Hamas'ın 7 Ekim 2023’te İsrail'in güneyine düzenlediği saldırının üzerinden tam bir yıl geçti. Bu saldırı, dünya çapında protestolara yol açan ve Ortadoğu'da çok daha geniş çaplı bir çatışmayı ateşleme riski taşıyan bir savaşı tetikledi.
İsrail ordusu, 7 Ekim’in yıldönümünde Gazze Şeridi'ndeki Hamas mevzilerini hedef alan hava saldırıları düzenledi. Hedefler arasında Hamas'ın roket fırlatma mevzileri de vardı.
Hamas ise Pazartesi günü yaptığı açıklamada İsrail'in ikinci büyük şehri Tel Aviv'e ve İsrail'in güneyindeki çeşitli sınır kapılarına yakın bölgelere roket attığını bildirdi.
Gazze'den atılan roketler nedeniyle Tel Aviv'de ve İsrail'in merkezinde sirenler çaldı.
İsrail ordusu, ayrıca Lübnan'da Hizbullah militan grubu tarafından kullanılan hedeflerin vurulduğunu, Beyrut'a, güney Lübnan'ın bazı bölgelerine ve Bekaa Vadisi'ne saldırılar düzenlendiğini açıkladı.
Hizbullah'ın attığı roketler ise İsrail'in kuzeyindeki Hayfa kentine isabet etti. İsrail basını en az 10 kişinin yaralandığını duyurdu. Daha güneyde, İsrail'in orta kesimlerinde ise iki kişinin yaralandığı belirtildi.
İlgili Haberler Hamas’ın 7 Ekim saldırısı ve Gazze savaşı Ortadoğu’daki dinamikleri bir yılda nasıl değiştirdi?Hizbullah, Hayfa'nın güneyindeki bir İsrail askeri üssünü hedef aldığını duyurdu. Hizbullah, günün ilerleyen saatlerinde ikinci bir füze saldırısıyla Hayfa'nın kuzeyindeki bölgeleri hedef aldı.
İsrail ordusu, Pazartesi günü yerel saatle 17.00 itibariyle yaklaşık 135 füzenin İsrail topraklarına atıldığını belirtti.
Ordu, ayrıca hava kuvvetlerinin güney Lübnan'daki Hizbullah hedeflerine yönelik kapsamlı bombardımanlar düzenlediğini ve sınır bölgesindeki çatışmalarda 2 İsrail askerinin öldüğünü açıkladı. Böylece Lübnan'da şu ana kadar ölen İsrail askeri sayısı 11'e yükseldi.
İsrail ordusu, ayrıca Beyrut'un güney banliyölerinde yoğun bir duman bulutuna yol açan ve 1 saat içinde 120 hedefin vurulduğu bir saldırı düzenlendiğini bildirdi.
Vurulan hedeflerin Hizbullah'ın Güney Cephesi'nin bölgesel birimleri, Rıdvan Kuvvetleri, Füze ve Roket Gücü ile İstihbarat Direktörlüğü de dahil olmak üzere Hizbullah’ın farklı birimlerine ait olduğu açıklandı.
Ordunun açıklamasında, “Bu operasyon, Hizbullah'ın komuta, kontrol ve atış kabiliyetlerini zayıflatmayı ve kara kuvvetlerinin operasyonel hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olmayı amaçlayan bir dizi saldırıyı takip etmektedir. Hizbullah terör altyapısını ve silahlarını Lübnan'da evler de dahil sivil alanlara kasıtlı olarak yerleştirmiştir” denildi.
İsrail ordusu, İsrailli sivillere yönelik tehditleri ortadan kaldırmak için hassas operasyonlar yürütmeye devam edileceğini kaydetti.
İlgili Haberler 7 Ekim'in yıldönümünde Türkiye-İsrail ilişkileri: Netanyahu’ya davetten Türkiye için tehdit söylemineLübnan Sağlık Bakanlığı, İsrail'in sınır bölgesindeki Bint Jbeil kasabasında bir belediye binasına düzenlediği hava saldırısında 10 itfaiyecinin, Pazar günü düzenlenen diğer hava saldırılarında güney ve doğu kasabalarında 22 kişinin öldüğünü açıkladı.
Giderek büyüyen çatışma, İsrail'in müttefiki ABD ile İran'ın, petrol üreticisi Ortadoğu'da daha geniş bir savaşın içine çekileceğine dair endişeleri arttırdı.
İran 1 Ekim'de İsrail'i füze yağmuruna tutmuş, İsrail misilleme yapacağını açıklamıştı. İsrail’in seçenekleri değerlendirdiği kaydedilirken, olası hedeflerden birinin İran'ın petrol tesisleri olduğu dile getiriliyor.
İsrail, Yemen'den ateşlenen füzeyi önlediğini açıkladı
İsrail ordusu, Pazartesi günü Yemen'den İsrail'in merkezine atılan karadan karaya bir füzenin önlendiğini bildirdi. Füze İsrail'in orta kesimlerinde hava saldırısı sirenlerinin çalmasına ve bölge sakinlerinin sığınaklara koşmasına yol açtı.
