Kendi hükümetiyle anlaşmazlığa düşen Gürcistan Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili, Pazartesi günü Avrupa ülkelerine, Rusya'nın ülkesini kontrol altına alma girişimi olarak nitelendirdiği duruma karşı koymaları çağrısında bulundu.
Cumhurbaşkanı Zurabişvili, iktidardaki Gürcü Hayali partisinin geçen hafta Avrupa Birliği'ne katılma görüşmelerini askıya aldığını açıklamasının ardından protestocularla polis arasında dört gece art arda yaşanan çatışmaların ardından konuştu.
Muhalifler, AB görüşmelerinin askıya alınmasını, iktidar partisinin Rusya'nın etkisiyle Batı yanlısı politikalardan uzaklaşıp Moskova'nın yörüngesine yönelmesinin teyidi olarak değerlendirdi. İktidar partisi ise bunu reddediyor.
Zurabişvili France Inter radyosuna verdiği demeçte, “Avrupa kaderimizin bize geri verilmesini istiyoruz. Bu bütün bir ülkenin isyanı” dedi.
Yetkileri büyük ölçüde simgesel olan Zurabişvili, Ukrayna'da zaten savaş halinde olan Rusya'nın Gürcistan'a ve Moldova ile NATO ve AB üyesi Romanya gibi diğer ülkelere karşı “hibrid bir strateji” yürüttüğünü söyledi.
Gürcü bir ailenin çocuğu olarak Fransa'da doğan ve bir dönem Fransa'nın Gürcistan Büyükelçisi olarak görev yapan 72 yaşındaki Cumhurbaşkanı Zurabişvili, “Avrupa'nın çok net ahlaki ve siyasi desteğine ihtiyaç var” dedi.
Kremlin sözcüsü Dimitri Peskov ise Rusya'nın Gürcistan'daki duruma müdahale ettiğini reddederek, Rusya yanlısı bir cumhurbaşkanını deviren Ukrayna'daki 2014 “Meydan” devrimiyle karşılaştırdı.
Eski Rusya Cumhurbaşkanı Dimitri Medvedev de Pazar günü yaptığı açıklamada, Gürcistan'ın “Ukrayna yolunda, karanlık uçuruma doğru hızla ilerlediği” uyarısında bulundu ve bunun “çok kötü” bir şekilde sona ereceğini öngördü.
ABD ve AB, Avrupa ve Asya'nın kesiştiği noktada yer alan ve bir zamanlar Sovyetler Birliği'nin bir parçası olan 3,7 milyon nüfuslu Güney Kafkasya ülkesi Gürcistan'ın demokratik gerileme olarak gördükleri durumdan endişe duyduklarını dile getirdi.
Bu yılın başlarında “yabancı ajanlara” karşı bir yasa çıkaran ve LGBT haklarına kısıtlamalar getiren hükümet, Gürcistan'ı dış müdahalelere karşı korumak ve Ukrayna gibi Rusya ile bir savaşa sürüklenmesini önlemek için hareket ettiğini kaydediyor.
Eylemler dört gecedir sürüyor
Bazı protestocular bütün gece dışarıda kaldı, ancak polis eylemcileri parlamento binasından uzaklaştırarak çatışmayı sona erdirdi.
Gürcistan İçişleri Bakanlığı gece boyunca süren protestolarda 21 polis memurunun yaralandığını ve olayların başlangıcından bu yana 113 kişinin yaralandığını açıkladı.
Son günlerde çok sayıda protestocu da yaralanmış ve ABD, polisin aşırı güç kullanımını kınamıştı.
Gösterilerde tutuklanan 156 kişiden 124'ünün polisin kendilerine şiddet uyguladığından şikayetçi olduğunu bildirildi.
Muhalefet hareketi Değişim için Koalisyon'un liderlerinden Zurab Japaridze polis tarafından kısa bir süre gözaltına alındı ancak daha sonra sosyal medya üzerinden serbest bırakıldığını duyurdu.
Yüzlerce diplomat ve devlet memuru AB ile müzakerelerin askıya alınması ve dört yıl boyunca bloktan herhangi bir fon alınmaması kararını protesto eden açık mektuplar imzaladı. En az dört Gürcistan büyükelçisi istifa etti.
Pazar gecesi Tiflis'in merkezindeki Rustaveli Caddesi'nde toplanan protestocular polise molotof fırlatırken, polis de göstericilere tazyikli suyla karşılık verdi.
