Taleban bundan tam iki yıl önce altıncı sınıftan sonra kızların okula gitmesini yasakladı. Bu kararla Afganistan, kadınların eğitimine kısıtlama getiren tek ülke oldu.
Afgan kadın ve çocukların hakları bugün New York'ta Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun gündeminde. BM Çocuk Ajansı, 1 milyondan fazla kız çocuğunun yasaktan etkilendiğini kaydediyor.
Küresel çapta kınamaları tetikleyen bu durum, Taleban'ın Afganistan'ın meşru yöneticileri olarak tanınmasının önündeki en büyük engel olmaya devam ediyor. Ancak Taleban daha da ileri giderek kadınları ve kızları yüksek öğrenimden, parklar gibi kamusal alanlardan ve çoğu işten menetti.
20 yaşındaki Seher, Taleban'ın geçen yıl Aralık ayında kadınlara üniversiteleri yasakladığında Kapisa Mühendislik Fakültesi'nin son dönemindeydi.
Kadınlara üniversitelerinin yasaklanmasından neredeyse bir yıl sonra Sahar, yasağın devam etmesi halinde ülkenin geleceğinin karanlığa gömüleceğine inanıyor.
Taleban kendi İslam hukuku veya şeriat yorumlarına uymadığı gerekçesiyle altıncı sınıftan sonra kızların eğitimini durdurdu. Erkekler içinse böyle bir durum sözkonusu değil.
Geçtiğimiz iki yıl boyunca Taleban, kızların okula dönmesi için gerekli olduğunu söyledikleri koşulların yaratılmasında hiçbir ilerleme belirtisi göstermedi.
Kız çocuklarının eğitimine bakış açıları kısmen 19’uncu yüzyıl İslam düşüncesinin belirli bir ekolden, kısmen de kabile kültürünün yerleşmiş olduğu kırsal bölgelerden kaynaklanıyor.
İlgili Haberler HRW: “Taleban Afganistan’da kadınlara ve kız çocuklarına zulüm ediyor”Kadın hakları aktivisti ve analist Mina Mümtaz, kızların yüksek öğrenim görmesine yönelik yasağın ailelerde giderek artan sayıda erken veya zorla evliliklere yol açtığını söyledi.
Taleban şeriat vizyonunu hayata geçirmek için onlarca yıl süren bir cihad yürüttü. Kolay kolay geri adım atmaları beklenmiyor. Telaban’a yönelik yaptırımlar, dondurulan varlıklar, resmen tanınmaması ve geniş çaplı kınamalar da çok az fark yarattı.
Afganlar kız çocuklarının eğitim alamamasından endişe ederken, para kazanmak, geçimlerini sağlamak, başlarını sokacak bir ev bulmak ve kuraklık ve sert kış koşullarından korunmak gibi daha acil kaygıları var.
Afganistan'da, ekonominin gelişebilmesi için Taleban'ın, tanınmasa da bir tür uluslararası kabul görmesi yönünde bir arzu var.
Yasak geldiğinde 10’uncu sınıfa giden 18 yaşındaki Zehra, bir gün tekrar okul üniformasını giyip okula dönebileceği umuduyla yaşıyor.
Lise yasağı sadece kız çocuklarının haklarıyla ilgili değil. Bu, tüm Afganlar için giderek kötüleşen bir krizin de göstergesi.