Türkiye’de Corona virüsü salgınının başladığı 2020 yılının ilkbaharında, eğlence mekanlarına yönelik getirilen yasaklar ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamasıyla uygulanan, gece yarısı sonrasında canlı müzik yasağı, “hayat tarzına müdahale” olduğu gerekçesiyle tartışılmaya devam ediyor.
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Erdoğan, son olarak 26 Nisan’da Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu toplantısına katılarak “Yaklaşık üç yıldır kapalı ortamlarda kullanılan maske zorunluluğu kaldırılmıştır” açıklamasına imza atmasıyla salgın sürecini adeta noktalamıştı. Ancak bu açıklama, Corona virüsü salgını açısından henüz Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) sona gelindiği yönünde bir kararı olmaması nedeniyle tıbben eleştirildiği gibi Türkiye’de “seküler/laik hayat tarzına müdahale” boyutuyla tartışmaları yeniden tetikledi.
Your browser doesn’t support HTML5
Türkiye’de Devam Eden Gece Müzik Yasağına Tepki
Erdoğan’ın 21 Haziran 2021’deki “Kusura bakmayın, gece kimsenin kimseyi rahatsız etme hakkı yoktur” açıklaması kapsamında halen gece yarısı saat 24.00 sonrasında canlı müzik yasağı uygulanması gündemde. Bugün de siyasi parti temsilcileriyle birlikte müzisyenler ve eğlence mekanı sahipleri ortak bir açıklamayla, müzik yasağına son verilmesi çağrısında bulundu.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, Gelecek Partisi Genel Başkan Yardımcısı Selçuk Özdağ, Müzik ve Sahne Sanatları Sendikası Genel Başkanı İpek Koçyiğit ile Turizm Gastronomi Yeme İçme İşletmecileri Federasyonu Kurucu Başkanı Ünal Erdaloğlu, ortak bir basın açıklaması yaptı. Açıklamada, müzisyenler ve eğlence sektörü açısından maddi sıkıntılara yol açan yasağa, bir an önce son verilmesi talep edildi.
Bu arada bugün öğleden sonra Ankara’da yapılan bu ortak basın toplantısının ardından İçişleri Bakanlığı’nın akşam saatlerinde müzik yasağını bir saat öteleyen bir yazılı açıklama yapması dikkat çekti. İçişleri Bakanlığı, bugün akşam yaptığı açıklamada, saat 24.00 olan canlı müzik yasağının artık saat 01.00 itibariyle uygulanacağını bildirdi. Bakanlıktan yapılan açıklamada, “Pandemi sürecinde saat 24:00’te sona erecek şekilde belirlenen müzik yayın saatinin yaklaşan yaz mevsimi ve beraberindeki turizm hareketliliğine bağlı olarak uzatılmasına dair talepler Sağlık Bakanlığı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığınca birlikte değerlendirildi ve müzik yayın saati gece 01:00’e kadar uzatıldı” denildi. Ancak açıklamada “hassas bölgeler” ayrımlarıyla bazı yerleşim yerlerinde müziğe izin verilmeyeceği de detaylandırıldı.
CHP: Bu yasak hukuksuzdur
CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, özel yaşamla uğraşmak yerine AKP’nin, ekonomik sıkıntılarla uğraşması gerektiğini söyleyerek “Bilin ki en büyük virüs açlık virüsüdür, yoksulluk virüsüdür. Ülkede bunlarla mücadele edeceğinize kendi alın teriyle, kendi emekleriyle, devlete yük olmadan çalışan müzisyenlerle mücadele ediyorlar. Biz bu mücadelede hükümetin değil, açlıkla karşı karşıya kalan, sanatını icra etmeye çalışan insanların yanında olduğumuzu belirtiyoruz. Bu yasak hukuksuzdur. Bu yasak ülkeyi babalarının çiftliği gibi yönetenlerin aldığı kararıdır. Bu topraklar, kimsenin babasının değildir” dedi.
Ağbaba, “Geçtiğimiz yıl Temmuz ayında COVID-19’la ilgili bir normalleşme başladı ama ardından Türkiye’de normalleşme başlamasına rağmen gece 12’den sonra müzik yasağı konuldu, bunun mantığını anlamış değiliz. Geçtiğimiz ay maske yasağı kalktı, kapalı mekanlar dahil ama gece 12’den sonra müzik yapmak hala yasak bunun mantığını kimse açıklayamıyor. Acaba virüs sazın, gitarın telinden mi, insanların sesinden mi bulaşıyor, burada sormak lazım. Yaklaşık 400 bin insan, ailesiyle birlikte 1 milyona yakın kişi, bu işten ekmek yiyor. Herhalde yeni bir virüs icat ettiler bunlar da müzisyenleri vuracak: açlık virüsü. Bu insanlar saz, gitar çalmadığı türkü söylemediği gün aç demek. Bu topraklarda yetişen o değerlerin, seslerin, türkülerin herhalde duyulmasını istemiyorlar. Tamamen siyasi bir karar, insanların özel yaşamına, hayatına müdahale eden bir karar ve maalesef devam ediyor” diye ekledi.