Dört muhalif grup, protestocuları protestolara katılmak için iş kanunu kapsamında işlerinden ücretli izin talep etmeye çağırdı ve işverenlerden bu izni sağlamalarını istedi.
Gürcistan'ın Batı yanlısı Cumhurbaşkanı Zurabişvili, geçen ay Gürcü Hayali'nin kazandığı seçimlerin iptali için Anayasa Mahkemesi'ne baskı yapılması çağrısında bulunmuştu. Hem muhalefet hem de Zurabişvili seçimlere hile karıştırıldığını savunuyor.
İlgili Haberler Gürcistan’ın AB ile müzakereleri askıya alma kararının ardından protestolar ikinci gününde
Başka şehirlerde de gösteriler düzenlendi
Gürcistan haber ajansı Interpress, başkent dışında göstericilerin Karadeniz kenti Poti'de ülkenin ana ticari limanına giden bir yolu kapattığını duyurdu.
Gürcü medyası, en az sekiz şehir ve kasabada protesto gösterileri düzenlendiğini bildirdi. Muhalif televizyon kanalı Formula, Gürcistan'ın merkezindeki 20 bin nüfuslu Khashuri kasabasında iktidar partisi Gürcü Hayali'nin ofisine yumurta atanların görüntülerini yayınladı.
Gürcistan Başbakanı ABD’nin eleştirilerini reddetti
Gürcistan Başbakanı Irakli Kobakhidze, göstericilere karşı “aşırı güç” kullanılmasını kınayan ABD'nin eleştirilerini reddetti.
Kobakhidze, muhalefeti anayasal düzeni yıkmaya yönelik “koordineli şiddet” uygulamakla suçladı.
Kobakhidze ayrıca Washington'un Cumartesi günü Gürcistan ile stratejik ortaklığını askıya aldığını açıklamasını da önemsemedi. Bunun “geçici bir durum” olduğunu belirten Kobakhidze, Gürcistan'ın Ocak ayında göreve başlayacak olan Donald Trump yönetimiyle görüşeceğini söyledi.
Cumhurbaşkanı Zurabişvili, Cumartesi günü yaptığı açıklamada, görev süresi bu ay sona erdiğinde istifa etmeyeceğini, yeni parlamentonun gayrimeşru olduğunu ve halefini belirleme yetkisi olmadığını söylemişti.
Kobakhidze, Zurabişvili'nin “duygusal durumunu” anladığını ifade ederek, “Ancak elbette 29 Aralık'ta konutunu terk etmek ve bu binayı meşru olarak seçilmiş bir cumhurbaşkanına teslim etmek zorunda kalacak” dedi.
Yüzlerce diplomat ve devlet memuru AB müzakerelerinin askıya alınmasının hukuka aykırı olduğunu, AB’ye katılma hedefinin Gürcistan anayasasında yer aldığını belirten açık mektuplar imzaladı.
Gürcistan Dışişleri Bakanlığı, yabancı devletlerin “egemen bir devletin kurumlarının işleyişine müdahale etmeye” çalıştığını ve bu tür bir eylemin kabul edilemez olduğunu bildirdi.
Sovyetler Birliği'nin 1991'de dağılmasından bu yana geçen sürenin büyük bölümünde Gürcistan Batı'ya yakın durdu ve 2008'de kısa bir savaş kaybettiği Rusya'nın etkisini azaltmaya çalıştı. NATO üyeliği sözü verilen Gürcistan, geçen yıl AB'ye girmek için resmen aday ülke ilan edildi.
Ancak iç muhalifler ve Batılı hükümetler, Gürcü Hayali'nin inkar etse de bu yoldan vazgeçmeye niyetli olduğundan endişe duyuyor. Hükümet, Haziran ayında, sivil toplum kuruluşlarının fonlarının yüzde 20'sinden fazlasını yurtdışından almaları halinde “yabancı ajan” olarak kayıt yaptırmalarını zorunlu kılan bir yasa çıkarmıştı. Parlamento Eylül ayında LGBT haklarını kısıtlayan bir yasayı onaylamıştı.
Hükümet, ülkenin egemenliğini savunduğunu ve Rusya ile yeni bir savaşa sürüklenerek Ukrayna'nın akıbetine uğramasını önlemeye çalıştığını belirtiyor.
Pazar günü göreve başlayan AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, göstericilerle dayanışma içinde olduklarını ifade etti.
Kallas, “Gürcü halkının ve onların Avrupalı bir gelecek için yaptıkları seçimin yanındayız” dedi.