İsrail ordusundan yapılan açıklamada, “İsrail'in merkezindeki bazı bölgelerde çalan sirenlerin ardından Yemen'den ateşlenen karadan karaya füze İsrail Hava Kuvvetleri tarafından başarıyla durduruldu” denildi.
Füzeyi kimin ateşlediği belirtilmedi. Yemen'in kuzeyini kontrol eden İran destekli Husi hareketi, Filistinliler ile dayanışma içinde olduğunu belirterek İsrail'e son bir yıl içinde sık sık saldırı düzenlemişti.
İsrail’de anma törenleri
Pazartesi günü karşılıklı saldırılar sürerken İsrailliler, dünya çapında protestolara yol açan ve Ortadoğu'da çok daha geniş çaplı bir çatışmayı alevlendirme riski taşıyan bir savaşı tetikleyen Hamas saldırısının birinci yılını andı.
Kudüs ve İsrail'in güneyindeki törenler ve gösteriler, Hamas liderliğindeki militanların geçen yıl 7 Ekim'de İsrail'e roket fırlattığı yerel saat 06.29'da başladı.
İsrail verilerine göre bu saldırılarda yaklaşık 1200 kişi öldü ve yaklaşık 250 kişi rehin alınarak Gazze'ye götürüldü.
İsrail Başbakan Benyamin Netanyahu'nun Kudüs'teki evinin dışında, rehinelerin ailelerinin başını çektiği ve sevdiklerinin fotoğraflarını taşıyan yaklaşık 300 kişi, siren sesiyle birlikte ölenler için bir dakikalık saygı duruşunda bulundu.
Kayınpederi Keith Siegel Gazze'de rehin tutulan Yuval Baron, “Hala 7 Ekim 2023'te, bitmek bilmeyen bir terör, korku, öfke ve umutsuzluk gününde sıkışıp kalmış durumdayız” dedi.
Baron, “Bugünü birlikte başlatarak kendimize, başbakanımıza ve İsrail halkına, bugün bir keder günü olsa da rehineleri geri getirmenin hala kutsal bir görev olduğunu hatırlatmak istedik” diye konuştu.
360'tan fazla kişinin öldürüldüğü ve onlarca kişinin rehin alındığı müzik festivalinin yapıldığı Reim'de, bir yıl önceki partide çalınan son parçayla başlayan anma törenine İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog başkanlık etti.
Herzog, konuşmasında, “Kimlerin kaçırıldığını, kimlerin öldürüldüğünü, kimlerin tecavüze uğradığını, kimlerin katledildiğini daima hatırlayacağız. Aynı zamanda olağanüstü bir metanet de gördük. Harika bir halkımız var ve bugün bunu güçlendiriyor, birlik çağrısında bulunuyoruz” ifadesini kullandı.
Gün boyunca sınıra yakın yerleşim yerlerinde de törenler düzenlendi.
ABD’den yıldönümünde ateşkes mesajı
ABD Başkanı Joe Biden ve eşi Jill Biden, Pazartesi günü saldırıların yıldönümünü Beyaz Saray’da mum yakarak andı. Biden, erken saatlerde yaptığı açıklamada, 7 Ekim'in “Hamas'ın o gün başlattığı çatışma nedeniyle Filistin halkı için karanlık bir gün olarak” hatırlanacağını belirtti.
Biden, “Gazze'de rehineleri eve getirecek, sahadaki acıları dindirmek için insani yardımın artmasına olanak tanıyacak, İsrail'in güvenliğini sağlayacak ve bu savaşı sona erdirecek bir ateşkes anlaşmasına ulaşmak için çalışmaktan vazgeçmeyeceğiz” ifadesini kullandı.
Başkan Yardımcısı Kamal Harris de açıklamasında, “Hepimiz 7 Ekim'de yaşanan dehşetin bir daha yaşanmamasını sağlamalıyız. Hamas'ın oluşturduğu tehdidin ortadan kaldırılması ve bir daha asla Gazze'yi yönetememesi için elimden gelen her şeyi yapacağım” dedi.
Dışişleri Bakanı Antony Blinken da ülkesinin İsrail’in yanında yer aldığını belirterek, Hamas'ın 7 Ekim'deki saldırısının Filistin halkı için trajik sonuçlar doğuran bir çatışma yılını başlattığına vurgu yaptı. Blinken, “ABD 7 Ekim'de ve o tarihten bu yana geçen bir yıl içinde ölen her masumun yasını tutmaktadır. Rehineleri eve getirecek, İsrail ve Filistin halkının acılarını hafifletecek ve nihayetinde bu savaşa bir son verecek bir ateşkes anlaşmasına varmanın zamanı gelmiştir” ifadesine yer verdi.
