Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Caitlin Hayden tarafından yapılan yazılı açıklamada, Galler’in Newport kentinde bir araya gelen Obama ve Erdoğan’ın, “Irak ve Suriye’de IŞİD ve aşırı dinci şiddetiyle mücadele, yabancı savaşçıların savaş bölgesine gidiş gelişlerinin önlenmesi” yönünde işbirliğini arttırma yollarını görüştükleri bildirildi.
Beyaz Saray'ın açıklamasında ayrıca, iki liderin “Ukrayna ve Libya’daki çatışmalara son verilmesini sağlayacak etkili baskı araçları ve diplomasiye duyulan acil gereksinimi” vurguladıkları belirtildi.
Açıklamaya göre Obama ve Erdoğan görüşmelerinde ayrıca, “hoşgörülü ve kapsamlı toplumların inşasıyla, anti-semitizm sorunuyla mücadele” konusunu ele aldı.
'Yabancı savaşçıların gidiş gelişleriyle ilgili ‘yapılacak daha çok şey var'
Bir buçuk saat süren görüşmeden önce de iki lider ortak açıklama yaptı. Başkan Obama, Irak ve Suriye’deki istikrarsızlık ve IŞİD’in tüm ülkelere yönelik tehdidi konularında Türkiye’yle aynı kaygıları paylaştıklarına dikkati çekti. Irak ve Suriye’ye giren yabancı savaşçılar sorunuyla mücadelede Türkiye’yle yürütülen askeri ve istihbarat işbirliğine değinen Obama, “bu konuda daha yapılacak çok iş” olduğunu vurguladı, ancak ayrıntı vermedi.
Batılı ülkelerin pasaportlarıyla Türkiye’ye giden binlerce kişinin, cihatçı örgütler adına savaşmak için buradan Suriye ve Irak’a geçmesi, Amerika’da sıklıkla eleştirilen bir konu oldu. Ancak Amerikalı yetkililer, bu konuda Türkiye hakkında kamuoyuna yönelik bir eleştiri ya da değerlendirmede bulunmayı reddediyordu.
Türkiye Suriye krizi mağdurlarına ‘cömert davrandı’
Obama, görüşmeden önce, Suriye’deki çatışmaların insani unsurlarını da tartışma fırsatı bulacaklarını söyledi. Türkiye’nin bu krizde çok önemli bir yük üstlendiğinin altını çizen Başkan Obama, Türk hükümetinin çatışmalardan kaçan çok sayıda kişiye ev sahipliği yaparak çok cömert davrandığını belirtti.
Erdoğan’ı Cumhurbaşkanı seçimlerini kazanmasından dolayı kutlayan Obama, kendisinin NATO’nun kilit liderlerinden biri olduğunu söyledi, Türkiye’nin Avrupa’yla Orta Doğu ve Müslüman dünyası arasında bir köprü olduğunu bir kez daha vurguladı.
İkili görüşmeden önce açıklama yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan da Türkiye ve Amerika arasındaki “model ortaklığın” altını çizdi, iki ülkenin NATO dışında siyasi, ekonomik, kültürel ve ticari konularda önemli işbirliği içinde bulunduğunu söyledi.
Erdoğan, Obama’yla görüşmesinde NATO Zirvesi’nde ele alınan sorunları “derinlemesine” ele alma fırsatı bulacağını kaydetti.
Obama-Erdoğan görüşmesine iki ülkenin dışişleri bakanları John Kerry ve Mevlüt Çavuşoğlu, Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz ve Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu’nun katıldığı bildirilirken, Anadolu Ajansı görüşmede Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreter Yardımcılığına atanması beklenen Başbakanlık Müsteşar Yardımcısı İbrahim Kalın’ın da bulunduğuna dikkati çekti.
Erdoğan ve Obama’nın Eylül ayı sonunda New York’ta yapılacak Birleşmiş Milletler toplantılarında yeniden bir araya gelmesi bekleniyor. Erdoğan Başbakanlığı döneminde katıldığı bir televizyon programında, Obama’yla eskisi kadar sık görüşmediğini açıklamıştı.