Venezuela Merkez Bankası verilerine göre üç ay önce 1.000 lirayla 1.254 Venezuela Bolivar’ı satın alınabiliyorken, bugün bu miktar 1.197’ye düştü. Türk Lirası’nın son üç ayda Bolivar karşısındaki kaybı yüzde 4,55'e denk geliyor.
Venezuela Merkez Bankası (BCV) verilerine göre geçen yılı yüzde 189,8, bağımsız bir kurum olan Venezuela Finans Gözlemevi’ne (OVF) göreyse yüzde 193 enflasyonla kapatarak, Lübnan ve Arjantin’in ardından dünya enflasyon ligini üçüncü sırada tamamlayan Venezuela’nın para birimi Bolivar, son üç ayda Türk Lirası karşısında yüzde 4,55 değer kazandı.
Güney Amerika ülkesinde 14 Ekim 2023’te 100 lira ile 125,4 Venezuela Bolivar’ı satın alınabilirken, bugün bu miktar 119,7 Bolivar’a tekabül ediyor. Bu süre zarfında resmi dolar kuruysa Venezuela’da 1,162; Türkiye’deyse 1,116 puanlık bir artış yaşadı.
Venezuela Bolivarı son üç ayda Türk Lirası karşısında değerlenmiş olsa da geçen yıl dolar karşısında yüzde 51,18 değer kaybetti. Geçen yıla 17,84 Bolivar ile başlayan dolar kuru, yılı 35,96 ile kapatmıştı.
Venezuela Merkez Üniversitesi’nden (UCV) ekonomist Alberto Crespo “Bolivar’daki değer kaybının başlıca nedenleri arasında üretimin azalması, ulusal paraya duyulan güvenin kaybolması ve karşılıksız para basılması gibi nedenleri sayabiliriz” diyor.
Crespo, merkez bankasının kur artışını baskılamak için piyasaya bankalar aracılığıyla her hafta yaklaşık 80 milyon dolar para enjekte ettiğine dikkat çekti.
5,4 milyon Venezuelalı insani yardıma ihtiyaç duyuyor
2017 Kasım ayında aylık enflasyonun yüzde 50 barajını geçmesinin ardından hiper enflasyon sürecinin en olumsuz sonuçlarından biri halkın alım gücünün düşmesi oldu.
Bugün 5 kişilik bir ailenin zorunlu mutfak masrafının ayda 500 dolar civarı olduğu ülkede net asgari ücret 4 doların altında. Asgari ücretli bir çalışanın bir ayda eline geçen toplam para, hükümetin verdiği primler de hesaplandığında ayda 70 doların altına denk geliyor. Emekli maaşlarıysa çok daha az.
Venezuelalı insan hakları örgütleri, Venezuela’da son iki yıldır makroekonomik verilerde belirgin bir iyileşme kaydedilse de yüksek enflasyon ve düşük maaş sorunlarının devam ettiğini ve bu durumun da ihtiyaç sahibi kişi sayısını arttırdığına dikkat çekiyor.
Son 8 yılda temel ihtiyaçlarını karşılayamadığı için 7,7 milyonun üzerinde yani her 4 kişiden birinin ülkesini terk etmek zorunda kaldığı Venezuela’da, Birleşmiş Milletler verilerine göre 5,4 milyon kişi insani yardıma ihtiyaç duyuyor.
2024’te ekonomik büyüme bekleniyor
Finansal danışmanlık şirketi Ecoanalitica, Venezuela’da 2024’ün ilk 4 ayında geçen yıla göre yüzde 9’un üzerinde bir ekonomik büyüme bekliyor.
Geçtiğimiz Kasım ayında Venezuela’nın petrol ticaretine uygulanan yaptırımlar hafifletilmişti. Uzmanlar, Ocak-Nisan döneminde Venezuela’nın petrol gelirinin bir önceki yıla kıyasla yaklaşık 10 milyar dolar artacağını öngörüyor.