ABD ve İsrail savunma bakanları görüştü
Pentagon'dan yapılan açıklamada, ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin'in Pazar günü İsrailli mevkidaşı Yoav Gallant ile telefon görüşmesi yaptığı ve ABD'nin İsrail'in kendini savunmasına verdiği desteği yinelediği belirtildi.
Pentagon Basın Sözcüsü Tümgeneral Pat Ryder, Austin'in “ABD'nin İsrail'in güvenliğine, Gazze'de ateşkese ve İsrail-Lübnan sınırının her iki tarafındaki vatandaşların evlerine güvenli bir şekilde dönmelerini sağlayacak diplomatik bir çözüme olan sarsılmaz bağlılığını yinelediğini” söyledi.
Netanyahu Kudüs’te ABD’li senatörlerle görüştü
İsrail Başbakan Benyamin Netanyahu, Pazartesi günü Kudüs'teki Başbakanlık Ofisi'nde Cumhuriyetçi Parti Senatörü Lindsey Graham ve Demokrat Parti Senatörü Richard Blumenthal ile biraraya geldi.
Netanyahu, senatörlerin ziyaretinden duyduğu memnuniyeti dile getirerek şunları söyledi:
“7 Ekim Holokost'tan bu yana Yahudi halkına yönelik en kötü saldırıydı ancak Holokost'un aksine biz karşılık veriyoruz. Amerikan hükümetinin, Amerikan halkının ve buradaki temsilcilerinin desteğiyle aslanlar gibi savaşıyoruz. Savaş boyunca İsrail'e verdiğiniz mükemmel destek için her ikinize de teşekkür etmek istiyorum.”
Senatör Graham ise “Bu filmi daha önce de gördük. Artık böyle filmler görmek istemiyoruz. Kendi vatanlarında yaşıyorlar. Beni gerçekten etkileyen bir şey söylediniz. Hiç kimse kendi ülkesinde mülteci olmamalı. Kuzeye geri dönüyorlar. Bu yerleşim yerlerine geri dönüyorlar. İnsanlarınızı evlerine geri döndürmek için ne gerekiyorsa yapın” dedi.
Senatör Blumenthal ise İsrail'in kendini savunma hakkına sahip olduğunu söylemek için Kudüs’te bulunduklarını söyledi.
Güvenlik önlemleri arttırıldı
İsrail ordusu ve polis, yıllardır süren İsrail-Filistin çatışmasında en büyük katliamın yaşandığı 7 Ekim 2023'ün yıldönümü için planlanan olası Filistin saldırılarına karşı güvenlik güçlerinin Pazartesi günü ülke genelinde teyakkuzda olduğunu açıkladı.
Bölge sakinleri, İsrail işgali altındaki Batı Şeria'da birçok kontrol noktasının kapatılması nedeniyle hareketliliğin daha da engellendiğini söyledi.
Giriş izni olan bazı Filistinliler’in cep telefonlarına Pazartesi günü İsrail'e girmelerine izin verilmeyeceğine dair bildirimler gönderildi.
İsrail ordusu, Gazze'de uçaklarının Hamas tarafından planlanan bir roket saldırısını engellediğini açıkladı.
Odak noktası kuzeye kayıyor
İsrail için Hamas’ın sürpriz saldırısı, güçlü ve gelişmiş bir orduya sahip olmakla övünen bir ülke için en kötü güvenlik başarısızlıklarından biri olarak görüldü. Saldırının, birçok vatandaşın güvenlik duygusunu paramparça ettiğı ve liderlerine olan inançlarını sarstığı yorumları yapıldı.
Ölenlerin çoğu, evlerinde, yollarda ve Nova açık hava müzik festivali alanında öldürülen, aralarında kadın, çocuk ve yaşlıların da bulunduğu siviller ile Gazze sınırına yakın ordu üslerindeki askerlerdi.
İsrail güçleri, Hamas'ın Gazze'deki hakimiyetine son verme ve askeri kabiliyetlerini yok etme misyonunu sürdürürken 101 rehine halen Gazze'de bulunuyor.
Ancak savaşın odağı giderek kuzeye, İsrail güçlerinin İran destekli Hizbullah’ın bulunduğu Lübnan'a kaydı. Günlük sınırlı çatışmalarla başlayan savaş, Hizbullah'ın Beyrut'taki kalesine yönelik bombardımanlara, sınır köylerindeki savaşçılarını yok etmek ve ülkenin kuzeyindeki evlerinden tahliye edilen on binlerce İsrailli’nin geri dönmesini sağlamak amacıyla sınır köylerine yönelik kara harekatına dönüştü.
İsrail'in son iki haftada 1000'den fazla kişinin ölümüne neden olan saldırıları, 1 milyondan fazla insanın yerinden edildiği güney Lübnan'dan kitlesel kaçışı tetikledi. Son birkaç ayda İsrail'in Hizbullah ve Hamas liderlerini öldürdüğü bir dizi suikast ve Hizbullah'a çağrı cihazları ve telsizlerle yapılan sofistike bir saldırı, İsrailliler için bir nebze de olsa güvenlik duygusunu yeniden tesis etti.