Türkiye-ABD İlişkileri Nereye Gidiyor?

Your browser doesn’t support HTML5

Washington’da Bipartisan Policy Center- Partilerüstü Siyaset Merkezi tarafından düzenlenen bir panelde Türk Amerikan ilişkileri ele alındı. “Türk-Amerikan İlişkilerinin Geleceği, İşbirliği Veya Hayal Kırıklığı” adlı panele Amerika’nın eski Ankara Büyükelçisi Eric Edelman, Amerika Avrupa Kuvvetleri eski Komutan yardımcısı emekli orgeneral Charles Wald ve El Monitör yazarı Amberin Zaman katıldı.

Emekli orgeneral Wald, Türkiye’nin NATO üyesi olmasına rağmen gerektiği gibi davranmadığını söyledi. Amerikan dış politikasının zayıf olduğunu düşündüğünü kaydeden Wald, Amerika’nın net bir stratejisi olmadığını da kaydetti: “Bence Türkiye konusunda sınıfta kalıyoruz, Suriye konusunda da çalışmalıyız, ikisi de karmaşık konu, Türkiye’ye karşı fazla sessiz kaldık, bence bölgedeki politikamız kötü, konuyu daha karışık hale biz getirdik.”

Wald, İncirlik’in Türkiye tarafından şantaj aracı olarak kullanıldığı ve bunun son bulması gerektiğini de söyledi: “Her zaman İncirlik’in kullanımı konusunda şantaja uğradık, Türklere bunu böyle kullanmamalarını söylemeliyiz, başka bir yere gidebiliriz, Amerika’nın ciddi ortağı, NATO üyesi Türkiye tarafından oyuna getirildiğimiz konusunda hayal kırıklığı yaşıyorum, bize karşı kırmızı çizgi aşıldı, Suriye’de şu anda Türkler’den çok Kürtlere güvenebiliriz.”

Amerika’nın eski Ankara Büyükelçisi Eric Edelman da İncirlik konusunda şantaj yapılmaması gerektiğini, Türkiye ile açık net bir şekilde konuşulması gerektiğini belirtti: “’İncirlik’i 60 yıldır kullanıyoruz, sizle yolumuza devam etmek istiyoruz, NATO müttefikinden bazı beklentilerimiz var, şantaja uğramamak, rehin olarak alınmamak gibi.. Siz bizi eleştirebilirsiniz ama biz de Türkiye’de olanları kamuoyunda açıkça dile getireceğiz’ denilebilir.”

Türkiye’nin iç politikasını anlamadan dış politikasını anlamanın zor olduğunu söyleyen Edelman Türkiye’nin bir iç savaşın eşiğine doğru ilerlediğini, bunun Türkiye ve bölge için çok tehlikeli olduğunu, böylesi bir durumun Amerika’nın çıkarlarına da ters düştüğünü söyledi.

Edelman, Amerika’nın Türkiye’nin Suriye konusundaki haklı endişelerini paylaşmadığını da vurguladı, Washington’u eleştirdi: "Irak ve Suriye’de IŞİD’le mücadelede Türkiye ile işbirliğine devam etmeliyiz, Türkiye’nin Amerika’nın Suriye’deki politikasıyla ilgili eleştirilerini anlayışla karşılıyorum, Türkiye ile Amerika arasında ölü bir diyalog var, Türkiye birçok defa güvenli bölge, uçuşa yasak bölge konularını gündeme getirdi. Bu, evlerinden olan 11 milyon Suriyeli’yi ülkelerinde tutabilirdi, bu, bizim dinlemediğimiz haklı bir istekti, onların stratejik endişelerine hiç ilgi göstermedik.”

Amberin Zaman da Amerika’nın 2011’de Esat’ın gitmesine yönelik politika ortaya koyduğunu, Türkiye’nin de bu politikaya fazla bel bağladığını kaydetti: ”Türkiye, Esad’ın devrilmesi politikasına çok bel bağladı, 2011’de Amerika’nın Suriye politikasının nerelere geleceği belli değildi, Türkiye 2011’de Esad’tan desteğini çekti, ama Amerika sonra bir şey yapmadı.”

“İlişkilere sıfırdan başlayacaksak önce Türkiye ile konuşabileceğimiz bir Suriye politikamız olmalı” diyen Edelman, Türkiye ile uzun dönem ortaklık istediklerini söyledi.

Panelde konuşulan konulardan biri de 15 Temmuz Darbe Girişimiydi. Emekli orgeneral Wald ve Edelman, Amerikan yönetimi ve ordusunun darbenin arkasında olabileceği iddialarına şiddetle karşı çıktı, bununla birlikte Edelman Washington’un gösterdiği ilk tepkinin daha sert olabileceğini de kaydetti.

Trump yönetiminin Obama yönetiminden çok farklı olacağını düşünmediğini kaydeden Edelman, dünya genelinde artmakta olan aşırı sağ eğilimlere ve bunun neden olabileceği zararlara da dikkat çekti.