Avrupa Birliği’nin İran petrolüne yeni yaptırım kararı, İran’ın dünya petrolünün en önemli geçiş noktalarından Hürmüz Boğazı’nı kapatma tehlikesini arttırdı, tansiyonu yükseltti. Petrol ambargosu, İran’ı nükleer programını açıklamaya zorlamak için daha önce alınan ekonomik yaptırımların bir bölümü.
Dünya petrolünün beşte biri Hürmüz Boğazı’ndan geçiyor, büyük bölümü Asya ve Avrupa ülkelerine sevkediliyor. Enerji Politikaları Araştırma Vakfı Başkanı Lucian Pugliaresi, boğazın kapanmasının petrol piyasasında paniğe yolaçacağını söylüyor:
"Eğer İran Hürmüz Boğazı’nın kapatma girişiminde bulunursa, muhtemelen petrol fiyatları tırmanacak, büyük olasılıkla varil başına 40, 50, hatta 60 dolar artacak."
Çin’de ve öteki gelişen ülkelerde petrole talebin artması yüzünden, yüksek petrol fiyatlarının ne kadar süreceği, Hürmüz Boğazı’nın ne kadar kapalı kalacağına ve diğer petrol üreten ülkelerin talebi karşılamak isiteyip istemeyeceğine bağlı olacak.Pugliaresi açıklıyor:
"Burada esas konu, çok entegre bir dünya petrol piyasasının parçası olmamız ve herhangi bir bölgeden petrol sevkinin aksamasının bütün dünyayı etkileyecek olması."
Avrupa’nın son yaptırım kararı, Avrupa’daki İran mal varlığının dondurulmasını ve Avrupa’ya petrol ihracının durdurulmasını öngörüyor. İran, stratejik Hürmüz Boğazı’nı kapatma tehdidini sık sık tekrarlıyor.
Birçok Batılı gözlemci, İran’ın blöf yaptığını söylerken Enerji Politikaları Araştırma Vakfı’ndan Lucian Pugliaresi, bundan emin değil. Petrol, günde 2 milyon varille, İran’ın dış gelirinin yüzde 80’ini oluşturuyor. Pugliaresi şöyle konuşuyor:
"Bir kere Hürmüz Boğazı’nı kapatır, sonra da açılması için harekete geçerseniz, İran’ın yapacaklarını tahmin edemezsiniz. İran’ın orantısız tepki göstermesi mümkün, bu da Ortadoğu’daki istikrarsız durumu daha da kötüleştirebilir."
Amerika, İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatmasına izin vermeyeceği uyarısında bulundu. Ancak İran’ın sadece boğazı kapatma tehdidi bile Amerika’da benzin fiyatlarının son 12 ayın en yüksek düzeyine fırlamasına neden oldu.
Tüketiciler depolarını doldururken her gün farklı ödeme yapmaktan şikayetçi.
Pugliaresi’ye göre, dünyanın en büyük petrol üreticisi olan birçok ülkedeki siyasi istikrarsızlık yüzünden tüketicilerin ekonomik kaygıları da artıyor. Yüksek petrol fiyatlarının zaten zayıf olan küresel ekonomiyi tekrar rayından çıkarması mümkün. Amerika’nın da ülke içi enerji üretimini büyük ölçüde arttırması şart.