Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin Afrikalı liderlere, Batı yaptırımları Moskova'nın tahıl ve gübre ihracatını zorlaştırsa da aylar içinde on binlerce ton bedava tahıl göndereceğini söyledi.
St. Petersburg'da Rusya-Afrika Zirvesi’nde konuşan Putin, Rusya'nın rekor bir tahıl hasadı beklediğini ve Moskova'nın küresel gıda güvenliğindeki kritik rolünü onurlandırmak için hem ticari hem de yardım temelinde Ukrayna'nın Afrika'ya tahıl ihracatını ikame etmeye hazır olduğunu açıkladı.
Putin’in "Önümüzdeki 3-4 ay içinde Burkina Faso, Zimbabwe, Mali, Somali, Orta Afrika Cumhuriyeti ve Eritre'ye 25 bin-50 biner ton ücretsiz tahıl sağlamaya hazır olacağız. Ayrıca bu ürünlerin tüketicilere ücretsiz teslimatını da sağlayacağız" sözleri katılımcılardan alkış aldı.
Putin, geçen yıl 48 milyon tonu buğday olmak üzere toplam 60 milyon ton tahıl ihraç ettiklerini söyledi.
Rusya, Afrika ile ilişkilere odaklanan forumun ilk zirvesini 2019’da düzenlenmişti. Bu son etkinlik, Rusya'nın paralı asker ordusu Wagner Grubu’nun da aktif olduğu kıtada, nüfuz ve ticaret çabalarının bir parçası.
Rusya Cumhurbaşkanı, savaşa rağmen Ukrayna'nın limanlarından tahıl sevkiyatı yapmasına izin verdiği Karadeniz Tahıl Anlaşması’ndan çıkma kararına Batı'dan gelen eleştirilere de yanıt verdi. Putin, Rusya'ya kendi tahıl ve gübre ihracatını kolaylaştırma konusunda verilen sözlerin yerine getirilmediği iddiasını yineledi.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres hafta başında yaptığı açıklamada, Karadeniz anlaşmasının çökmesi ve Rusya'nın Ukrayna'nın dolaylı bir ihracat yolu olarak kullandığı Tuna Nehri limanlarını bombalaması nedeniyle dünya gıda fiyatlarındaki artışın "özellikle halklarını beslemek için mücadele eden savunmasız ülkeler için yıkıcı" olduğunu söylemişti.
Yoksul ülkelerin Batı tarafından ''kazıklandığını'' söyledi
Putin zirvede yaptığı konuşmada, artık yürürlükte olmayan anlaşma sayesinde ihraç edilen Ukrayna tahılının yüzde 70'inden fazlasının Avrupa Birliği dahil yüksek ya da ortalamanın üzerindeki gelir düzeyine sahip ülkelere gittiğini, Sudan gibi en yoksul ülkelerin ise "kazıklandığını" ve sevkiyatların yüzde 3'ünden azını aldığını öne sürdü.
Ukrayna arzının küresel piyasa fiyatlarını düşürmedeki daha geniş etkisinden hiç bahsetmeyen Putin, Batı yaptırımlarının, Rusya'nın yoksul ülkelere ücretsiz gübre tedarik etmesini bile engellediğini savundu.
Putin, "Paradoksal bir tablo ortaya çıkıyor. Batılı ülkeler bir yandan tahıl ve gübre tedarikimizi engellerken, diğer yandan ikiyüzlü bir şekilde dünya gıda piyasasındaki mevcut kriz durumundan bizi sorumlu tutuyorlar" dedi.
Putin ile aynı sahnede konuşan Afrika Birliği Başkanı Azali Assoumani ise Rusya ve Ukrayna için "barış içinde birarada yaşama" çağrısında bulundu ve bunun gıda ihracatına bağımlı olanların hayatlarını kurtaracağını söyledi.
Rusya, kıtanın 54 devletinden 49'unun St Petersburg'da temsil edildiğini, bunlardan 17'sinin devlet başkanı, dördünün de hükümet başkanı düzeyinde olduğunu bildirdi.
Bu sayı 2019'daki son zirveye katılan lider sayısının yarısından daha az. Kremlin bu düşüşü kısmen ABD, Fransa ve diğer Batılı ülkelerin liderleri zirveye katılmaktan caydırma çabalarına bağlıyor.
Ukrayna’ya göre tahıl koridoru açılmayacak
Öte yandan Ukrayna Merkez Bankası, Karadeniz tahıl koridorunun Rusya'nın savaşı sona erene kadar kapalı kalmasını beklediğini açıkladı.
Guvernör yardımcısı Serhiy Nikolayçuk, Merkez Bankası’nın en son temel ekonomik tahmininin, Moskova'nın geçen hafta anlaşmadan çekilmesiyle tahıl koridorunun kapalı kalmaya devam edeceği beklentisiyle hazırlandığını söyledi.
Ukrayna'nın geçen yıl Haziran ayından bu yana ilk faiz indirimini açıklamasının ardından düzenlenen basın toplantısında Nikolayçuk, Orta Avrupa üzerinden alternatif ihracat yollarının Ukrayna'nın tahıl sektörü için kilit önemde olacağını söyledi.