NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Litvanya’nın başkenti Vilnius'ta bugün başlayan NATO zirvesi öncesinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın İsveç'in NATO üyeliğini meclise taşımayı kabul ettiğini açıkladı.
Stoltenberg, dün düzenlediği basın toplantısında, “Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın İsveç'in NATO üyelik protokolünü TBMM'ye mümkün olan en kısa sürede taşımayı ve onayın tamamlanması için meclisle yakın temas içinde çalışmayı kabul ettiğini açıklamaktan memnunluk duyuyorum” dedi.
Stoltenberg, “Hem Türkiye hem de İsveç, ikili ticareti ve yatırımları arttırmak amacıyla fırsatları çoğaltmanın yollarını arayacak. İsveç Türkiye’nin AB üyeliği sürecini yeniden canlandırmayı amaçlayan çabaları aktif olarak destekleyecek, bu çabalara AB-Türkiye Gümrük Birliği’nin modernleştirilmesi ve vize kolaylığı dahil” dedi.
Stoltenberg, İsveç'in NATO üyeliğinin TBMM tarafından ne zaman onaylanacağı konusunda tarih vermekten ise kaçındı.
NATO Sözcüsü Oana Lungescu, Twitter mesajında, Stoltenberg, Erdoğan ve Kristersson toplantısı sonrasından bir video görüntüsü paylaştı.
İsveç ve Finlandiya NATO'ya geçen yıl Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından doğan güvenlik tehdidi nedeniyle adaylık başvurusu yapmış ve yıllar süren askeri tarafsızlık politikalarını sonlandırmıştı.
İttifaka yeni bir üyenin alınması için NATO'nun tüm üyelerinin onay vermesi gerekiyor. Türkiye ve Macaristan, Finlandiya'nın üyeliğine Nisan ayında yeşil ışık yakmış, ancak İsveç'in üyeliğine engel olmayı sürdürmüştü.
Stockholm, Vilnius'ta yapılan NATO zirvesi öncesinde ABD ve müttefikleriyle birlikte Türkiye'nin muhalefetini sona erdirmesi için çalışıyordu.
Erdoğan, İsveç'in çoğu PKK destekçisi teröristlere karşı yeterli adımları atmadığını ifade ediyordu. İsveç'teki Türkiye karşıtı protesto gösterileri de Erdoğan'ın söylemini sertleştirmesine neden olmuştu.
Öte yandan İsveç, geçen yıl Türkiye’yle yapılan müzakereler çerçevesinde üzerinde anlaşılan tüm şartları yerine getirdiğini, bunlar arasında bir terör örgütüne üye olmanın yasadışı kabul edilmesini öngören yeni yasanın çıkarılmasının da bulunduğunu kaydetmiş, ifade özgürlüğünün ise İsveç anayasası tarafından güvence altına alındığını vurgulamıştı.
İlgili Haberler Macaristan’dan İsveç açıklaması: “Türkiye’nin tutumu değişirse biz de süreci geciktirmeyiz”
Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın Genel Sekreteri ise Perşembe günkü açıklamasında Budapeşte’nin İsveç’in NATO üyeliğinin onaylanmasını engellemeyeceğini kaydetmişti.
Macaristan’dan Perşembe günü gelen bu açıklamadan sonra Türkiye’nin verdiği onay, İsveç’in NATO üyesi olmasının önündeki son engeli de kaldırmış olacak.
Amerika ve müttefikleri, İsveç’in NATO üyeliği konusunda Ankara’ya aylardır baskı uyguluyordu. Bazı NATO ortakları, 2021 yılı Ekim ayında 20 milyar dolar tutarında F-16 savaş uçağı ve mevcut uçaklar için yaklaşık 80 modernizasyon kiti satın almak için başvuran Türkiye’nin Washington’a F-16 satışı için baskı yapmak amacıyla İsveç’in NATO üyelik sürecini kullandığına inanıyor.
Tepkiler olumlu
Başkan Joe Biden, NATO Genel Sekreteri’nin Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın İsveç'in NATO üyeliğini meclise taşımayı kabul ettiği yönündeki açıklamasını memnunlukla karşıladığını belirtti. Biden’ın Vilnius’ta Erdoğan’la yüz yüze görüşmesi bekleniyor.
Biden, açıklamasında, “Türkiye, İsveç ve NATO Genel Sekreteri’nin bu akşamki açıklamasını memnunlukla karşıladım. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türkiye ile Avrupa-Atlantik bölgesinde savunma ve caydırma faaliyetlerini ilerletmek amacıyla çalışmaya hazırım” ifadelerini kullandı.
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson da Stoltenberg ve Erdoğan’la görüşmesi sonrasındaki basın toplantısında, “Bu harika bir his, uzun zamandır amacımdı. Bugün çok güzel bir yanıt aldığımızı düşünüyorum ve üyelik için çok büyük bir adım attık” dedi.
İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly de paylaştığı Twitter mesajında, “İsveç’in NATO’ya üye olması herkesin çıkarınadır. Hepimizin daha çok emniyette olmasını sağlayacaktır. İngiltere, Türkiye’nin bugün bu amaca yaklaşmayı sağlayan adımlarını memnunlukla karşılıyor” ifadelerini kullandı.
Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel ise Jens Stoltenberg’ün Twitter mesajını paylaşarak, “Vilnius’tan güzel haber” ifadesini kullandı.