Güney Asya ülkesi Sri Lanka’nın en ağır ekonomik krizinden ve bunun sonucunda yaşanan siyasi çalkantılardan kurtulmaya çalıştığı bir dönemde yapılan seçimi kazanan Marksist lider Anura Kumara Dissanayake, yemin ederek devlet başkanlığı görevine başladı.
Marksist eğilimli Ulusal Halk Gücü (NPP) koalisyonunun başkanı olarak yarışan 55 yaşındaki Dissanayake, Cumartesi günkü seçimlerde muhalefet lideri Sajith Premadasa ve diğer 36 adayı mağlup etmişti.
Dissanayake 5 milyon 740 bin 179 oy alırken, onu 4 milyon 530 bin 902 oyla Premadasa takip etmişti.
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Dissanayake'yi zaferinden dolayı kutladı ve “geleneksel dostluğumuzu ortaklaşa ileriye taşımak için” birlikte çalışmayı dört gözle beklediğini söyledi.
ABD ve Hindistan da daha önce Dissanayake'yi tebrik etmişti.
Görevi devraldıktan sonra kısa bir konuşma yapan yeni başkan, ülkenin karşılaştığı zorlukların üstesinden gelmek için başkalarıyla birlikte çalışma sözü verdi.
Dissanayake, “Zorlu bir ülke olacağımızı derinden anladık. Bir hükümetin, tek bir partinin ya da bir bireyin bu derin krizi çözebileceğine inanmıyoruz” dedi.
Yemin töreninden hemen önce Başbakan Dinesh Gunawardena istifa ederek yeni cumhurbaşkanının bir başbakan ve kabine atamasının önünü açtı.
Dissanayake, 1978 yılında yeni bir anayasa ile yetkileri genişletilen Sri Lanka'nın güçlü yürütme başkanlığı makamına gelen dokuzuncu kişi oldu.
İlgili Haberler “Haitili göçmenlere yönelik hakaretler ABD’de ırkçılığın uzun tarihçesini yansıtıyor”2019'da kaybetmişti
Dissanayake'nin koalisyonu, 1970'lerde ve 1980'lerde sosyalist devrim yoluyla iktidarı ele geçirmek için iki başarısız silahlı ayaklanma gerçekleştiren Marksist bir parti olan Halk Kurtuluş Cephesi (Janatha Vimukthi Peramuna, JVP) tarafından yönetiliyor.
JVP, yenilgisinin ardından 1994 yılında demokratik siyasete girdi ve o tarihten bu yana çoğunlukla muhalefette yer aldı. Bununla birlikte, önceki birkaç cumhurbaşkanını desteklemiş ve kısa süreliğine hükümetlerin bir parçası olmuştu.
NPP aynı zamanda akademisyenleri, sivil toplum hareketlerini, sanatçıları, avukatları ve öğrencileri temsil eden grupları da içeriyor.
Dissanayake ilk kez 2000’de yılında parlamentoya seçildi ve kısa bir süre, dönemin Başkanı Chandrika Kumaratunga döneminde tarım ve sulama bakanlığı yaptı. İlk kez 2019’da başkanlığa adaylığını koydu ve Gotabaya Rajapaksa'ya karşı kaybetti.
En büyük zorluk: ekonomik kriz
Dissanayake'nin karşılaşacağı ilk büyük zorluk, selefi Ranil Wickremesinghe tarafından Uluslararası Para Fonu (IMF) ile yapılan bir yardım anlaşması kapsamında dayatılan ezici kemer sıkma önlemlerini hafifletme yönündeki kampanya vaadini yerine getirmek olacak.
Wickremesinghe, anlaşmanın temellerini değiştirmeye yönelik herhangi bir hareketin yaklaşık 3 milyar dolarlık dördüncü dilimin serbest bırakılmasını geciktirebileceği uyarısında bulundu.
Bu ekonomik kriz, gelir getirmeyen projeleri finanse etmek için aşırı borçlanma, COVID-19 salgınının etkisi ve hükümetin para birimi rupiyi desteklemek için kıt döviz rezervlerini kullanma ısrarı nedeniyle ortaya çıktı.
Bu durum 2022 yılında gıda, ilaç, yemeklik gaz ve yakıt gibi temel ihtiyaç maddelerinde kıtlığa yol açarak dönemin başkanı Rajapaksa'yı ülkeden kaçmaya ve istifa etmeye zorlayan kitlesel protestoları tetikledi.
Dönemin başbakanı Wickremesinghe, Rajapaksa'nın kalan görev süresini doldurmak üzere Parlamento tarafından seçildi.