması" bazı soru işaretlerini gündeme getirdi.
ABD ile Türkiye arasında Suriye'deki "askeri ve istihbari koordinasyonsuzluk" manzarası da NATO müttefikliği ilişkisi bakımından askeri uzmanlarca sorgulanıyor.
"Olay güvenlik mekanizmasında kırılmayı işaret ediyor "
Emekli Tuğgeneral Ali Er, Türkiye Cumhuriyeti'nin sınır ötesinde hava operasyonelliği açısından Türk Hava Kuvvetleri'nin yetkili olduğunu vurgulayarak, "Bu olayda Suriye'de terör örgütü faaliyetlerini tespit etmek amacıyla SİHA kullanımı doğrudur. Ancak Milli Savunma Bakanlığı'nın 'Bizim değil' demesine rağmen bizim olması güvenlik mekanizması ve hiyerarşisinde kırılma olduğunu gösteriyor" dedi.
Geçmişte NATO Karargahı'nda görev almış Ali Er, VOA Türkçe’ye yaptığı açıklamada, ABD'nin Türkiye'ye ait SİHA'yı düşürmesinide güvenlik hiyerarşisinde kırılma gözlendiğini ve bunun askeri tekamüllere uygun olmadığını kaydetti.
Er, "Türkiye’nin terörle mücadelesi kapsamında Suriye'de gözlem amaçlı insansız hava aracı kullanması gerekli ve doğru tercih. Açıklamalardan anlıyoruz ki TSK kademesinde ilk anda böyle bir bilgi yoktu. Burada alışık olmadığımız, Hava Kuvvetleri'nin bilgisi dahilinde olmayan şekilde sınır ötesinde havada operasyon yürütülüyor oluşu yanlış. Milli İstihbarat Teşkilatı'nın (MİT) bu operasyonundan Hava Kuvvetleri'nin dolayısıyla Milli Savunma Bakanlığı'nın bilgisi olması gerekirdi. Buradaki durum güvenlik mekanizmasında kırılma bir an önce ortadan kaldırılmalı" dedi.
"Çelişkili açıklamalarda ABD'nin yaklaşımı da şaşırttı"
Emekli Tuğgeneral Haldun Solmaztürk, ABD'nin ise Türkiye'nin ulusal güvenliği amaçlı SİHA'sına beklenmedik tepki vermiş olduğu görüşünü dile getirdi.
Solmaztürk VOA Türkçe’ye yaptığı açıklamada, MSB ile MİT arasında daha fazla koordinasyon beklediğini ve çelişkili açıklamalara şaşırdığını söyledi.
Solmaztürk, "ABD'nin Türk operasyonuna fiziki ve pratik olarak karşılık vermeleri gerektiğini hissettiklerini görüyorum. Suriye'de, Türkiye ile ABD ve ABD arasında yadsınamaz bir ulusal çıkar çatışması var. Aslında son yaşanan olay bu çıkar çatışmasının açık bir göstergesiydi" dedi.
Emekli Tuğgeneral Haldun Solmaztürk, "Bu çatışmanın bir şekilde çözülmesi gerekiyor. Aksi takdirde iki ülke arasında kaçınılmaz olarak daha fazla çatışmaya yol açacaktır. Çıkar çatışması bundan çok daha büyük ve çok daha önemli. Her iki ülke de bir araya gelmeli, bu çıkmazdan bir çıkış yolu bulmalı" ifadelerini kullandı.