Suriye’deki rejim karşıtı güçler ve Türkiye, Halep’in kuzeyine yönelik askeri operasyonlarını arttırmaya hazırlandığı yolunda işaretler veriyor. Amaç 2015 yılında, Kürt gruplar ya da YPG’nin denetimine geçen bölgedeki Arap kasaba ve köylerini geri almak olabilir.
Bu mücadele, istikrarsız nüfuz alanlarına bölünmüş Suriye’de Amerika, Türkiye, Rusya ve İran’ın nasıl çok yönlü bir çatışma içerisine saplandığının yeni bir işareti. Sorunun nasıl çözüleceğine dair hiçbir işaret de yok.
Suriyeli Kürt güçler ülkenin kuzeyinde Amerika’nın önemli bir müttefiki konumunda. Araplarla Kürtler arasında çatışmaların daha da şiddetlenmesi Kürtlerin önderliğindeki Suriye Demokratik Güçleri’nin Rakka’yı IŞİD’in elinden alması planlarını iyice karmaşık hale getiriyor.
Bugün itibarıyla Suriye’nin kuzeyindeki durum, Türklerin desteklediği Araplarla, Kürtler arasındaki küçük çatışmalar nedeniyle iyice karıştı. Öte yandan IŞİD, Halep’in batısındaki İdlib’i de kontrol altına almaya çalıştı bu da onları bölgedeki el Kaideci rakipleri ile karşı karşıya getirdi.
Bölgede çatışan tüm gruplar toprak kazanma hırsına düştü.
Suriye’nin kuzeyinde NATO üyesi Türkiye tarafından desteklenen gruplarla Kürtlerin arasındaki çatışmalar, IŞİD’e karşı savaşa da zarar veriyor.
Araplar ve Kürtler
Londra merkezli Suriye İnsan Hakları İzleme örgütü, 2015 yılı ve 2016’nin başlarında belirli bölgelerde kontrolu kaybeden grupların Türkiye’nin desteği ile kaybettikleri bölgeleri tekrar ele geçirmek üzere hazırlandıkları uyarısında bulunuyor.
Bölgede Esat’a karşı savaşan grupların, Aralık 2015’te rejimin saldırılarından fırsat bilen Kürtlerin Halep’in kuzeyindeki Arap yerleşim birimlerini ele geçirmelerinden dolayı canları yanmış durumda.
Bu hafta Amerika ve Rusya’nın engel olma girişimlerine karşın Türkiye destekli Arap gruplar Suriye Demokratik Güçleri ile Halep’in kuzeyinde çatıştılar.
Ankara’nın destek verdiği bölgedeki Türkmen ve Arap güçler, Kürtlerin Türkiye sınırı boyunca uzanan kantonları birleştirme talebinden kaygılı. Kürtler Suriye’nin kuzeyinde kendi yönetimlerini oluşturma konusundaki niyetlerini gizlemiyor.
Uzmanlara göre,Araplar ve Kürtler arasındaki ufak çatışmalar ve Türk ordusunun YPG’nin Afrin civarındaki güçlerini topçu ateşine tutması, SDG’nin Rakka operasyonunda kullanabileceği gücünü azaltmasına yol açıyor. Bu durum IŞİD’e net bir yarar sağlıyor ve Rakka operasyonunu etkileyeceği yönünde işaretler ortaya koyuyor.
Ortadoğu Enstitüsü’nden uzman Charles Lister, “Amerika destekli Suriye Demokratik Güçleri, Rakka operasyonunda mücadele ediyor ve güvenilir raporlara göre cephede bazı noktalarda IŞİD’in yoğun saldırıları nedeniyle hafta sonu boyunca geri çekilmek zorunda kaldılar” diyor.
Bu arada Esat karşıtı güçlerin çatı örgütü durumunda bulunan Suriye Koalisyonu, IŞİD’den kurtarılmasının ardından Rakka’nın kontrolu konusunda Arap ve Kürtler arasında çatışma olasılığına dair uyarılarda bulunuyor. Suriyeli direnişçiler, Rakka’nın YPG tarafından oluşturulacak bir konsey değil, yerel halk tarafından yönetilmesini talep ediyorlar.
IŞİD İçin Bir Ödül
Suriye Koalisyonu Başkanı Riad Seif, “Kürtler Rakka’nın idaresinde yer almamalı” diyerek kendi görüşünü ortaya koydu. Telekonferans aracılığıyla konuşan Seif, çoğunluğu YPG’den oluşan güçlerin Rakka’dan IŞİD’i temizledikten sonra çekilmesi gerektiğini söyledi.
Ortadoğu uzmanı Lister de Suriye ve Irak’ta IŞİD’ten kurtarılan bölgeler konusundaki anlaşmazlıkların IŞİD için adeta bir ödül olduğunu söylüyor. Lister ayrıca IŞİD’in farklı coğrafi bölgelerde saldırılar düzenleyerek, kendisine karşı mücadele veren gruplar arasındaki anlaşmazlıkları körükleyerek ve başka topraklarda yeniden ortaya çıkmaya uygun zemin yaratarak bölgedeki mevcut güvenlik zaafından yararlandığına dikkati çekiyor.
Türkiye, Amerika’nın YPG’ye desteği konusundaki şiddetli muhalefetini azalmadı, çünkü YPG’yi Avrupa Birliği ve Ankara’nın terör örgütü olarak tanımladığı PKK’nın bir uzantısı olarak görüyor.
Pazartesi günü Milli Güvenlik Kurulu Amerika’yı YPG’ye verdiği silahların PKK’nın eline geçmesine izin vermekle suçladı. Açıklamada, “Bazı müttefik ülkelerin PYD-YPG terör örgütüne verdiği silah ve mühimmatın PKK terör örgütünde ele geçiriliyor olması, Türkiye'nin, bunların farklı isimler altında gözükse de aslında aynı örgüt olduğu konusunda ısrarla ortaya koyduğu ikaz ve itirazındaki haklılığını bir kez daha teyit etmiştir” denildi.
Türkiye bu iddiasını destekleyecek somut bir kanıt sunmadı. Bu iddiaya karşı olarak Suriye ve Irak’ta faaliyet gösteren Amerikan güçlerinin bağlı olduğu ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı basın sözcüsü, Amerika’nın Sesi’ne, “Suriye Demokratik Güçleri’ne verilen silahlar operasyon tamamlandığında geri alınacak” dedi.
Türkiye’nin duyduğu öfkenin bir başka işareti olarak da devlete ait haber ajansı Anadolu Ajansı 200 kilometrelik Kuzey Suriye boyunca kurulu on kadar askeri üssün konumlarını yayınladı. Anadolu Ajansı’nın konumlarını yayınladığı üsler, Rakka operasyonuna destek veren Amerika Özel Kuvvetleri’nin bulunduğu noktalar.