Donald Trump’ın yemin ederek başkanlık görevini Barack Obama’dan resmen devralacağı törenin hazırlıkları ve güvenliğe ilişkin çalışmalar, aslında 20 Ocak’tan çok önce başladı. Törenin daha önce eşi benzeri görülmemiş ölçüde protestocu çekmesi bekleniyor.
Ordu ve Ulusal Muhafız birlikleri, aslında 2012‘den bu yana 20 Ocak’ta yapılacak yemin töreni için plan hazırlıyor. Törenin öncesinde ve sonrasında Donald Trump ve yardımcısı Mike Pence’in hangi güzergahı izleyecekleri, çoktan belli.
Trump ve Pence, güne St. John’s Episkopal Kilisesi’nde başlayacak. İkili daha sonra Beyaz Saray’a geçerek Başkan Barack Obama’dan Beyaz Saray’ın simgesel anahtarını teslim alacak. Trump ve Pence bazı belgeleri imzaladıktan sonra kortej eşliğinde Beyaz Saray’dan Kongre binasına geçecek.
2017 Başkanlık Yemin Töreni’nin yönetiminden sorumlu Tuğgeneral George Degnon, 20 Ocak’taki törenin de geçmiştekilere benzer biçimde şekillendiğini ancak bazı ufak değişiklikler yapılabileceğini belirtti.
Beklenmedik Durum Planı
Washington DC Ulusal Muhafız birlikleri ve ordu mensuplarından oluşan Müşterek Kuvvetler Komitesi, yemin töreni için tüm görevlilerin taramadan geçirildiğini, hava şartlarının kötü olması durumunda yüz binlerce kişi için B planı hazırlığı yaptıklarını bildiriyor.
Washington DC Polis Teşkilatı, tören günü için binlerce Ulusal Muhafız’a tutuklama yapma yetkisi tanıdı. Ulusal Muhafız Gücü’nün Başkanlık Yemin Törenleri sırasında Washington Polis Teşkilatı’nın bir parçası olarak görev yapması olağan bir uygulama. Ancak Ulusal Muhafız Gücü’ne tutuklama yetkisi verilmesi, sık rastlanan bir durum değil. Washington DC Ulusal Muhafız Gücü komutanı Tümgeneral Errol Schwartz, Barack Obama’nın binlerce kişinin katıldığı 2009‘daki ilk yemin töreninde hiç tutuklama yapmadıklarını hatırlatıyor.
Yemin töreni etkinlikleri Ocak ayında açık havada yapıldığı için hava şartları önemli bir mesele. Askeri personel, kötü hava şartlarına karşı üç takım üniformayla donatıldı. Birliklerin hangi üniformayı giyecekleri, sabaha karşı saat 4:30’da komutan tarafından hava şartları dikkate alınarak belirlenecek.
1985 yılında Ronald Reagan’ın ikinci kez başkan seçildikten sonra yapılan yemin töreninde Kongre binası dışındaki tören, kar yağışı, rüzgar ve rekor derecede düşük sıcaklık nedeniyle iptal edilmiş, tören Kongre binası içinde yapılmıştı.
Donald Trump’ın göreve başlaması öncesindeyse polis, asker ve güvenlik birimlerinin karşı karşıya olduğu bir başka sorun daha var.
Başkent Bölgesi Müşterek Kuvvetler Komutanı Tümgeneral Bradley Becker, ”Şu anda en büyük kaygımız protestocular” diyor.
Washington’da Kadın Yürüyüşü
Binlerce kadın, sosyal medya platformu Facebook üzerinden düzenlenen ve yemin töreninden bir gün sonra yapılması planlanan etkinliğe katılacaklarını bildirdi. Etkinliği düzenleyenler, kısa süre önce yürüyüş için gereken izni aldı.
Organizasyonun internet sitesinden yapılan açıklamada, ”Washington Kadın Yürüyüşü, görev başına geçtikleri ilk gün yeni yönetime cesur bir mesaj gönderecek. Kadın hakları, insan haklarıdır. Birlik içindeyiz. İçimizde toplumun en kenarına itilenleri savunmak, herkesi savunmaktır” ifadesi kullanıldı.
Organizasyonun Facebook sayfasına göre etkinliğe katılacaklarını bildirenlerin sayısı 150 bin. 240 bin kişiyse etkinliğe katılmayı düşündüklerini bildiriyor.
ANSWER koalisyonu olarak bilinen savaş ve ırkçılık karşıtı organizasyon ise yemin töreni günü protesto gösterisi düzenlemek için izin başvurusunda bulunan kuruluşlardan biri. Bu etkinliğe de 20 bin kişinin katılması bekleniyor.
Her iki organizasyon da Donald Trump’ın başkanlık kampanyası sırasında kadınlar ve azınlıklara yönelik nefret söylemine karşı çıktıklarını ve yeni hükümete, kadınların ve azınlıkların göz ardı edilemeyecek kadar çok olduklarını göstermek istediklerini bildiriyor.
Trump destekçisi çok sayıda grup ise yemin törenini izlemek üzere Washington’da toplanacak. Bu gruplardan biri, seçimlerden önce Amerika çapında gösteriler düzenleyen motosikletliler.
Bikers for Trump grubunun Washington’daki konaklama ve yakıt masraflarını karşılamak için açtıkları bağış kampanyasında şimdiye kadar 18 bin dolar toplandı.
Gösteriler Planlanıyor
Farklı tarafları temsil eden bir milyon protestocunun yemin töreni günü ya da ertesinde Washington’da toplanması bekleniyor. Bu gruba ek olarak 200 bin kişi de yemin töreniyle ilgili çeşitli etkinliklerde yer alacak.
George Mason Üniversitesi’nden Profesör Stephen Fuller, Washington ve civarındaki otel rezervasyonlarının şimdiden dolduğunu, bu durumda protestocuların Washington’a ya günübirlik geleceğini ya da alternatif konaklama planları yapmaları gerektiğini söylüyor.
Washington’a şimdiye kadar görülmemiş sayıda protestocunun akın etmesi beklense de yemin törenine katılacakların sayısının Başkan Obama’nın 2009‘daki yemin törenine katılanlarla hemen hemen aynı olması bekleniyor. Uzmanlara göre yerel ve federal kaynaklar, bu katılımcı sayısını yönetmeye rahatlıkla yeter.
Yemin töreni günü güvenlikle ilgili en büyük mesele ise Donald Trump’ı korumak. Fuller, güvenlik güçlerinin, eli silahlı bir çılgının ortaya çıkması olasılığına karşı hazırlık yaptığını söylüyor.
Uzmana göre ertesi gün düzenlenecek kadın yürüyüşünde güvenliği sağlamak ise son derece kolay çünkü Trump, Beyaz Saray’da emniyette olacak.
Protestoculara dağıtılacak izinlerden ise Ulusal Park Hizmetleri sorumlu. Bunun nedeni, protestoların çoğunun Ulusal Park Hizmetleri’nin sorumluluk bölgesinde olan park ve anıtlar civarında yapılacak olması. Çok sayıda protestocunun izninin ise henüz çıkmadığı bildiriliyor.