“Müzisyenler olarak büyük sıkıntılar yaşıyoruz”
Müzik ve Sahne Sanatları Sendikası Genel Başkanı İpek Koçyiğit de “Çok büyük sıkıntılar yaşıyoruz. Yüzde 80’in altında yürüyen bir çalışma potansiyeliyle yürüyen bir döngü var. Bunun üstesinden gelmek için tekrar açıklama yapma gereği hissettik. 24 yasaklarının hukuki, siyasal hiçbir döngüsü yoktur bunun mantıklı bir açıklamasını bekliyoruz siyasetten” dedi.
Koçyiğit “21 Haziran Dünya Müzik Günü. Biz güzel haberler bekliyoruz, bunu her yerde basında, açık havada, her yerde güzel bir şekilde karşılamak istiyoruz. İktidara, siyasete göndermemiz olsun; biz iyi şeyler bekliyoruz. Sanatçıyız, umutluyuz” sözleriyle iktidara çağrıda bulundu.
“Sosyal hayata yönelik yasak, hiçbir gerekçesi yok”
Turizm Gastronomi Yeme İçme İşletmecileri Federasyonu Kurucu Başkanı Ünal Erdaloğlu da Türkiye’deki mevcut ekonomik tabloyu işaret ederek “Biz esnaflar olarak enflasyon üzerindeki zamlarla karşı karşıyayız. Özellikle alkole bu süreç içerisinde gelen iki büyük zam, en son yapılan zam yüzde 48, Ocak ayında yapıldı ve bunun hiçbir gerekçesini anlamıyoruz. Açıklanan enflasyon rakamının çok üzerinde. Bunun direkt sosyal hayata müdahale olduğunu düşünüyoruz ve bu yasaktan geri dönülmesini talep ediyoruz” dedi.
İşletmeler adına konuştuğunu vurgulayan Erdaloğlu “Bilindiği gibi iki yılı aşkın süredir pandemi yasaklarıyla birlikteyiz. Basit usul vergilendirilmiş işletmeler dışında hiçbir işletmemiz destek alamadı. Özellikle limitet şirket yapısında olan şirketlerimiz. Pandemi yaşanırken çifte standart bir sürü uygulama gördük, birçok işletme kapalı iken, açık olan işletmeler özellikle oteller bölgesinde biz işletmelerimizi kapalı tutarken eğlence de yemek servisi de içki servisi de yapıldı. Müzik yasaklarında da çifte standart yapıldı, yine anlayamadığımız bir karar. Sosyal hayatın içine atılmış yasaktan bahsediyoruz, hiçbir gerekçesi yok. Biz işletmeler olarak ruhsat saatine sahibiz, bu müzisyenleri etkilediği kadar işletmecileri de etkiler. 24’ten sonra işletmeniz açık ama yemek veriyorsunuz, servis yapıyorsunuz ama müzik yapamıyorsunuz” ifadesini kullandı.
Toplantıda ayrıca İzmir’de işletmecilik yapan Hadi Torcu da “24 yasağının gerekçesini ve sonucunu anlayabilmiş değiliz. Bizlerin işletme ruhsatlarımızda kapanış saatlerimiz kaç ise söz gelimi 4, saat 4’e kadar açık kalacağız ama 24’te müziği kapatacağız. Bu mantıksız, akıl dışı bir uygulama. Bir an önce düzeltilmesi gerekir. Hem işletmeci hem müzisyenler hem de tedarikçiler açısından ciddi bir ekonomik kayıp. Bunun acilen düzeltilmesi hepimizin menfaatine olacaktır” sözleriyle çağrıda bulundu.
“Esnaflar, odalar mağduriyetler yaşadı”
Gelecek Partisi Genel Başkan Yardımcısı Selçuk Özdağ da salgında Türkiye’nin çok dramatik bir süreç yaşadığını belirterek, “Şimdi yine bir mağduriyetle karşı karşıyayız. Türkiye’de yasaklar kaldırıldı ama bir 24 yasağı var. İşletmeciler diyor ki; ‘Bu insanlar ekmek kazanıyorlar biz başkalarını rahatsız etmeden, kendi çalıştığımız yerde işletmelerde müzik yapmak istiyoruz ve kesinlikle yasakları kabul etmiyoruz’. Hükümet yasaksız bir Türkiye oluşturmak zorundadır, özgürlükçü bir anlayış içerisinde hareket etmek ve özgürlüğün alanını genişletmek mecburiyetindedir. Yasaklarla yola çıkarsanız, karşınıza milleti almış olursunuz. Bunun çözüm önerilerini sunmaları gerekirken ben yasakladım oldu bitti ne yerseniz yiyin diyor. COVID sürecinde insanları iki yıl açlığa mahkum etmişlerdi. Şimdi Türkiye normalleşti ama ‘Ben bu süreçte yine aynı şekilde yasaklarla sizin başınızda Demokles’in kılıcı gibi dururum ve size de dünyayı zindan ederim’ gibi bir yaklaşım içinde. Bu doğru değil. Buradan Türkiye’yi yönetenlere sesleniyoruz; bu vatandaşların bu işletmecilerin haklı bir talebi var, açık alanlarla ilgili söyledikleri belli, o alanda belediyelerin, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın vs. koydukları kurallar belli. Turistik alanlardaki kurallara zaten uyuyorlar, ama işletmeciler 24 yasağının kaldırılmasını talep ediyor. Biz de Gelecek Partisi olarak yanlarındayız, taleplerini duyuyoruz ve destekliyoruz. Hükümete dur diyoruz” açıklamasını yaptı.